شورای نگهبان مفسر قانون و نظرش مبنای عمل همه است/ نگاه سیاسی و قبیله‌گرایی به شورا و شهرداری سم مهلک است

سرویس اجتماعی فردا: دکتر محمد باقر قالیباف، شهردار تهران صبح امروز طی سخنانی در بیست و هشتمین اجلاس عمومی شورای عالی استان ها که در محل ساختمان مجلس شورای اسلامی برگزار شد، تصریح کرد: شورای اسلامی شهر و روستاها مردمی ترین نهاد در نظام مردم سالاری دینی است و هیچ نهادی وسیع تر، اثرگذار تر و مردمی تر از نهاد شوراها در کشور وجود ندارد؛ این نهاد امانتی است که در دست ما قرار داد که باید از این امانت به درستی صیانت کرده و آن را روز به روز تقویت کنیم. وی ادامه داد: هر چند در پایان چهارمین دوره شوراها هستیم اما شوراها هنوز از قدمت زیادی برخوردار نیستند و دوران نوجوانی خود را پشت سر می گذارنند؛ از این رو نیاز به توجه و دقت بیشتری داریم تا این نهاد مردم سالار دینی در کشور ما ماندگار شود. شهردار تهران در ادامه به بیان توقعات موجود از دیگر نهادهای تصمیم گیر در کشور پرداخت و گفت: بر اساس تجربه دنیا و باورها و استراتژی های خودمان اگر می خواهیم نظام مقدس جمهوری اسلامی همچنان به عنوان یک نظام مستقل و دور از سلطه استکبار کار خود را پیش ببرد و پیشرفت کند، باید مولد باشیم چرا که تنها کشورهای مولد می توانند مستقل بوده و پیشرفت کنند. دکتر قالیباف تاکید کرد: ما در کشور باید به تولید چهار موضوع قدرت، ثروت، معرفت و منزلت توجه داشته باشیم تا بتوانیم استقلال خود را حفظ کنیم. وی در ادامه به شرایط پیشرفت کشور اشاره کرد و گفت: موتور محرکه برای پیشرفت کشور آن است که 4 موضوع تولیدی قدرت، ثروت، معرفت و منزلت را به درستی به یکدیگر تبدیل کنیم؛ در این شرایط اگر بتوانیم مکانیزم تبدیل منزلت به ثروت، معرفت و قدرت و یا تبدیل قدرت به معرفت و ثروت و همچنین تبدیل ثروت به قدرت از روش های درست را تعریف کنیم، جامعه مولد و مستقل خواهد شد و با سرعت به سمت پیشرفت می رود. شهردار تهران خاطر نشان ساخت: ما در کارهای فرهنگی خود نیز باید بتوانیم معرفت و منزلت تولید کرده و آن را به ثروت و قدرت تبدیل کنیم. اگر این کار را انجام ندهیم حتی وجود ده ها نهاد فرهنگی هم کارآمد نخواهد بود چرا که در مسیر اهداف حرکت نمی کنند. دکتر قالیباف توجه به موضوع تولید و تبدیل قدرت، ثروت، معرفت و منزلت را هسته مرکزی برنامه های 5 ساله کشور عنوان کرد و گفت: ضروری است شاخص های برنامه ششم توسعه کشور نیز از این موارد بیرون بیاید چرا که اگر این شاخص ها وجود نداشته باشد به سرنوشت برنامه های توسعه گذشته دچار می شود همچنانکه امروز شاهد هستیم پنج برنامه قبلی تا چه میزان اثربخشی داشته و اجرایی شده اند. وی در ادامه خاطر نشان ساخت: باید توجه داشته باشیم که تولید در نقاط جمعیتی اتفاق می افتد و هرچقدر این مراکز جمعیتی بزرگتر باشند، اثرگذاری بیشتری نیز خواهند داشت البته اگر این مراکز جمعیتی در مدار درستی قرار نگیرند، تهدید بزرگی خواهند بود. شهردار تهران با بیان اینکه «مراکز جمعیتی مولد بوده و استقلال یک جامعه را حفظ می کنند»، ابراز داشت: در این شرایط به تدریج نقش کسانی که مراکز جمعیتی را اداره می کنند، روشن می شود. وقتی قطب های شهری و مراکز جمعیتی ایجاد می شود، رابطه انسان ها با یکدیگر و رابطه انسان ها با مکان زندگی برقرار می شود که این رابطه بسیار سخت و پیچیده ای است. چرا که انسان ها نیازهای گوناگون مادی و معنوی دارند و وقتی در مجموعه ای متراکم قرار می گیرند این نیازها تبدیل به یک معادله چند مجهولی می شود. دکتر قالیباف با تاکید بر این نکته که « در مدیریت واحد شهری می خواهیم رابطه شهروند با مکان را درست کنیم»، گفت: ما از واگذاری 23 وظیفه به شهرداری ها در مدیریت واحد شهری سخن می گوییم اما واگذاری این وظایف 23 گانه بخش ناچیزی از نیازهای یک شهروند نسبت به زمینی که در آن زندگی می کند را تامین می کند چرا که شهروندان رابطه های گسترده ای با مکان زندگی خود در یک نقطه جمعیتی دارند و این رابطه ها نیز باید منطقی باشد. وی ادامه داد: اگر مسایل ذهنی، باورها و تحلیل شهروندان نسبت به موضوعات را نیز مشاهده کنیم، شاهد هستیم که ابعاد گسترده ای وجود دارد که روی یکدیگر اثرگذار هستند و همه این موارد اداره شهر را پیچیده می کند. از این رو قانون گذاران باید اهمیت این موضوع را بدانند تا بتوانیم مسایل را حل و فصل کنیم. شهردار تهران در ادامه تصریح کرد: البته ما مفسر قانون اساسی نیستیم بلکه تنها می توانیم نظرات کارشناسی خود را ارایه دهیم و در نهایت تفسیر شورای نگهبان از قانون، مبنای عمل خواهد بود؛ اما بر اساس فرمایشات امام خمینی (ره) و نظرات کارشناسی بر این باور هستیم که دولت ها در کاری که مردم می توانند انجام دهند، نباید دخالت داشته باشند و اجازه دهند مردم در این حوزه ها، کار خود را دنبال کنند. دکتر قالیباف خاطر نشان ساخت: بخش عمده ای از کارها در شهرها و روستاها مربوط به امورات تصدی گری و خدماتی است در این میان کارهای تولی گری و امور حاکمیتی باید از سوی دولت دنبال شده و کارهای تصدی کری و خدماتی از مدیریت شهری دنبال شود. وی افزود: البته باید توجه داشت که کوچک و بزرگ بودن کارها مد نظر نیست و نباید الزاما بگوییم دولت کارهای بزرگ را انجام داده و کارهای کوچک از سوی شوراها دنبال شود؛ بعضی از امورات کوچک و حاکمیتی هستند و شوراها نمی توانند در آن ایفای نقش کنند اما بعضی از کارهای خدماتی گسترده و بزرگ هستند که در امورات تصدی گری قرار می گیرند، با این شرایط چه ضرورتی دارد که دولت خود را تا این حد درگیر امورات تصدی گری کند؟ بلکه باید این امورات را به نهادهای عمومی غیر دولتی، شهرداری ها و شوراها واگذار کنند. دکتر قالیباف تاکید کرد: من بیش از دو دهه در حوزه اجرایی و نظری بر روی این موضوع مطالعه و کار کرده ام و ساختار و وظایف تک تک اجزاء منطبق با قوانین و مقررات کشور نیز در این زمینه تنظیم شده است. شهردار تهران در ادامه سخنان خود بر ضرورت توجه به تمرکز زدایی با تراکم زدایی در اجرا تاکید کرد و عنوان داشت: گاهی دولت ها به یکباره گفتند که وزارت کشاورزی از بلوار کشاورز به کرج منتقل شود و یا اینکه ایده انتقال پایتخت به دلیل شلوغی شهر تهران مطرح شد این در حالی است که این اقدامات به معنی تراکم زدایی است تا ساختمان ها را از تهران جا به جا کنیم و ترافیک تهران کاهش پیدا کند. وی افزود: در برهه ای بحث تقسیم میراث فرهنگی مطرح شد تا بخش های مختلف سازمان میراث فرهنگی را به شهرهای متفاوت منتقل کنیم اما این اقدامات مشکل کشور را حل نمی کند بلکه باید تمرکز زدایی داشته باشیم و بخشی از قوانین و مقررات مربوط به تصدی گری را از مرکز منتقل کنیم تا امورات حل و فصل شود. این موضوع نیازمند اصلاح قوانین است نه آنکه سازمان ها را جا به جا کنیم چرا که جا به جایی سازمان ها به مراتب هزینه بیشتری را برای مراجعه مردم به دنبال خواهد داشت. دکتر قالیباف تاکید کرد: مشکل اصلی در درآمدهای پایدار شهری، دولتی کردن شهرداری ها، کاهش اختیارات شوراها و ... در این مسئله است که اعتقادی به تمرکززدایی وجود ندارد. شهردار تهران تاکید کرد: البته معنی این حرف آن نیست که اگر این وظایف تصدی گری را به نهادهای عمومی غیر دولتی واگذار کردند، ما نیز تمامی این مسئولیت ها را در اختیار خودمان بگیریم چرا که این هم کار غلطی است. ما در شهرداری ها و شوراهای شهر نیز یک نهاد مردمی هستیم و باید کارها را به دست مردم بسپاریم تا مجددا امورات در جای دیگری تجمع پیدا نکند. وی به پافشاری خود برای ایجاد و شکل گیری ساختار شورایاری ها و مدیریت محلات در شهر تهران اشاره کرد و گفت: من شهردار تهران هستم اما مردم محله موضوعات اولویت دار خودشان را بهتر از من می دانند از این رو من نباید برای یک محله تصمیم بگیرم. بلکه باید اجازه دهیم تا کار در مقیاس محله از سوی شورای محله تصمیم گیری شود اما تعیین و پیگیری اولویت های شهر بر عهده شهردار تهران است. دکتر قالیباف در ادامه به آسیب شناسی از عملکرد نهادهای عمومی غیر دولتی و مدیریت شهری پرداخت و گفت: نهادهای عمومی غیر دولتی در مجموعه کشور سابقه خوبی نداشته و همیشه نگاه تضعیف کننده ای نیز به آن ها وجود داشته است چرا که همه به دنبال تمرکز قوا بوده اند. البته در کلان ساختار سیاسی و اداری کشور تقسیم قوای سه گانه وجود دارد اما در بدنه نیز باید اموارت تولی گری و تصدی گری را از یکدیگر تفکیک کنیم. وی گفت: ما به عنوان یک نهاد عمومی غیر دولتی و مدیریت شهری و روستایی ظرفیت لازم را در خودمان ایجاد نکردیم این در حالی است که باید به این نهاد عمومی یک نگاه نهادی داشته و بسیار قوی تر باشیم. شهردار تهران در ادامه بر ضرورت ثبات در تصمیم گیری ها و برنامه ریزی ها تاکید کرد و ابراز داشت: تجربه بشریت نشان می دهد اگر نهاد های عمومی غیر دولتی که عمده کار آن ها خدماتی، فرهنگی و زندگی روزمره است در مسایل سیاسی دخالت کرده و سیاسی شوند، سم مهلک هستند بلکه در اینجا فقط باید کار کرد. دکتر قالیباف تاکید کرد: نگاه سیاسی به هر طرح، لایحه و انتخاب شهردار در کنار نگاه قبیله گرایی، قومی و محله ای به شورا و شهرداری سم مهلک است. اگر به این موارد رعایت نکنیم با دست خودمان می توانیم این نهاد را از بین ببریم. چرا که اگر در اینجا با هم دعوا کنیم، خسارت و آسیب خیلی بیشتر می شود. وی در ادامه به کوتاه بودن عمر مدیریت شهری در کشور اشاره و اظهار کرد: کوتاه بودن دوره مدیریت شهردارها در کلانشهر ها غیر قابل قبول است چرا که متوسط عمر شهرداران در کشور زیر یک سال و متوسط عمر شهرداران در کلانشهرها و مراکز استان ها در طول سه دهه گذشته، زیر دو سال است. در این شرایط آیا با چنین وضعیتی می توان یک مرکز جمعیتی با چنین حساسیت و اهمیتی را مدیریت کرد؟ شهردار تهران گفت: این کارنامه قابل قبول نیست و با این کارنامه ، ممکن است مردم، مجلس و شورای نگهبان نیز به ما اعتماد نکنند؛ این در حالی است که گاهی در موضوعات مهم باید گذشت و محبت کرده و در کنار آن پیشگیری و انتقاد سازنده داشته باشیم نه اینکه در شوراها و شهرداری های کشور با یکدیگر دعوا و لجبازی کنیم. دکتر قالیباف عنوان داشت: گاهی بعضی دخالت ها صورت می گیرد که جزو وظایف شوراها نیست و به شهرداران فشار می آورند که بعضی از کارها را انجام دهد؛ شهرداران نیز برای باقی ماندن در مدیریت این فشارها را قبول می کنند اما این آغاز سقوط بزرگی است که آبروی شورا، شهرداری و اساس این نهاد عمومی را از بین می برد. وی با تاکید بر ضرورت قدرشناسی شوراها و تقویت این نهاد، تصریح کرد: گاهی نسبت به بعضی از کارها انتقادات جدی داشته ام اما همیشه از کیان شورا دفاع کرده ام؛ چرا که رابطه شورا و شهرداری ها مثل رابطه درخت و ریشه است و رابطه درست این دو می تواند بستر بزرگی برای پیشرفت، تولید و آرامش در کشور را فراهم کند. شهردار تهران یادآور شد: باید خشت روی خشت بگذاریم و در هر دوره شوراها، این نهاد عمومی که نماد عینی مردم سالاری دینی است را تقویت کرده و آن را به مجموعه ای رشید تبدیل کنیم. وی ابراز امیدواری کرد که مجلس یازدهم و دولت در برنامه ششم توسعه کشور، شوراها را به جایگاه واقعی خود در کشور برسانند تا کارنامه قابل قبولی در افکار عمومی کشور ایجاد شود. دکتر قالیباف در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به دفاع از کیان شوراها و شهرداری های سراسر کشور، ابراز داشت: در دولت و مجلس و هر کجا که فرصتی فراهم شده است، همواره از مجموعه قوانین و مقررات شوراها دفاع کرده و سعی داشته ایم تا خلاء شهرداری ها و شوراها را برطرف کنیم. حتی در بعضی از قوانین و مقررات از جمله قانون استخدام کشوری، بقیه شهرهای کشور را در اولویت قرار داده ایم چرا که در صورت تصویب این قانون، شهرداری های کشور به جز تهران زیر نظر وزارت کشور می رفتند و خطر بزرگی برای کل کشور بود اما در نهایت این طرح در صحن مجلس شورای اسلامی رای نیاورد. شهردار تهران با تاکید بر ضرورت تقویت کمیسیون شوراها در مجلس شورای اسلامی، گفت: در حوزه توانمند سازی شوراها و شهرداری های سراسر کشور نیز امکانات برای آموزش و الگو گیری از خدمات شهرداری تهران وجود دارد تا این آموزش ها و کارگاه های آموزشی بدون هزینه انجام شود. همچنین در حوزه نرم افزاری نیز شهرداری تهران آماده دارد تا نرم افزارهای آماده شده را در اختیار سایر شهرها قرار دهد تا از هزینه های اضافی برای طراحی نرم افزار خودداری شود. وی همچنین درباره درخواست اعضای شورای عالی استان ها به منظور اختصاص مکانی مشخص برای این شورا در تهران، تصریح کرد: بر اساس قوانین و مقررات شهرداری تهران در زمینه تامین فضای نهادهای عمومی موجود در تهران کمک می کند و در این زمینه نیز می توانیم زمینی را برای بهره برداری در اختیار شورای عالی استان ها قرار دهیم تا بر اساس قول استاندار تهران، 50 درصد از هزینه ساخت ساختمان شورای عالی استان ها نیز از سوی دولت تامین شود. وی همچنین در بخشی از سخنان خود با اشاره به آغاز به کار مجلس یازدهم در اوایل هفته آینده، ابراز داشت: برای مجلس شورای اسلامی موفقیت، گره گشایی از کار مردم و کارآمد کردن هر چه بیشتر نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران را آرزومندیم.