بهروز افخمی: سینما در محاصره فیلمسازان طلب‌کارست

صبح نو: آقای بهروز افخمی، که در هفته‌های اخیر به عنوان مجری سومین فصل از برنامه «هفت» در کانون توجه رسانه‌ها قرار گرفته، کارگردانی تجربه‌گراست که از کمدی‌هایی مانند «روز فرشته» و «سن پطرزبورگ» گرفته تا تریلرهایی نظیر «روز شیطان» و ملودرامی اجتماعی مانند «عروس» را تجربه کرده است. همین ‌وجه تجربه‌گرا بودن، باعث شده که افخمی از اجرای برنامه سینمایی در تلویزیون هم نهراسد و اتفاقاً بکوشد با تکیه بر نوعی از ژورنال که مورد پسند مخاطبان جوانتر است، برنامه‌اش را روی آنتن ببرد. افخمی در هفته‌های اخیر به‌واسطه برخی مباحث طرح شده در «هفت» و البته اظهارنظری که درباره جشنواره کن داشت به شدت مورد توجه قرار گرفته است. به همین بهانه و همچنین به دلیل برخی از حرف و حدیث‌ها درباره برنامه «هفت» و حواشی اخیر این برنامه، سراغ او رفتیم تا نظرات او را هم جویا شویم. مثل همیشه، صریح و بی پرده به سؤالات پاسخ گفت. آقای افخمی! انتخاب مهمانان در برنامه شما به چه شکل صورت می‌گیرد؟ آیا اتاق فکر یا عقبه‌ای وجود دارد؟ خیر! خودم و با نظر شخصی خودم دعوت می‌کنم و توصیه خاصی را هم نمی‌پذیرم. آیا طرح مباحث بحث‌برانگیز در برنامه «هفت» ناشی از الگوبرداری از رسانه‌هایی نیست که می‌کوشند کمی از الگوهای کلاسیک فاصله گرفته و صریح‌تر با مخاطب حرف بزنند؟ انگار که مثلاً عمداً نظراتی را مطرح می‌کنید که مرتب در رسانه‌ها بازنشر شود. نه اتفاقاً! اگر می‌بینید برنامه ما می‌تواند اسباب بحث و نظر را فراهم کند، برای این است که من فیلمنامه‌نویسم و فیلمنامه‌نویس بدی هم نیستم و برای تک‌تک قسمت‌های برنامه، فیلمنامه دارم. اگر قسمت‌های اول را دیده باشید حتماً متوجه بوده‌اید که برنامه را کاملاً سینمایی جلو بردم و بعد از اینکه زنده شد هم سعی می‌کنم همواره با فیلمنامه‌ای که فراز و فرود لازم را داشته باشد، برنامه را اجرا کنم. اخیراً شایعه شده بود که از این برنامه برکنار و اجرای برنامه به یک مجری معتدلتر سپرده خواهد شد. ابداً چنین تهدیدی وجود نداشته است. اتفاقاً خوشم می‌آید که برکنار شوم چون در همین مدت کوتاه هم اثر خود را گذاشته‌ام. طرح مباحثی مانند «توجه جشنواره کن به دگرباشان» حرف و دیدگاه اصلی خود شماست؟ بله! دیدگاه خودم است! این طور نیست که بخشی یا رسانه‌ای بخواهند مرا به سمتی حرکت دهند. اتفاقاً اصلاح‌طلبان بیشتر مرا سانسور می‌کنند. علاقمند نبودند برخی از نظرات مرا بشنوند اما اصولگرایان معمولاً گفته‌های مرا بی‌سانسور منتشر می‌کنند. گفته‌های اخیرم را هم بی‌سانسور منتشر کردند. ولی در انتخابات مجلس ششم به عنوان نماینده اصلاحات وارد مجلس شده بودید؟ من همیشه با اصلاح‌طلبان درگیری داشتم. این علاقه‌مندی من نبود که وارد لیست آنان شوم. در جریان انتخابات 76 با رییس دولت اصلاحات همکاری تبلیغاتی داشتم و بعدتر به واسطه برادرشان دعوت شدم به حضور در مجلس، وگرنه شخصاً تمایلی نداشتم به فعالیت سیاسی، آن هم با نام اصلاح طلب. در مجلس ششم هم اگر آرای مرا مرور کرده باشید، بیشتر به سمت رییس مجلس ششم رفتم که سعی می‌کرد موضعی معتدلتر اتخاذ کند و نه اصلاح‌طلبان دوآتشه. رسانه‌های اصلاح‌طلب در این سال‌ها مرتب صحبت‌های مرا آن‌طور که خواسته‌اند منعکس کرده‌اند و نه آن‌طور که گفته‌ام. پس با این اوصاف آیا می‌شود گفت رسانه ملی با همکاری شما در «هفت» خواسته برنامه‌ای را که گفته می‌شود در زمان آقای محمود گبرلو منفعل شده بود احیاء کند؟ نه! چنین نیست! این من هستم که دارم از «هفت» استفاده می‌کنم و حرف‌هایی که خودم دوست دارم و نظراتم را بیان می‌کنم. تمام نکاتی که در «هفت» بیان می‌شوند هم نظر و عقیده خودم هست و از آنها دفاع می‌کنم. در هفته‌های اخیر صحبت‌هایی طرح شده‌اند درباره تحریم برنامه شما از سوی برخی سینماگران! می‌توانید به صراحت بگویید این سینماگران چه کسانی‌اند؟ اول بگویم که این تحریم مربوط به هفته‌های اخیر نبوده و تقریباً از زمان حضورم در این برنامه برخی از سینماگران چنین برخوردی داشته‌اند. نمی‌توانم نام آنان را که همواره موضعی طلبکارانه نسبت به سینما داشته‌اند هم بیاورم. اینان طی این سال‌ها مرتب با بودجه‌های دولتی فیلم ساخته‌اند و مرتب هم در گیشه شکست خورده‌اند و مرتب هم طلبکار دولت بوده‌اند که چرا بودجه بیشتری را در اختیارشان قرار نمی‌دهد! این طیف سینماگران که ژست روشنفکران مسلمان را به خود گرفته‌اند متأسفانه در ماه‌های اخیر آقای ایوبی را هم تحت تأثیر خود قرار داده‌اند که منطبق با نظرشان حرکت کند. این تیپ سینماگران وابسته چون می‌دانستند هنگام حضور در «هفت» به چالش کشیده خواهند شد، از حضور در برنامه طفره رفتند و وقتی که برنامه زنده شد هم بر درصد این تحریم‌کنندگان افزوده شد. چون در زمان برنامه تولیدی امکان جرح و تعدیل گفته‌ها در تدوین وجود داشت و طرف می‌توانست گاف‌های خودش را اصلاح کند اما در برنامه زنده چنین مجالی وجود ندارد. مهم‌ترین پرسشی که درباره آینده «هفت» وجود دارد این است که بعد از درگیری شما در پروژه سینمایی بعدی‌تان که احتمالاً «خمسه‌‌خمسه» خواهد بود، سرنوشت این برنامه به کجا خواهد رسید؟ ما یک تیم تولید داریم که درطول هفته با هم کار می‌کنیم. بعد از رسیدن به ایده، این تیم در طول هفته آیتم‌ها را تولید می‌کنند. اگر همه تیم با هم باشیم ادامه کار ممکن است و می‌توان هم فیلم را ساخت و هم برنامه را ادامه داد. اگر روزی از هفت رفتید به چه کاری مشغول خواهید شد؟ من برای این به «هفت» آمدم که فکر می‌کردم سینمای ایران را تعدادی فیلمساز طلبکار که فیلم‌هایشان هم نمی‌فروشد مصادره کرده‌اند. من مسوولیت «هفت» را قبول کردم تا بتوانم ماهیت این فیلمسازان را هویدا کنم. در همین چند ماه هم کارم را به قدر کفایت انجام داده‌ام و خدا را شکر برنامه کار خودش را کرده است. تا شهریورماه که درگیر «خمسه‌خمسه» خواهم شد نیز احتمالاً گفتنی‌ها را گفته‌ام و بعد از آن ممکن است حرف‌هایم تکراری شوند. بعد از رفتن از «هفت» هم بازگشتم به عرصه ژورنال به این زودی‌ها امکان‌پذیر نیست اما اگر بنا باشد روزی در فضای مجازی و ژورنال کار کنم، ترجیح می‌دهم سایتی آموزشی را درباره سینمای کلاسیک راه بیندازم که بتوان از طریق آن علاقه‌مندان به این نوع سینما را هدایت کرد.