کشتار قانا و برگشتن برگه جنگ به نفع حزب‌الله

خبرگزاری تسنیم: پس از گذشت 10 سال و 102 روز از زمان کشتار اول قانا که در نتیجه آن بالغ بر 105 نفر از غیرنظامیان بی‌گناه که تحت پرچم سازمان ملل متحد در منطقه قانا پناهنده بودند، کشته شدند، فاجعه دیگری به دست صهیونیست‌ها در قانا رقم خورد که در نتیجه آن بیش از 50 نفر به شهادت رسیده و زخمی شدند، بیشتر شهدای این فاجعه کودکانی بودند که بین دو فاجعه در قانا متولد شده بودند. در ساعت یک نیمه شب جنگنده‌های رژیم صهیونیستی یک ساختمان سه طبقه را در منطقه حی الخریب هدف قرار دادند، این ساختمان منطقه‌ای بود که غیر نظامیان برای در پناه ماندن از موشک باران صهیونیست‌ها در آن ساکن شده بودند. در نتیجه این موشک باران گسترده خانواده‌های بی‌پناه لبنانی از زمین و دریا و هوا هدف موشک‌ها قرار گرفته و برای ساعت ها زیر آوار مدفون شدند. شبکه‌های تلویزیونی تصاویر وحشتناکی از کودکانی را منتشر کردند که چهره های آنها ساعت ها در زیر آوار مانده و باد کرده بود. این در حالی بود که پرچم های صلیب سرخ در اطراف آنها مشاهده می شد. تمامی شهدا این حادثه از دو خانواده هاشم و شلهوب بودند. این جنایت وحشتناک ، خشم افکار عمومی نسبت به اقدامات رژیم صهیونیستی در جنگ لبنان را برانگیخت. بشار اسد رئیس‌جمهور سوریه در تماس با امیل لحود همتای لبنانی خود ، خشم و ناراحتی خود از جنایات صهیونیست‌ها در قانا را اعلام کرد. نبیه بری رئیس پارلمان و فؤاد سنیوره نخست وزیر لبنان در کنفرانس مطبوعاتی مشترک بر لزوم اتخاذ مواضعی متحد از سوی گروه‌های لبنانی و اولویت ‌دادن به توقف فوری و کامل و بی قید و شرط درگیری‌ها و بازشدن روند تحقیقات بین‌المللی در زمینه جنایات قانا تأکید کردند. فواد سنیوره نخست وزیر لبنان در تماسی تلفنی با کاندولیزا رایس وزیر خارجه آمریکا موضع رسمی لبنان نسبت به این جنایت‌ها را اعلام کرد. وی همچنین با کوفی‌عنان دبیرکل وقت سازمان ملل متحد تماس گرفته و خواستار برگزاری نشست فوری شورای امنیت و اعلام آتش بس فوری شد. برخی کشورهای عربی از جمله عربستان و امارات که تا زمان از اتخاذ مواضع جدی بر ضد رژیم صهیونیستی امتناع می‌کنند، در نتیجه فشار افکار عمومی مجبور شدند جنایت‌های صهیونیست‌ها در لبنان را محکوم کنند. شورای وزیران لبنان در نشستی بعد از جنایت قانا، رژیم صهیونیستی را مسئول کامل تجاوز انجام شده در این منطقه دانست. شورای وزیران همچنین یک روز عزای عمومی اعلام کرد و تجاوز رژیم صهیونیستی به لبنان را تجاوز به انسانیت و جنایت‌های جنگی بر ضد انسانیت خواند و تأکید کرد که تمامی ادعاهای دشمن برای توجیه جنایت شکست خورده در قانا محکوم است. فوزی صلوخ وزیر خارجه لبنان اعلام کرد که جنایت صهیونیست‌ها در قانا نمی‌تواند لبنان را تسلیم تروریسم اسرائیل کند. وی گفت که اگر آنها این جنایت‌ها را برای فشار آوردن بر ما انجام می‌دهد، تا چیزهایی را که می‌خواهند به دست بیاورند، این موضوع غیر ممکن است. نصرالله پطرس سراسقف مارونی‌های لبنان جنایت جدید رژیم صهیونیستی در قانا را محکوم کرده و آن را فراتر از جنایت‌های سابق این رژیم توصیف کرد. وی خواستار آتش بس فوری و حل سیاسی و ریشه‌ای مشکل موجود شد. حزب‌الله لبنان نیز جنایت وحشیانه قانا را نقطه عطف بزرگ و خطرناک در روند جنگ 33 روزه توصیف و تأکید کرد که یا این جنایت باعث توقف نهایی جنگ شده، یا واکنش‌هایی را به دنبال خواهد داشت. حزب‌الله اعلام کرد دنیای ساکت باید مسئولیت خود در قبال این تجاوزها را به عهده بگیرد. شیخ نعیم قاسم معاون دبیرکل حزب‌الله لبنان نیز در گفتگو با روزنامه ساندی تایمز انگلیس موضوع خلع سلاح حزب‌الله در شرایط کنونی را غیرقابل مذاکره دانست. وی انتقال گسترده سلاح‌های آمریکایی به اسرائیل را رسوایی بزرگی در زمینه نقش داشتن آمریکا در این جنگ توصیف کرده و گفت که عبور این سلاح ها از آسمان لندن، انگلیس را متوجه مسئولیتی بزرگ می کند. اتحادیه عرب که در سایه فشارهای برخی کشورها از اتخاذ مواضع جدی و سریع در قبال جنایت رژیم صهیونیستی در لبنان طفره می‌رفت، و شش مجبور شد در نتیجه فشار افکار عمومی خواستار تحقیقات بین‌المللی در قبال کشتار قانا و دیگر جنایت‌های جنگی اسرائیل در لبنان شود. حتی حسنی مبارک نخست‌وزیر مصر نیز این جنایت را محکوم و تأکید کرد که شورای امنیت باید تصمیمی فوری در زمینه آتش بس در جنگ اتخاذ کند. آیت‌الله سیدعلی سیستانی مرجع شیعیان در عراق نیز با صدور بیانیه‌ای ضمن اشاره تلویحی به آمریکا هشدار داد که دنیای اسلام در قبال دولت‌هایی که مانع از آتش‌بس فوری در لبنان می‌شود، ساکت نخواهد ماند. با این وجود شورای امنیت در نشست فوق‌العاده خود که برای بررسی کشتار قانا برگزار کرد،‌ تنها به دعوت برای رفتار سریع و جدی در جهت رسیدن به آتش‌بس اکتفا کرد. کاندولیزا رایس وزیر خارجه آمریکا مجبور شد بعد از انجام این کشتار ، سفر خود به اسرائیل و سپس بیروت برای مذاکره با مقامات رسمی این کشور را به تعویق بیندازد. این اتفاق پس از آن رخ داد که جفری فلتمن سفیر آمریکا در لبنان به وی اعلام کرد که دولت لبنان قبل از اعلام آتش بس ، هر نوع مذاکره را رد می‌کند. همان طور که حزب‌الله لبنان پیش بینی کرده بود، کشتار قانا با وجود تلفات زیادی که در میان غیر نظامیان ایجاد کرد، نقطه عطفی در روند جنگ لبنان به شمار می رود. این کشتار افکار عمومی را نسبت به واقعیت جنایت صهیونیست‌ها در لبنان آگاه کرد و طرف هایی که سعی داشتند در این رابطه بی‌طرف باشند، در نتیجه فشار افکار عمومی مجبور موضع‌گیری بر ضد رژیم صهیونیستی شدند. این کشتار باعث شد مقاومت آمریکا برای اعطای فرصت بیشتر به صهیونیست‌ها در محافل بین‌المللی و مانع‌تراشی در مسیر تحقق آتش بس نیز کاهش پیدا کند. کشتار قانا تظاهرات و تجمعات گسترده ضدصهیونیستی در شهرهای مختلف جهان به راه انداخت. هزاران فلسطینی در خیابان‌های أم الفحم و الناصرة و قدس و تل آویو در فلسطین اشغالی تظاهرات کردند. تظاهرات مردمی شامل دیگر پایتخت‌های عربی نیز بود و در شهرهای مختلف کویت ، بحرین ، امارات ، سوریه و اردن نیز دیده شد. در پاریس ، بروکسل ، لندن و نیویورک و هونگ کونگ ، داکا و سانتیاگو نیز تظاهرات ضد صهیونیستی به راه افتاد. کشتار اول قانا گرچه برخی طرف‌های بین‌المللی نسبت به جنایات وحشیانه رژیم صهیونیستی در قانا ابراز تعجب می‌کردند، اما شهروندان قانا به خوبی با ماهیت این جنایت ها آشنا هستند. آنها 10 سال قبل شاهد جنایت مشابهی بودند. کشتار اول قانا در روز 18 آوریل 1996 رخ داد. این جنایت بخشی از عملیات بزرگی به نام عملیات خوشه های خشم بود که در روز یازدهم آوریل آغاز شد و تا 27 همان ماه - روز آتش بس - ادامه یافت . این عملیات ، پس از تجاوز 1978 و 1982 و 1993 ، چهارمین عملیات ارتش اسرائیل ، علیه لبنان بود و 159 شهر و روستا را در جنوب و در بقاع غربی هدف قرار داد . این عملیات ، به غیر از آن چه که رهبران و فرماندهان رسمی و رسانه ها در اسرائیل اعلام داشتند ، سه هدف اصلی را در دنبال می کرد : اول جلوگیری از روند فرسایش عظمت و مهابت ارتش اسرائیل ؛ دوم ، تلاش برای خلع سلاح حزب الله یا دست کم تضعیف و محدود کردن فعالیت آن از راه وارد کردن بیشترین فشار بر رهبری لبنان و سوریه ؛ و سوم ، بالا بردن روحیه مزدوران اسرائیل در ارتش جنوب لبنان ، که سرسپرده رژیم صهیونیستی است ؛ زیرا سربازان و فرماندهان این ارتش نسبت به سرنوشت و آینده خود ، پس از دستیابی به راه حل نهایی در مورد وضعیت لبنان ، در حالت ترس ، نگرانی ، سردرگمی و هراس به سر می برند. رهبران صهیونیست اسرائیل اعلام داشتند که هدف از این عملیات ، تأمین امنیت شهرک های شمال و امنیت سربازان اسرائیلی در کمربند اشغالی جنوب لبنان بوده است ؛ اما ناظران ، تصریحات وزرای دفاع و امور خارجه و حتی خود شیمون پرز ( نخست وزیر وقت اسرائیل ) را - که به اهداف سه گانه یاد شده اشاره دارد - مورد توجه قرار داده اند. براساس تفاهم ژوئیه 1993 که در پی اشغال 1993 - معروف به عملیات " تصفیه حساب " صورت گرفت - دو طرف لبنانی و صهیونیستی متعهد شدند که به غیرنظامیان تعرض نکنند. طرف لبنانی ، به این تفاهم پایبند بود و از حمله به شمال اسرائیل خودداری نمود ، ولی با افزایش توان و جرأت حزب الله در ایستادگی در برابر نیروهای اشغالگر جنوب لبنان ، اسرائیل بیمناک شد و شروع به نقض تفاهم کرد و در قالب عملیات محدود ، توسط نظامیان و غیرنظامیان حمله کرد تا این که اختیار خود را از کف داد و بر اثر آن ، شیمون پرز ، دست به یک عملیات نظامی زد و به واسطه آن کوشید تا هیبت ارتش اسرائیل را - که در برخورد با صخره مقاومت لبنان و فلسطین خرد شده بود - بازگرداند و به واسطه آن وجهه نظامی حزب کارگر را - پس از ترور ژنرال رابین - بازسازی کند. آن چه که در توصیف رفتار بی تابانه اسرائیلیان معنادار است، میزان گلوله ای است که با توجه به کوچکی منطقه مورد نظر ، به کار رفته است ؛ زیرا به رغم کوچکی وسعت هدف نظامی در جنوب لبنان و بقاع غربی، هواپیماهای ارتش اسرائیل حدود 1500 مأموریت هوایی را به انجام رساندند و بیش از 32 هزار گلوله توپ ، به این منطقه پرتاب شد. مهاجران لبنانی به مواضع نیروهای سازمان ملل متحد و جنوب لبنان از جمله مقر گردان فیجیایی در روستای قانا سرازیر شدند . نیروهای اسرائیلی ، مقری را که 800 لبنانی در آن بودند هدف قرار دادند ( در همان حال ، در روستاهای نبطیه ، مجدل ، زون ، سحمر ، جبل لبنان و عاث ، به کشتار بی رحمانه غیرنظامیان بی دفاع برخاستند ) . ماجرای کشتار قانا بدین گونه بود که در ساعت 2 بعد از ظهر روز پنجشنبه 18 آوریل 1996 ، مرکز نیروهای فیجیایی وابسته به نیروهای سازمان ملل متحد در جنوب لبنان ، در قانا شاهد حضور دهها خانواده که جهت در امان ماندن از بمباران و گلوله باران رژیم صهیونیستی به آنجا پناه آورده بودند . در ساعت دو و پنج دقیقه یک گلوله توپ نزدیک انبار افتاد... سپس خمپاره دوم نیز سقوط کرد. در این هنگام آوارگان قصد خروج از انبارها را داشتند که خمپاره سوم به انبار اول اصابت کرد و ازآنجا کشتار و قتل عام آغاز شد . ساعت در این لحظه ، دو و ده دقیقه بعد از ظهر بود و گلوله های توپ به سوی نیروهای فیجی و مشخصا بر روی انبارهایی که دهها آواره در آنجا پناه گرفته بودند سقوط کرد . منبع شلیک این گلوله ها مواضع نیروهای اشغالگر صهیونیستی در جبل حمیدورشاف بود . در این هنگام یک هواپیمای شناسایی رژیم صهیونیستی توپخانه را برای شلیک به سوی هدفهای غیر نظامی! ! هدایت می کرد. عملیات خوشه های خشم به شهادت 250 لبنانی از جمله 110 لبنانی فقط در قانا و به قتل نظامیان لبنانی و سوری انجامید و شماری از عناصر حزب الله نیز به شهادت رسیدند . شمار مجموع زخمی ها به 368 زخمی - از جمله 359 غیرنظامی - رسید و بیش از 60 کودک خردسال ، در این کشتار یتیم شدند. به علاوه ، شاهدان عینی مأمور سازمان ملل ، اعلام داشتند که دو بالگرد را در نزدیکی موضع بمباران شده دیده اند . نخست وزیر اسرائیل ( شیمون پرز ) مدعی شد : «این یک رسوایی است که 800 غیرنظامی زیر سقفی فلزی به سر ببرند ، و سازمان ملل ، ما را از آن آگاه نسازند» . واکنش نسبت به این سخن وی ، سریع و روشن بود ؛ زیرا مسئولان سازمان ملل متحد اعلام داشتند که بارها به اطلاع اسرائیل رسانده اند که 9 هزار پناهجوی غیرنظامی در مواضع وابسته به سازمان ملل متحد به سر می برند . آنها همچنین به همه جهان اعلام داشتند که اسرائیل در آن مدت ، 242 بار به سوی نیروهای بین المللی و تأسیسات سازمان ملل آتش گشود و آنها در طی بمباران ، به نیروهای اسرائیلی - نسبت به تجاوز به مواضع نیروهای بین المللی - هشدار داده بودند. گزارش سازمان ملل متحد " تفاهم نامه آتش بس جنگ آوریل بر منطق حزب الله برای دور کردن غیر نظامیان از زیانهای نبرد تأکید کرده و در عین حال به مقاومت اسلامی اجازه داده که فعالیتها و عملیات خود را در داخل نوار اشغالی و مناطق آزاد شده ادامه دهد. زیانهای مستقیم تجاوز صهیونیستها به لبنان نزدیک 500 میلیون دلار تخمین زده شد و این تجاوز در عین حال منجر به کاهش شدید میانگین رشد اقتصادی لبنان گردید. بعد از کشتار قانا، پطرس غالی دبیرکل وقت سازمان ملل متحد مشاور نظامی خود ژنرال فرانکلین فان کابن را مأمور کرد که در مورد این کشتار تحقیق کند و گزارشی در این زمینه برای ارائه به شورایامنیت تهیه کند. فان کابن بعد از دیدار از لبنان و اسرائیل و بررسی محل وقوع کشتار قانا و شنیدن سخنان شهود ، گزارشی تهیه کرد و به دبیرکل ارائه داد و وی نیز به نوبه خود این گزارش را به شورای امنیت تقدیم کرد. گزارش سازمان ملل متحد بر مسئولیت دولت شیمون پرز و ارتش او در این کشتار عمدی، تأکید کرد. به رغم فشارهای آمریکا و اسرائیل، بر پطرس غالی برای پنهان نگاه داشتن مضمون این گزارش، وی از برخی ابعاد آن پرده برداشت. گفته می شود که این مسأله، یکی از عواملی بود که باعث شد واشنگتن به محرومیت او از انتخاب مجدد به دبیر کلی، اصرار داشته باشد.