تاک‌شو در ایران؛ نوپا اما رو به رشد

روزنامه شرق: «تاک‌شو» یا برنامه «گفت‌وگومحور» به برنامه رادیویی یا تلویزیونی‌ای گفته می‌شود که در آن یک مجری و چند میهمان حضور دارند. هر برنامه درباره موضوعی است و میهمانانِ دعوت‌شده هم پیرامون موضوع موردنظر تخصص دارند و به بحث و تبادل نظر می‌پردازند.

نوع دیگری از این برنامه وجود دارد که در آن علاوه بر همان‌هایی که جلو دوربین قرار می‌گیرند و صحبت می‌کنند، میهمان‌های دیگری هم هستند که به صورت تماشاچی در برنامه حضور دارند. همچنین شکل دیگر چنین برنامه‌ای را کال‌این‌شو می‌گویند که در آن با میهمان برنامه به صورتی تلفنی گفت‌وگو می‌شود.

تاک‌شو در آمریکا چند زیرمجموعه دارد: ١- گفت‌وگوی سر صبحانه یا صبح زود ٢- گفت‌وگوی صبح ٣-گفت‌وگوی طول روز ٣- سبک زندگی ٤-گفت‌وگوی شامگاه ٥- گفت‌وگوی یکشنبه‌ها. البته گفت‌وگوهای نامبرده فقط نوع اصلی و پرطرفدار هستند و برنامه‌های گفت‌وگومحور دیگری هم وجود دارد. تاک‌شوها از همان روزهای نخستینِ تولد تلویزیون به وجود آمدند. جو فرَنکلین، مجری رادیو و تلویزیون، نخستین کسی بود که تاک‌شو اجرا کرد. این برنامه در سال ١٩٥١ روی آنتن رفت. معروف‌ترین برنامه تاک‌شو درحال‌حاضر به برنامه دِ توونایت‌شو تعلق دارد که از سال ١٩٥٤ روی آنتن رفت و همچنان هم در حال پخش است.

از دیگر تاک‌شوهای پرمخاطب می‌توان به دی اُپرا وینفری اشاره کرد که از هشتم سپتامبر ١٩٨٦ تا ٢٥ می ٢٠١١ روی آنتن بود. در ایران هم تاک‌شوهای بسیاری وجود داشته است. برنامه‌ای که در آن مجری با بینندگانی که در استودیو حضور دارند، تعامل می‌کند. گاهی هم میهمانی را به برنامه دعوت و با او صحبت می‌کنند یا آن میهمان برای حضار حرف می‌زند؛ اما به‌تازگی این‌گونه برنامه‌ها جایگاه بیشتری میان مخاطب‌ها پیدا کرده‌اند و گاهی بسیاری از مخاطب‌ها بیشتر از سریال‌های تلویزیونی آن را دنبال کرده و بازخوردهایشان را در صفحه‌های شبکه‌های اجتماعی این برنامه‌ها منتقل می‌کنند.

دلیل نخست را این‌گونه می‌توان بیان کرد که بیشتر تاک‌شوها به صورت زنده اجرا می‌شوند و بیشتر با مسائل روز سروکار دارند. به عبارتی دیگر، سریال‌های تلویزیونی گاهی ممکن است ضبط‌شان از چند ماه تا چند سال به طول بینجامد و پس از اتمام کار ساخت، برای گرفتن نوبت پخش از چند ماه تا چند سال در نوبت بایستند؛ بنابراین سریال‌های تلویزیونی نمی‌توانند به مسائل روز اشاره مستقیم داشته باشند. فراموش هم نکنیم در چند سال اخیر با پیدایش شبکه‌های اجتماعی بیشتر و استفاده روزافزون مردم از آنها سرعت انتقال اخبار در این شبکه‌ها به بالاترین حد خود رسیده است. به‌همین‌دلیل تاک‌شوها بیشتر می‌توانند مسائل روز را در خود بگنجانند و آن را مطرح و گاهی هم راه‌حلی برایشان پیدا کنند.

همچنین وجود تماشاگران به صورت حضوری در استودیو و گرفتن بازخورد به صورت زنده از آنها، بسیار بهتر می‌تواند نظر مردم را درباره موضوع یا راه‌حلی آشکار کند. نمونه بارز این مسئله را می‌توان در برنامه «خندوانه» یافت که چند شب پیش مجری برنامه، رامبد جوان و میهمان او درباره رفتار ناپسند برخی از افراد در شبکه‌های اجتماعی و ناسزاگویی آنها در صفحه‌های اجتماعی چهره‌های مشهور صحبت کردند. این نوع رفتار دور از ادب مدتی است در میان برخی شایع شده است، شاید تا چند سال پیش از چنین رفتارهایی خبری نبود. اما «جوان» با دیدن چنین رفتارهایی بی‌درنگ آن را در برنامه خود مطرح کرد. حتی آن رفتار ناپسندِ خاصی که مدنظر جوان بود، ممکن است شب قبل یا همان روز ضبط برنامه اتفاق افتاده باشد؛ بنابراین به‌راحتی در یک تاک‌شو می‌توان به‌سرعت، مسائل را بیان کرد و انتقال داد. از دیگر خوبی‌های تاک‌شوها که می‌‌توان بیان کرد، این برنامه‌ها می‌توانند تنوع بسیار بیشتری نسبت به سریال‌ها داشته باشند. یک نمونه آن حضور میهمان‌های مختلف در قسمت‌های مختلف است.

در تاک‌شو برخلاف سریال‌ها، می‌توان هر بار درباره موضوعی جدید صحبت کرد و میهمان‌ها و چهره‌هایی جدید در برنامه داشت. این امر موجب می‌شود برنامه هر بار از حال‌وهوای متفاوتی برخوردار شود و بیننده را هم خسته نکند. همچنین این امر بر موضوعی که پیش‌تر به آن اشاره شد، صحه می‌گذارد؛ اینکه میهمانی که به برنامه دعوت می‌شود، می‌تواند با توجه به مسئله‌ای باشد که در همان روز یا هفته گذشته رخ داده است و بینندگان درباره آن موضوع یا حتی فرد خاص اطلاعات کامل‌تر، جامع‌تر و موثق‌تری به دست بیاورند. از دیگر خوبی‌های این‌گونه برنامه‌ها -علاوه بر بازخوردی که به صورت زنده از حضار می‌گیرد- این است که پس از پایان هر برنامه می‌توان ‌هزاران بازخورد دیگر را در صفحه‌ شبکه‌های اجتماعی، تلفنی و ... به دست آورد و بی‌درنگ تغییراتی را اعمال کرد که به بهبود سریع برنامه کمک کند.

درمجموع تاک‌شوها را در ایران در مقایسه با برنامه‌های مشابه غربی می‌توان نوپا دانست. اما این برنامه‌های هنوز نوپا، مخاطبان خود را به‌خوبی پیدا کرده‌اند و اگر بتوانند به همین شکل و با نگاه به نیاز و علاقه مخاطب خود جلو بروند، در آینده شاهد برنامه‌های قوی‌تر، ارزشمندتر و مردمی‌تری خواهیم بود.