وزیر نفت جدید عربستان کیست؟ +عکس
در روزهای پایانی هفته گذشه تغییر وزیزی که سالها بر مسند وازرت نفت عربستان تکیه زده بود، نشان داد که پادشاه عربستان رسما عنان کنترل سیاستهای حوزه انرژی این کشور را به جانشین ولیعهد سی ساله خود یعنی محمد بن سلمان واگذار کرده است.
آخر هفته گذشته علی النعیمی، شاهد پایان دوره بیست ساله وزارتش در حوزه نفت عربستان بود و خالد الفالح مدیر شرکت نفتی عربستان سعودی جای او را رفت.
تغییر قابل توجه است، اما تحلیلگران میگویند فعالان بازار نباید واکنش بیش از اندازه به این تغییر چشمگیر نشان دهند. ریچارد مالینسون، یک تحلیلگر حوزه انرژی میگوید که این تغییر بیش از آنکه تغییری در سیاست باشد تنها یک تغییر در وزارت است.
او معتقد است که سیاست نفتی عربستان همواره به صورت نهادی پیش میرود. اگرچه علی النعیمی 80 ساله بیش از دو دهه عمر خود را در وزارت نفت سعودی گذرانده و بازیگری کلیدی در این حوزه به حساب میِآید، به سختی میتوان گفت که او تنها مهندس سیاست های نفتی عربستان است.
در دوران تصدی نعیمی عربستان سعودی بیش از همه بر افزایش تولید نفت حتی در شرایط کاهش شدید قیمتها متمرکز شده بود تا به هدف خود یعنی کسب سهم بیشتری از بازار برسد.
و اما درباره فالح 55 ساله مدیر آرامکو و وزیر تازه عربستان نیز به سختی میتوان گفت که در دنیای سیاستهای نفتی یک تازه وارد است. در کوتاه مدت میتوان گفت استراتژی نفتی عربستان در راستای افزایش تولید و عرضه نفت در یک جنگ قیمت برای بیرون راندن تولید کنندگان شیل در آمریکا و دیگر تولیدکنندگان گران قیمت، بدون تغییر خواهد ماند.
همچنین سیاست افزیش ظرفیت تولید برای دادن این قابلیت به عربستان که در صورت نیاز تولید نفت خود را افزایش داده و در جهت سیاستهای بلند مدت ریاض بتواند بازار نفت را تحت تاثیر قرار دهد نیز ادامه خواهد یافت.
عضو حلقه درونی
فالح، فارغالتحصیل A&M تکزاس یک تکنوکرات بسیار مورد توجه در صنعت نفت است.
او در دوران تصدیاش در آرامکو، وظیفه افزایش ظرفیت پالایشگاهی عربستان و تقویت واحدهای خریداری را برعهده داشت، او همچنین برای مدتی در جایگاه وزیر بهداشت خدمت کرد.
اگرچه به پایان رسیدن دوران نعیمی غافلگیرکننده بود، جانشین او چندان غیرقابل پیشبینی نبود. برای مدتهای طولانی این امر واضح بود که فالح بخشی از حلقه درونی شاهزاده سلمان است و مکررا وظیفه ارائه سیاستهای عربستان سعودی در حوزه انرژی در رویدادهای بزرگ از جمله سفر پادشاه عربستان به واشنگتن در سپتامبر سال گذشته را نیز بر عهده داشت.
تغییری در راستای مخالفت با فریز
اگرچه فالح به عنوان دستهای پشت پرده امنی به نظر میرسد، این واضح است که قدرت نهایی در سیاستهای انرژی در حال حاضر در اختیار قائم مقام ولیعهد است، کسی که در مصاحبههای تازه خود همچنان هیچ اقدامی را برای بالابردن قیمت نفت ضروری نمیداند و بیشتر بر پایان وابستگی عربستان بر فرآوردههای نفتی تمرکز دارد.
شاهزاده سلمان همچنین به نظر میرسد همچنان به خوبی خود را از اعضای اوپک شامل همپیمانان قدیمی اش در اوپک که مایلند سیساتهای فعلانهتری برای مدیریت بازار و جلوگیری از افزایش افت قیمت نفت به دست گیرند، دور نگه میدارد.
در واقع تنشهای واضحی بین شاهزاده و نعیمی در نشست مشترکی که بین تولیدکنندان اوپک و غیر اوپک ماه گذشته در دوحه برگزار شد، دیده میشد، اگرچه نعیمی نسبت به پیوستن به طرح فریز نفتی روی خوش نشان داد اما شاهزاده سلمان از آن اجتناب میکند.
انتظار تغییر عمده
به نظر نمیرسد در سیاستهای نفتی عربستان تغییری بیش از انتقال وزارت نفت از نعیمی به فالح اتفاق بیافتد. البته نام وزارتخانه نیز تغییر پیدا کرده و حالا وزارت انرژی، صنعت و منابع زیرزمینی است. به نظر میرسد این تغییر نام در وزارت خانه در راستای برنامه چشمانداز سال 2030شاهزاده سلمان برای جدا کردن کشور از وابستگیاش به درآمدهای نفتی شامل فروش بخش کوچکی از آرامکو، بزرگترین شرکت انرژی دنیا، است.
این طور که به نظر میرسد، تغییری عمده در حال وقوع در پادشاهی عربستان است و البته تغییر چند وزیر پیشلرزههای آن است. این تغییرات در مسیر جوان کردن پادشاه عربسان و البته سر کار آمدن مدیران قادرتر است.
در نهایت به اعتقاد تحلیلگران، اثبات کنترل شاهزاده جوان سعودی انتظار هر گونه توافقی را برای فریز تولید نفت در کوتاه مدت، کاهش میدهد.