موش‌ کور، بینا شد!

جام جم: گروهی از پژوهشگران دانشگاه استنفورد، با جمع‌آوری تعدادی موش کور، تحقیقات خود را در جهت یافتن درمانی برای بیماری مشابه آب‌سیاه در آنها، آغاز کردند. زومیت نوشت که در پایان آزمایشات، این موش‌ها بخشی از بینایی خود را باز یافتند، تا به این ترتیب دانشمندان برای نخستین بار "چند جنبه‌ی کلیدی از بینایی پستانداران" را بازیابی کرده باشند. در حدود ۷۰ میلیون نفر در سراسر دنیا به بیماری آب‌سیاه مبتلا هستند و در حال حاضر درمانی برای آن وجود ندارد. عصب بینایی در مبتلایان به این بیماری از بین رفته است، به این مفهوم که آسه‌های مرتبط با سلول‌های گانگلیون شبکیه‌ی آن‌ها از بین رفته یا دچار صدمه شده است. به طور خلاصه، سلول‌های گانگلیونی، مسئول پردازش آنچه که می‌بینیم، هستند و تصاویر را به مغز ارسال می‌کنند. بنابراین می‌توانید آسه‌ها را که سلول‌های عصبی باریکی به طول ۶ تا ۸ اینچ (۱۵ تا ۲۰ سانتی‌متر) هستند، به عنوان سیم‌های رابط بین چشم‌ها و مغز تصور کنید. اما خبر بد این است که این آسه‌ها در انسان‌های بالغ (و ظاهرا در موش‌ها) احیا نمی‌شوند، بنابراین پژوهشگران تصمیم گرفتند تا راهی برای رویش مجدد آن‌ها بیابند. آنها برای دستیابی به هدف خود چند تکنیک مختلف را بکار گرفتند. اولین تکنیک شامل پوشاندن چشم با وضعیت خوب موش و و قرار دادن چشم با وضعیت بد آن در معرض "تحریک بصری کنتراست بالا"، به خصوص یک شبکه‌ی سیاه و سفید متحرک بود. آنها همچنین از مواد شیمیایی نیز برای فعال‌سازی مجدد گذرگاه mTOR، برهم کنش مولکولی جهت بهبود رشد در سلول‌های گانگلیونی، استفاده کردند. بکارگیری این تکنیک‌ها بصورت جداگانه، منجر به تفاوت زیادی نشد، اما دانشمندان دریافتند که ترکیب هر دوی آنها منجر به رشد شمار قابل توجهی از آسه‌ها ظرف سه هفته شده است. وقتی به این موش‌ها تصویری از یک دایره‌ی در حال گسترش (موش‌ها این تصویر را به عنوان پرنده‌ای که در حال نزدیک شدن است، تصور می‌کنند)، در حین پوشیده بودن چشم سالمشان، نشان داده شد، آن‌ها جهت یافتن پناهگاهی، گریختند. اما با این حال راه زیادی تا بازیابی کامل بینایی انسان باقی مانده است. اعضای این تیم می‌گویند که موش‌های تحت آزمایش آنها هنوز هم در تست‌هایی که نیازمند توان بصری بالاتری است، موفق عمل نمی‌کنند. بعنوان مثال برخی از آنها بر روی پرتگاهی دانشمندان ساخته بودند، قدم گذاشته‌اند. آنها برای درمان آب‌سیاه در انسان‌ها، کماکان باید راهی برای رویش آسه‌های بیشتر بیابند.