کشف داروی ضد سرطان در فیلم «فصل هرس»
سینما روایت درهشتادو چهارمین برنامه ی خود به سراغ فیلم «فصل هرس» رفت. فیلمی که به چگونگی کشف داروی ضد سرطان توسط یک نخبه ایرانی می پردازد اما نه تنها هیچ حمایتی از کاشف نمی شود بلکه او را هم جدی نمی گیرند!
سرویس فرهنگی فردا: سینما روایت در تازه ترین برنامه خود که در شامگاه سی ام خرداد ماه در سالن اسوه برگزار گردید به سراغ فیلم «فصل هرس» ساخته لقمان خالدی رفت و این فیلم را با حضور کارگردان ، مهدی شاه محمدی تهیه کننده فیلم ، محسن یزدی مدیر مرکز فیلم مستند سوره ، سلیم غفوری مدیر شبکه مستند و رسول شادمانی مجری و با حضور جمعی از اهالی سینما و علاقمندان به حوزه فیلم های مستند ، مورد نقد و بررسی قرار داد.
در ابتدای این برنامه، رونمایی از پوستر جدید فیلم فصل هرس برگزار گردید و زارعی طراح این پوستر گفت: آدم با دیدن این فیلم دلش برای شخصیت فیلم و مجموعه ای از نخبه گان به دلیل خودخواهی برخی از عواملی که نمی گذارند بعضی از تلاش ها به ثمر برسد و بی اعتمادی را در جامعه تزریق می کنند می سوزد و امیدوارم این پوستر بتواند سهم کوچکی در تشویق کردن مخاطب برای دیدن این فیلم داشته باشد.
لقمان خالدی کارگردان فیلم فصل هرس که با ساختن این فیلم توانسته است جوایز زیادی را از جشنواره های مختلف بویژه جشنواره فجر و سینما حقیقت دریافت کند با بیان اینکه این فیلم هم اکنون در گروه هنر و تجربه در حال اکران است و خوشبختانه اولین اکران این فیلم، ارتباط خوبی با مخاطب برقرار کرد گفت: ما به عمد در مهندسی درام فیلم ، سعی کردیم مخاطب تا 15 دقیقه اول فیلم، قاسم تک دهقان ( شخصیت اصلی فیلم) را باور نکند تا بتواند آرام آرام به کشف و شهود برسد.
با وجود کشف داروی ضد سرطان، کسی قاسم تک دهقان را جدی نگرفته بود!
وی افزود: وقتی ما به سراغ قاسم تک دهقان که داروی ضد سرطان را کشف کرده بود رفتیم متوجه شدیم کسی او را بابت این موضوع جدی نگرفته است! و این کار برای ما تعجب برانگیز بود و همین عمل موجب شد تا ما نیز با شک و تردید روبرو شویم و به این احساس رسیدیم که نکند قضیه جدی نباشد؟ و از همین جا، نطفه گذاری برای فیلم را شروع کردیم.
همیشه منتظر تماس وزیر بهداشت بودیم که هیچ وقت اتقاق نیفتاد
کارگردان فیلم مستند فصل هرس با بیان اینکه بیش از دو ماه طول کشید تا من توانستم نظر قاسم تک دهقان را برای ساخت فیلم متقاعد کنم و به نوعی ازهفت خوان رستم گذشتم تا اعتماد او را جذب کنم در مورد بازخوردهای این فیلم اظهار داشت: من از اکران اسفند 94 تا الان، هزاران تماس تلفنی داشتم و همه می خواستند از داروی ضد سرطان قاسم تک دهقان استفاده کنند اما آقای دهقان می خواست تا دارویش اول به ثبت برسد و مشکل قانونی نداشته باشد. این درحالی بود که من همیشه منتظر این بودم که از دفتر وزیر بهداشت تماسی گرفته شود و آنان پیگیر این دارو باشند که نشد و این مردم بودند که بیشتر به دنبال این دارو بودند.
در هر 75 دقیقه یک نفر در جهان به علت سرطان می میرد
به گفته وی، زمان فیلم به عمد 75 دقیقه شده است چرا که درهر 75 دقیقه یک نفر بر اثر بیماری سرطان در دنیا می میرد.
ای کاش مسئولین این فیلم را ببیند و پیگیری کنند
تهیه کننده فیلم هم با اشاره به شفا بخشی یک کودک سرطانی با دارویی که تک دهقان کشف کرده بود با حسرت گفت: ای کاش این حرفها را یک مسئولی که می تواند این دارو را به شکل جدی تری پیگیری کند بشنود.
مستند باید با منافع ملی پیوند داشته باشد
محسن یزدی مدیر مرکز فیلم مستند سوره که فیلم با حمایت حوزه هنری تولید شده است دراین جلسه یادآور شد: ما همواره تلاش کردیم تا مستند کشور را با منافع ملی پیوند بزنیم البته این حرف به این معنا نیست که تاکنون چنین نبوده است اما در برخی موارد این موضوع ضعیف بوده و فیلم های مستند با مسائل کشور و مشکلات مردم در یک جاهایی فاصله داشته است.
وی با بیان اینکه فیلم «فصل هرس» برای من یک اتفاق خوبی بود اظهار داشت: با وجودی که دوستان کار را تولید کردند اما حوزه هنری، فقط گل آخر را زد درحالی که ما فقط حمایت نهایی را انجام دادیم و همه زحمت ها را عوامل فیلم متحمل شدند. این در حالی است که برای من کار کردن در مورد منافع ملی همیشه لذت بخش است.
یکسال درگیر تولید این فیلم بودیم
مهدی شاه محمدی تهیه کننده فیلم هم در پاسخ به سوال رسول شادمانی که در مورد چگونگی تولید این فیلم پرسید گفت: ما در شبکه افق مشغول تولید مجموعه ای به نام «سرزمین نخبه گان» بودیم و لقمان خالدی هم قرار بود یکی از قسمت های آن را برای ما کارگردانی کند و قصه زندگی قاسم تک دهقان هم یکی از این بخش ها بود.اما ما دیدیم این قصه بزرگتر از آن است که فقط تبدیل به یک کار تلویزیونی بشود لذا به این نتیجه رسیدیم که این سوژه را به صورت جداگانه کار کنیم و یک سال درگیر ساخت آن شدیم و بلاخره با حمایت آقای غفوری و یزدی توانستیم این فیلم را به پایان برسانیم و با وجودی که هر کسی می توانست به قول آقای یزدی گل آخر این فیلم را بزند اما کسی به جز حوزه هنری این کار را نکرد.
امیدواریم این دارو به تولید انبوه برسد
وی اضافه کرد: من به دلیل تاثیرات زیادی که این فیلم در اکران های مختلف داشته است بسیار خوشحالم. لذا معتقدم امیدی که خانواده های سرطانی با دیدن این فیلم می گیرند از هر جایزه و جشنواره ای برای ما مهمتر است و امیدوارم این دارو یک روزی به تولید انبوه برسد.
فیلم فصل هرس فیلم ارزشمندی است/ رسانه ها حمایت کنند
سلیم غفوری که در روزهای اخیر به مدیریت شبکه مستند منصوب شده است وهنگامی که مدیر گروه مستند شبکه افق بوده از نزدیک در جریان تولید این فیلم بوده است دراین برنامه یادآور شد : این کار به لحاظ مفهومی کار ارزشمندی است و ما در سالهای اخیر با موجی از نخبه گانی مواجهه هستیم که بهای لازم به آنان داده نمی شود و هدف ما از ساخت «سرزمین نخبگان » توجه به همین مساله بوده است که باید نخبه گان کشور مورد حمایت های کافی قرار بگیرند تا کارشان بیشتر دیده شود. لذا معتقدم فیلم «فصل هرس» به خوبی ماموریت خودش را در این زمینه انجام داده است و حالا نوبت رسانه هاست تا با حمایت از شخصیت فیلم که به عنوان یک نخبه ، کشفی کرده است کمک کنند تا او بتواند محصولش را ثبت و به تولید انبوه برساند تا حداقل بخشی از بیماران سرطانی بهبود یابد.
در این لحظه رسول شادمانی از حاضرین خواست تا نظرات خودشان را نسبت به فیلم بیان کنند که یکی از حضار ضمن تقدیر از فیلم معتقد بود که فیلم با تردید بیننده ، به پیش می رود و در نیمه های فیلم ، مخاطب متوجه جدیت در شخصیت فیلم می شود و همین کار موجب جذابیت فیلم شده است. او همچنین معتقد بود کارگردان با وجودی که همسر قاسم تک دهقان همراه همیشگی او بوده اما در فیلم توجه کمتری به او کرده است.
رسانه ها می توانند پل ارتباطی زبان فیلم با مسئولین باشند
یکی دیگر از حضار با اشاره به نقش رسانه ها در حمایت از این فیلم؛ رسانه ها را پل ارتباطی خوبی بین زبان فیلم و مسئولینی که می توانند در این زمینه موثر باشند دانست و گفت: با حمایت رسانه ها می توان شاهد یک اتفاق بزرگ اجتماعی و پزشکی حتی در سطح بین المللی باشیم.
یکی دیگر از حاضرین به بازی خوب نابازیگران این فیلم اشاره کرد و گفت: ما شاهد بازی طبیعی و باور پذیر این نابازیگران بودیم. ضمن اینکه کارگردان به خوبی توانسته به سراغ یک مشکل اجتماعی به قصد اصلاح برود.
جای منتقد در این برنامه خالی است!
جبارآذین، منتقد سینمایی کشورمان که در این برنامه در جایگاه تماشاگران قرار داشت گفت: اولین انتقاد من از برنامه این است که با وجودی که این برنامه نقد و بررسی فیلم است اما ما شاهد هیچ منتقدی در کنار عوامل تولید فیلم نیستیم.
فیلم به لحاظ ساختاری و محتوایی مشکلی ندارد
وی در عین حال ، فیلم را به لحاظ ساختاری و محتوایی خوب دانست و ادامه داد: سوژه در چارچوب درام به خوبی مورد توجه و پرداخت قرار گرفته است. ضمن اینکه این فیلم هم دارای شخصیت و هم دارای درام است. اما مخاطب هیچ پیشینه ای از قاسم تک دهقان ندارد اگر چه ما شاهد بخشی از شخصیت پردازی در این فیلم هستیم اما شخصیت واقعی سوژه اصلی برای ما آشکار نیست. لذا هنگامی که ما پیشینه ای از شخصیت اصلی فیلم نداریم مخاطب در ابهام قرار می گیرد و نمی داند در انتها با او چه بکند؟ و این یک کاستی است.
پایان باز فیلم یک نقیصه است
آذین همچنین به پایان باز فیلم انتقاد کرد و گفت: بلاخره برای مخاطب مشخص نشد چی بر سر شخصیت قاسم تک دهقان و دارو کشف شده او آمده است.
نمی خواستیم پایان باسمه ای داشته باشیم
در این لحظه لقمان خالدی کارگردان فیلم درمورد پایان باز فیلم با بیان اینکه سینمای مستند می تواند پایان باز داشته باشد تصریح کرد: هیچ اتفاق جدیدی برای داروی کشف شده قاسم تک دهقان نیفتاده بود وگرنه ما هم دوست داشتیم پایان مشخصی داشته باشیم. ضمن اینکه نمی خواستیم پایان باسمه ای هم داشته باشیم.
این کارگردان مستند اضافه کرد: من بارها این فیلم را دیدم و 25 بار آن را تدوین کردم و در همه این موارد سعی کردم با احساسات ، مخاطب را درگیر فیلم نکنم.
وی در مورد گذشته قاسم تک دهقان هم گفت: هر چه فیلم به جلو می رود ما شاهد بخش های کوچکی از گذشته شخصیت هستیم مثل اینکه در جایی از فیلم تک دهقان می گوید من یازده سال است که درگیر ساخت این دارو هستم یا اینکه در جایی دیگر از فیلم می گوید من این دارو را از یک آیه قرآن کشف کردم. اما من هم معتقدم این فیلم همچون سینمای کلاسیک به پیشینه شخصیت اصلی نپرداخته است. ضمن اینکه این فیلم ، فیلم قاسم تک دهقان نیست بلکه فیلم لقمان خالدی از زندگی قاسم تک دهقان است و ممکن است کارگردان دیگری این فیلم را به گونه ای دیگری بسازد.
توجه به تماشاگران عام
خالدی تاکید کرد: ما هنگام تولید این فیلم ؛ اصلا به جایزه و جشنواره فکرنکردیم و مساله ما فقط تماشاگران عام بودند و این فیلم تا کنون بالاترین تماشاگران جشنواره فیلم حقیقت و فجر را داشته است.
امیدوارم این فیلم از تلویزیون پخش شود
مهدی شاه محمدی تهیه کننده فیلم نیز گفت: من علاوه بر اینکه منتظر اکران پاییزی و دانشجویی این فیلم هستم اما امیدوارم این فیلم از تلویزیون پخش شود.
در پایان برنامه نیز، رسول شادمانی خبر داد سینما روایت در هفته آینده به دلیل مصادف شدن با شب های لیالی قدر تعطیل خواهد بود.