خودروهای آمریکایی در پارکینگ‌های کره‌ای جا نمی‌شود!

سرویس اقتصادی فردا؛ حانیه سادات مومنی: اهمیت تولید ملی به عنوان عامل مهم قدرت افزا و مقاومت زا در اقتصاد سبب شده است کشورهای پیشرفته (یا رو به پیشرفت) برنامه های جدی در راستای تقویت تولید ملی خود داشته باشند. یکی از این کشورها کره جنوبی است.

تولید ناخالص داخلی این کشور در سال 2014 به 1450 میلیارد دلار آمریکا رسید و در جایگاه 13 جهان قرار گرفت. این کشور طی ده های اخیر به عنوان یکی از کشورهای رو به رشد و پیشرو در شرق آسیا مورد توجه زیاد کارشناسان اقتصادی قرار داشته است؛ به نحوی که در این دوره به عنوان شاخص کشورهای در حال توسعه مورد اشاره قرار می گرفته است. کره جنوبی که پنجاه سال پیش از موزامبیک و بولیوی فقیرتر بود، هم اکنون جزء کشورهای پیشرفته جهان محسوب می شود و نرخ رشد متوسط 7 درصدی را طی نیم قرن تجربه کرده است.

اما برخی از مهم ترین عوامل نرخ رشد بالا و بالندگی اقتصاد کره جنوبی طی دهه های اخیر بوده است، تناسب ویژه ای با سیاست ها و برنامه های اقتصاد مقاومتی دارد. آنچه طی نیم قرن اخیر در کره جنوبی اتفاق افتاد را می توان در دو دسته ساختاری و فرهنگی طبقه بندی کرد.

تحولات ساختاری در اقتصاد کره جنوبی

به سوی یک الگوی تولید ملی قدرتمند

پس از جنگ ویرانگر کره، تقویت ساختار و نظام تولید ملی در کره جنوبی از سوی دولتمردان مورد توجه قرار گرفت. مسئولین این کشور اقداماتی را به مرحله اجرا گذاردند که به موجب آن ساختار اقتصادی این کشور به بستری مناسب برای تولید تبدیل شد.

یکی از اقدامات ساختاری در این زمینه، فراهم کردن تسهیلات ارزان قیمت برای تامین مالی تولید و سرمایه گذاری در این کشور بود. این عامل نقش مهمی در شکل گیری غول های اقتصادی این کشور از جمله شرکت های سامسونگ و هیوندای داشته است. سیاست تامین سرمایه ارزان قیمت درکنار الگوی تجارت خارجی این کشور زوجی قوی برای فرآیند تقویت پایه های اقتصادی این کشور را تشکیل می داد. هرچند سیاست تجارت خارجی این کشور در ظاهر حاکی از آزادی واردات و صادرات در این کشور بود، بنابراین تمرکز اصلی بر تقویت صادرات بوده است و هنوز نیز هست.

مقاوم سازی نظام مالی در برابر بحران ها

از جمله اقدامات مهم این کشور در مسیر تقویت تولید ملی، مدیریت بحران ها و تکانه های خارجی است. این کشور که در جریان بحران مالی شرق آسیا (سال های 1997 و 1998) خسارات سنگینی را از جانب نوسانات بازارهای مالی بین المللی متحمل شده، بخشی از بانک ها، شرکت ها و موسسات اقتصادی خود را در ورطه ورشکستگی یافته بود، با مقاوم سازی نظام مالی خود در مقابل شوک های اقتصادی (شبیه آنچه در بند 9 سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی مطرح است)، ظرفیت خود را برای تولید پایدارتر و باثبات تر ارتقاء داد، به نحوی که علی رغم مناسبات اقتصادی گسترده با غرب طی سال های بحران مالی اخیر (2008 تا 2010) کمترین آسیب را از این محل متحمل شد.

توفیق مسئولین کشور کره جنوبی در فراهم کردن بستری مناسب برای تولید باعث شده است تا این کشور به عنوان یکی از مقاصد سرمایه گذاری مورد توجه جدی قرار گیرد.

فرهنگ اقتصادی کارآمدی مردمان کره جنوبی

تاکید بر مصرف کالای داخلی

اما هرگز یک ساختار اقتصادی خوب بدون وجود یک بستر فرهنگی مناسب عملیاتی نخواهد شد. شاید مهم ترین مولفه های فرهنگ اقتصادی کره ای ها را بتوان در فرهنگ تولید و فرهنگ مصرف آنها جستجو کرد.

فرهنگ کار و تولید در این کشور از عوامل پیش برنده اصلی محسوب می شوند. کره ای ها هم مانند ژاپنی ها افراد پر تلاشی هستند. انضباط کاری یکی از ویژگی های مهم است.

تفاوت در فرهنگ کارگری در کره جنوبی با کشورهای دیگر کمتر توسعه یافته به عنوان مثال با قدم زدن در خطوط تولید خودرو آنها به خوبی خودنمایی می کند. انضباط در پوشش، تمرکز بر کار فنی محوله، عدم استفاده از عوامل تمرکز زدا در محل کار (مانند تلفن همراه)، توجه کامل و دقیق به دستورات مافوق، تلاش برای ارائه بهترین عملکرد و مواردی از این قبیل بخشی از فرهنگ کارگری در این کشور است. در رده مدیریتی نیز نکات جالبی در فرهنگ تولید این کشور دیده می شود. به عنوان مثال علی رغم اینکه مدیران کره ای مایلند زیردستان از دستورات آنها به طور کامل پیروی و اطاعت کنند، در بسیاری مواقع تصمیم گیری ها با حضور حداکثری و گاهی به صورت اجماعی انجام می شود. این نوع نگاه مدیریتی باعث استفاده از خلاقیت ها و توان فکری همه همکاران و نیز احساس تعلق کارکنان به مجموعه می شود.

تعصب بالا نسبت به کالای کره ای

فرهنگ مصرف در این کشور نیز بسیار قابل توجه است. کره ای ها حساسیت و تعصب بالایی نسبت به کالاهای بومی خود دارند؛ به نحوی که به سادگی حاضر نمی شوند کالاهای خارجی مشابه مصرف کنند، حتی گاهی با کیفیت بسیار بالاتر. به عنوان مثال به رغم اینکه خودروهایی از جمله محصولات تویوتا، مرسدس بنز، بی ام دبلیو و ... به نسبت خودروهای کره ای از کیفیت بالاتری برخوردارند، امثال اینگونه خودورهای خارجی به ندرت در خیابان های کره جنوبی به چشم می خورند (با وجود اینکه کره ای ها به طور متوسط درآمد لازم برای خرید برندهای مشهورتر خودرو را دارند). حتی خودروهای تشریفات که در اغلب کشورهای جهان از نوع مرسدس بنز انتخاب می شوند در این کشور محصولات هیوندایی و کیاموتورز (بومی کره جنوبی) هستند.

در تصاویر زیر- خیابان های کره جنوبی- تقریبا قریب به اتفاق خودروها محصولات هیوندایی و کیاموتورز هستند.

حتی دیده شده است معماری خانه و آپارتمان های کره ای به گونه ای است که پارکینگ آنها فقط مناسب ماشین های تولید داخلی است و مثلا خودورهای آمریکایی که بزرگتر از خودروهای کره ای هستند در آن جا نمی شوند.

در واقع کره ای ها مفاهیم «تعاملات خارجی» و «اقتصاد جهانی» را به زبان خود در واژگان «صادرات بیشتر» ترجمه کرده اند. کره ای ها رفاقت های خارجی خود را در راستای فروش بیشتر کالا تعریف و تنظیم کرده اند. در تاریخ توسعه اقتصادی کره جنوبی گفته می شود به عنوان مثال مردم این کشور در ابتدای دوره تولید تلویزیون های رنگی، خود از تلویزیون های سیاه و سفید استفاده می کردند تا بتوانند تلویزیون های رنگی بیشتری صادر کنند و بی شک اینکه هم اکنون پرفروش ترین تلویزیون در جهان یک برند کره ای است بی تاثیر از عرق ملی کره ای ها نیست.

سایت فردا هر دوشنبه تجربه یکی از کشورهای پیشرفته را به طور ویژه بررسی کرده و عواملی که سبب پیشرفت اقتصادی و رفاه برای مردم آن جوامع شده را برمی شمارد.