همه تجربی‌ها دکتر نمی‌شوند!

روزنامه ایران: این روزها موضوع هدایت تحصیلی دانش‌آموزان سروصدای خیلی از خانواده‌ها و در کنار آن برخی از مسئولان کشوری را در آورده است تا جایی که خانواده‌ها اعتراض‌های بسیار جدی را به آموزش و پرورش وارد کردند که مدارس به اجبار دانش‌آموزان را به رشته کار و دانش یا هنرستان‌ها معرفی می‌کنند. هیاهوی این ماجرا از سوی خانواده‌ها آنقدر زیاد بود که رئیس سازمان بازرسی کل کشور به دنبال اعتراض گسترده دانش‌آموزان به موضوع بحث هدایت تحصیلی، معاون خود را مأمور پیگیری فوری این موضوع کرد.

در سوی دیگر اما این مسئولان وزارت آموزش و پرورش هستند که بر این باورند باید سر و سامانی به موضوع انتخاب رشته دانش‌آموزان دهند چرا که در حال حاضر بیشترین و نخستین انتخاب دانش‌آموزان رشته علوم تجربی است. به اعتقاد مسئولان آموزش و پرورش بیشتر دانش‌آموزان دوست دارند پزشک شوند. این درحالی است که در میانه راه تحصیل کم می‌آورند و با افت شدید درسی مواجه می‌شوند. با این حال آن موضوعی که به طور جدی این روزها از سوی مسئولان آموزش و پرورش پیگیری می‌شود انتخاب صحیح رشته تحصیلی دانش‌آموزان است با این حال آنها بارها اعلام کرده‌اند که هیچ اجباری برای هدایت تحصیلی دانش‌آموزان ندارند. به طوری که وزیر آموزش و پرورش دستور داد تا ادارات آموزش و پرورش به طور جدی به وضعیت خانواد‌ه‌های معترض رسیدگی کنند و هیچ اجباری برای هدایت تحصیلی دانش‌آموزان وجود نداشته باشد.

با این حال این نگرانی همچنان برای مسئولان وزارت آموزش و پرورش وجود دارد که بخشی از دانش‌آموزان همچنان به رشته علوم تجربی علاقه‌مند باشند ، رشته‌ای که در ادامه راه برایشان سخت تمام می‌شود. مهندس «قربان علی افشان» مدیرکل دفتر آموزش متوسطه آموزش و پرورش درباره چرایی علاقه‌مندی دانش‌آموزان به رشته تجربی می‌گوید: «همه دانش‌آموزان که وارد رشته علوم تجربی می‌شوند علاقه‌ دارند که پزشک شوند اما در ادامه راه خیلی‌هاشان از این رشته گریزان می‌شوند. دانش‌آموزان باید بدانند وقتی رشته تجربی را انتخاب می‌کنند به این معنا نیست که آنها پزشک خواهند شد. با این همه در سال تحصیلی گذشته 38 درصد دانش‌آموزان در رشته فنی و حرفه‌ای و کار و دانش و 52درصد دانش‌آموزان هم در رشته نظری مشغول تحصیل شدند.

اگر مبنای شاخص ورود به شاخه نظری را صددرصد بگیریم، در سال گذشته 21/6 درصد دانش‌آموزان در رشته ریاضی فیزیک، 46/24 درصد علوم تجربی و 31/16 درصد در رشته علوم انسانی تحصیل کردند. بر اساس هدفگذاری‌های امسال در نظر داریم 22 درصد دانش‌آموزان در رشته ریاضی، 45 درصد در رشته علوم تجربی، 32 درصد در رشته انسانی و یک درصد هم در معارف اسلامی تحصیل کنند.» وی با اشاره به اینکه امسال 960هزار دانش‌آموز نهم وارد پایه دهم می‌شوند تأکید می‌کند: «این صحبت اصلاً درست نیست که ما از ورود دانش‌آموزان علاقه‌مند به رشته تجربی جلوگیری می‌کنیم. هم اکنون ورودی دانش‌آموزان ما در رشته تجربی 2 برابر ریاضی و 1/5 برابر علوم انسانی است. این اعتقاد را هم داریم که همه دانش‌آموزان نمی‌توانند در رشته علوم انسانی ثبت‌نام کنند. به گفته افشان هم اکنون 4 سالی می‌شود که علاقه دانش‌آموزان به رشته علوم تجربی بیشتر از دیگر رشته‌ها است.

رقابت بالا، ظرفیت پایین

بر اساس آمار سازمان سنجش و آموزش کشور امسال 860 هزار و 437 نفر در کنکور سراسری شرکت کردند، از این تعداد 519 هزار و 774 نفر شرکت‌کننده در رشته علوم تجربی بودند. به عبارتی 60 درصد داوطلبان شرکت‌کننده در آزمون در رشته علوم تجربی با هم رقابت کردند. موضوعی که دکتر حسین توکلی معاون سازمان سنجش و آموزش کشور بر آن تأکید می‌کند و می‌گوید: «سال گذشته ظرفیت دانشگاه‌ها در رشته پزشکی 8هزار نفر بوده است. خیلی از داوطلبان کنکور هم می‌دانند که در رشته پزشکی قبول نمی‌شوند اما باز شانس خود را در این آزمون می‌سنجند. دلایل متعددی در اقبال عمومی دانش‌آموزان و والدین آنها به این رشته وجود دارد، ولی مهم‌ترین آنها وجود رشته‌های علوم پزشکی در گروه آزمایشی علوم تجربی است؛ بویژه رشته‌های پزشکی، دندان پزشکی و داروسازی طرفداران زیادی دارد. عامل گرایش دانش‌آموزان به این رشته‌ها نخست امکان اشتغال و نیز میزان درآمد بالا در این رشته‌ها است. این درحالی است که داوطلبان نمی‌دانند که بعد از 10 سال درس خواندن و چندین سال کار سخت می‌توانند به درآمد بالا دست پیدا کنند.»