ایران و عمان؛ دوستانی با فواید بسیار

باشگاه خبرنگاران جوان: المانیتور در گزارشی با اشاره به روابط دوستانه ایران با پادشاهی عمان نوشت: عمان در تنگه هرمز با ایران شریک است و به رغم عضویت سابق این کشور در شورای ضدایرانی همکاری خلیج فارس، روابط گرم و دوستانه‌ای با تهران دارد.

نقشی که عمان به عنوان یک پل ارتباطی میان ایران و چندین قاره و کشور دیگر ایفا می‌کند، در راستای سیاست خارجی مستقل این کشور و خارج از چارچوب شورای همکاری خلیج فارس است و همچنانکه ایران خود را مهیای ورود مجدد به اقتصاد جهان می‌کند، عمان دروازه ورود شرکت‌های ایرانی به بازارهای جدید عربی، آفریقایی و آسیایی به شمار می‌رود.

اکنون که ایران در حال خلاصی از تحریم‌هایی است که سالها با آن مواجه بود، عمان فرصت جدیدی یافته است تا جایگاه خود را به عنوان یک کریدور تجاری مهم و مطمئن برای ایران تثبیت کند.

برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در 16 ژانویه (26 دی 1394) به مورد اجرا گذاشته شد و 6 روز بعد از آن، علی اکبر سیبویه - سفیر ایران در عمان - در گفتگو با «گالف نیوز» اعلام کرد که ایران نقش مهم و تاثیرگذار مسقط در پیشبرد توافق هسته‌ای و رفع تحریم‌ها را جبران خواهد کرد. وی در ادامه خاطر نشان کرد: "دوستان در مواقع نیاز اندک هستند و ما دوستانی مانند عمان که در سختی‌ها در کنار ما بودند را فراموش نخواهیم کرد."

ایران خیلی زود در ماه مارس به وعده خود عمل کرد و یک سرمایه‌گذاری مشترک 200 میلیون دلاری را در زمینه ساخت خودرو در عمان آغاز کرد. قرار است طی این سرمایه‌گذاری مشترک، تا اواسط سال 2018 حدود 20 هزار خودرو در این کشور تولید شود که حدود 5 هزار دستگاه برای بازار داخلی عمان و مابقی برای صادرات به اتیوپی، اریتره، سودان و یمن در نظر گرفته شده‌اند.

افزون بر این، ایران قرار است چندین پروژه دیگر از جمله احداث یک مجتمع بیمارستانی و راه‌اندازی پرواز مستقیم میان عمان و بندر چابهار در ایران را نیز در عمان عملیاتی کند.

سقوط بهای نفت طی سالهای اخیر به شدت منابع مالی عمان را تحت تاثیر قرار داده و این کشورِ عربِ حاشیه خلیج فارس را در تنگنای اقتصادی قرار داده است. بر همین اساس، این کشور مصمم است تا منابع درآمدی جدیدی را خارج از صنعت نفت برای خود ایجاد کرده و آن را در بخشهای دیگر اقتصاد خود سرمایه‌گذاری کند.

در خلال سفر حسن روحانی - رئیس جمهور ایران - که در مارس 2014 انجام شد، مقامات ایرانی و عمانی برسر احداث یک خط لوله زیردریایی بین دو کشور برای انتقال گاز موافقت کردند. از آنجا که عمان به صادرات گاز طبیعی مایع (LNG) به عنوان جایگزینی برای کاهش وابستگی خود به نفت نگاه می‌کند، واردات گاز از ایران برای مصارف داخلی باعث می‌شود که این کشور بتواند حجم بیشتری از گاز مایع خود را برای فروش به کشورهای خارجی صادر کند.

عمان همچنین برای ایران جای پای محکمی در جهت ورود به آفریقاست و در عوض، با رفع تحریم‌های بین‌المللی، اکنون ایران نیز می‌تواند باعث تعمیق روابط این کشور با آسیای مرکزی به عنوان یکی از غنی‌ترین مناطق گازی جهان شود. بنابراین، توافق هسته‌ای ایران گام مهمی در جهت ایجاد یک کریدور تجاری میان عمان، ایران و آسیای مرکزی محسوب می‌شود. شاید دورنمای همین کریدور تجاری استراتژیک بود که باعث شد مسقط تا جای ممکن از هیچ تلاش دیپلماتیکی برای رفع تحریم‌های تجاری ایران و کاستن از تنشهای این کشور با دشمنانش فروگذار نکند.

با این حال، ورود مجدد ایران به اقتصاد جهان به هیچ وجه مطلوب نظر عربستان و سایر کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس نیست و به همین دلیل، ادامه تلاشهای عمان برای راه‌اندازی بازارهای جدید برای ایران در خاورمیانه، آفریقا و در امتداد اقیانوس هند ممکن است تنشهای جدیدی را در روابط این کشور با کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس به همراه داشته باشد.