قاچاق تبلیغات و تبلیغات قاچاق! / وقتی رسانه‌ها تبلیغاتچی کالاهای خارجی می‌شوند

سرویس اقتصادی فردا؛ اکبر ابدالی محمدی*: اقتصاد مقاومتی دارای ماهیت فرهنگی است. این مورد در مقدمه سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی و در متن آن نهفته است. فرهنگ دارای بایدها و نبایدهایی است. اما معمولا به بایدها پردخته می شود و کمتر به نبایدهای آن توجه می شود در حالی که «نبایدهای اقتصاد مقاومتی مهمتر است» (۱) . برخی رسانه های داخلی در حالی اخبار مربوط به محصولات شرکتهای خارجی را به راحتی منتشر می کنند که انتشار اخبار محصولات شرکتهای داخلی را تبلیغاتی می دانند و از انتشار آن ابا دارند. این موضوع حتی در سطح رسانه ملی نیز وجود دارد. واقعیت اینست اینگونه اخبار که تبلیغ غیر مستقیم به حساب می آید، اثرات بیشتر و طولانی تری از تبلیغ مستقیم بر ذهن مخاطب دارد و امروزه بهترین نوع تبلیغ به حساب می آید. بنابراین اقتصاد کشور نه تنها گرفتار قاچاق کالاست بلکه تبلیغات محصولات خارجی هم به رسانه های داخلی قاچاق می شود! متاسفانه در رسانه های ما به گونه ای القا می شود که کالای خارجی همواره خوب است. گاها رسانه های ما به جای پرداختن به مزایای محصولات شرکتهای داخلی، مزایای محصولات خارجی و آن هم از نوع آمریکایی را بیان می کنند که در داخل مشابه داخلی دارد. به تیترهای زیر دقت کنید؛ این پوشش خبری یک گوشی تلفن همراه شرکت آمریکایی است که در ایران خودمان صورت می گیرد نه در رسانه های آمریکا. به این چند تیتر که از خیل تیترهای رسانه های داخلی و فقط در مورد یک محصول آمریکایی انتخاب شده اند، توجه کنید: · سه مدل جدید آیفون در راه است/ خبرگزاری فارس · عرضه آیفون و آی پد جدید اپل تا یک ماه دیگر/ رجانیوز · نسل بعدی آیفون بی‌سیم شارژ می‌شود / انتخاب · تایپ یک دستی با آیفون را یاد بگیرید / مشرق · گران‌ترین آیفون در دنیا؛ ارزان‌ترین آیفون در دنیا؛ قیمت آیفون در ایران + ویدیو / تابناک شما هم با یک جستجوی ساده، سیل اخبار مربوط به نامهای تجاری خارجی که رقیب کالاهای داخلی به حساب می آیند را خواهید یافت. اما نکاتی جالب در مورد این تیترهای خبری: ۱. تمامی این تیترها و پوشش خبری محصول آمریکایی در سال جاری که به عنوان سال اقتصاد مقاومتی است صورت گرفته است. ۲. ورود محصولات مصرفی از آمریکا طبق بخش نامه آبان ماه ۱۳۹۴ وزارت صنعت، معدن و تجارت به کشور ممنوع است! ۳. برخی مراجع عظام مصرف کالاهای آمریکایی را دارای حرمت میدانند. ۴. طبق گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، ۹۱ درصد از واردات گوشی های تلفن همراه به کشور از طریق قاچاق انجام می شود. (۲) ۵. بسیاری از این رسانه ها، خود را رسانه انقلابی و حامی ارزشهای انقلاب می دانند که در غالب موارد هم اینگونه است. بنابراین تبلیغ غیر مستقیم و رایگان کالای خارجی جای تعجب است. این در حالی است که خبری از اخبار مربوط به جی ال ایکس تنها تولیدکننده موبایل در ایران در این سایتها و رسانه ها به چشم نمی خورد. این شرکت در تازه ترین اقدام خود نام گوشی G6 خود را که به تازگی وارد بازار کرده و مورد استقبال خوب مردم قرار گرفته است را به یک نام اصیل ایرانی (ماد) تغییر داده است. گروههای خودجوش مردمی در فضای مجازی این خبر را پوشش داده اند و از آن حمایت کرده اند ولی اکثر رسانه ها حمایت خاصی از این اقدام ارزشمند به عمل نیاورده اند. اگر اقدام شرکت مزبور را در چارچوب نگرانی رهبر معظم انقلاب در خصوص زبان فارسی در نظر بگیریم که عنوان کرده اند: «من خیلى نگران زبان فارسى‌ام ... هرگز نبایستى از روى محصولات ما زبان فارسى برداشته بشود» (۳) و همچنین فرهنگ غلطی که باید حتما محصول تولیدی نام خارجی داشته باشد تا مردم بخرند، تحلیل کنیم به اهمیت آن پی میبریم. پیگیری اقتصاد مقاومتی و حمایت از تولید ملی، فقط بر عهده دولت نیست که مثلا رسانه ها با انتقاد از دولت آن را مطالبه کنند. مردم و رسانه ها نقش اساسی در تحقق آن دارند. وقتی 80 درصد مردم ژاپن اعلام کرده اند که کالای داخلی را ولو با کیفیت کمتر و قیمت بیشتر نسبت به کالای خارجی ترجیح می دهند و قاعدتا دولت هم خود را در راستای خواست آنها هماهنگ می کند نشان از کار فرهنگی گسترده و عمیقی است که قطعا بخشی از آن را رسانه ها انجام داده اند. اما این خود سانسوری که بین سایت ها و کانال های معتقد به کشور، نسبت به تولید ملی وجود دارد، نیازمند بررسی بیشتر است. میتوان گفت که این نشانه آن است که رسانه های ما پیشرو و فرهنگ ساز نیستند بلکه تحت تاثیر جوهای فرهنگی ناسالم هستند. یعنی نه تنها نمی توانند جریان ساز شوند بلکه جریانات مختلف آنها را تحت تاثیر قرار می دهند. بنابراین قطار رسانه ای کشور به جای عقبگرد و تخریب فرهنگ خرید کالای ایرانی باید به سمت جلو حرکت کند و در راستای حمایت از تولید ملی، قاچاق تبلیغات محصولات شرکتهای خارجی را متوقف کند حتی در رسانه ملی. ۱. مقام معظم رهبری ۱۳۹۵/۱/۲۴ ۲. بررسی وضعیت واردات، فروش تلفن و خدمات پس از فروش گوشی تلفن همراه در کشور، مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، ۱۳۹۳ ۳. مقام معظم رهبری،۱۳۹۲/۹/۱۹ *عضو انجمن مدرسان اقتصاد مقاومتی