سرویس اجتماعی فردا؛ علیرضا شاطری:
عظیم بابایی شهردار 53 ساله منطقه ۶ کارش را از کمیته انقلاب اسلامی آغاز کرده و بعد به جهاد سازندگی رفته بعد هم در بسیج و سپس وارد سپاه پاسداران شده است. در پایان جنگ مسئولیت ستاد بازسازی جنوب را بر عهده گرفت و بعد از آن هم در جهاد خودکفایی سپاه همکار شهید طهرانی مقدم بوده است. با آمدن قالیباف به شهرداری بابایی به شهرداری تهران آمد و مسئولیت های مختلفی را بر عهده گرفت. وی دارای مدرک کارشناسی ارشد روابط بین الملل است. آنچه در ادامه می خوانید ماحصل گفت و گوی فردا با این مدیر شهری است.
فردا: با توجه به این که شما مدیر برتر جهادی شده اید تعریف این نوع مدیریت را چه میدانید؟ جهاد یعنی کوشش و تلاش. آن چیزی که به عنوان میراث دفاع مقدس به ما رسیده تلاش و کوشش مخلصانه و شبانه روزی در خط امام و رهبری در جهت خدمت به مردم است. اخلاصی که بین بچه های آن زمان بود، اعتماد به نفس و توانستن و ناامید نشدن بود. اراده بر انجام کاری بود که بسیاری هم در آن دوره و هم الان تصور انجام آن را ندارند. این ارث خوبی بود از زمان جنگ که اگر این تفکر وارد هر سیستمی شود تحول پیدا می کند. اگر در هر حوزه ای پیشرفت داریم نشات گرفته از تفکر جهادی است. در صنایع دفاعی شاید بهترین
مصداقش همین است که ما امروز به آن افتخار می کنیم. صنعت هوا فضا، انرژی هسته ای و ... مربوط به کسانی است که زمان جنگ بودند و امروز وارد این حوزه شدند. و معلوم است که توکل و اتصال به خدا و ائمه باعث شد این تحول به وجود امد و این جریان وارد عرصه مدیریت شهری شد. در واقع زمانی که شهرداری تهران (که با تفکرات مختلف مدیریت شده بود) دست گروهی افتاد که با تفکر مدیریت جهادی آمدند، در یک دهه تحول بنیادینی در زیر ساخت های تهران به وجود آمد. آن هم در شرایطی که وضعیت اقتصادی خوب نبود، و کشور تحریم بود. هماهنگی بین شهرداری و نهادهای حاکمیتی وجود نداشت. ولی اراده "ما می توانیم" از
امام به بچه ها رسیده بود که مفهومش این است که بدون پول هم با اراده و تصمیم و توکل کارها انجام می شود. خوشبختانه امروز در حوزه زیر ساخت ها شهر تهران وضعیت مناسبی دارد. در بحث مترو، فضای سبز، اماکن تفریحی ورزشی، در حمل و نقل و ترافیک ، امور فنی و عمرانی و اجتماعی و ... شهرداری تغییر پارادایم داد و از یک سازمان خدماتی به یک نهاد اجتماعی تبدیل شد. کیفیت زندگی شهروندان بالا رفت و فاصله شمال و جنوب شهر بسیار کم شد و امکاناتی که نبود آن سالها سبب فقر فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی مناطق جنوبی تهران بود، ایجاد شد. این را من که در شهرداری هستم نمی گویم این را دوستان ما چه
در تهران و چه کسانی که از بیرون وارد شهر تهران می شوند می گویند. حتی کسانی که با ماعناد دارند بر این موضوع تاکید دارند که تفکر جهادی تاثیر گذاشته است. فردا: معمولا در جامعه این گونه مطرح می شود که آغاز تحول در شهر تهران و مدیریت شهری با روی کار آمدن آقای کرباسچی به عنوان شهردار تهران آغاز شد. اما عملا بسیاری از زیرساخت ها در دوره فعلی به سرانجام رسیده است، نظر شما چیست؟ قبل از هرگونه اظهار نظری بگویم هر دوره ای در مدیریت، در هر سطح و سازمانی دارای نقاط ضعف و قوت است و بقول معروف هر گلی بویی دارد. اما چند موضوع را اگر مد نظر قرار بدهیم آنوقت به جمع بندی بهتری می
رسیم. آقای کرباسچی درست بعد از پایان جنگ و زمانی به شهرداری آمدند که تهران از حداقل ها هم محروم بود و در نقطه صفر قرار داشت. این موضوعی است که نباید نادیده گرفته شود. در واقع شهرداری حتی در جمع آوری زباله هم ناتوان بود اما آقای کرباسچی حمایت تمام قد دولت و رییس جمهور وقت را داشتند. یعنی ایشان عضو هیات دولت بود و این آزادی عمل خوبی را برای شهردار و مدیریت شهری به همراه داشت. در حالیکه آقای قالیباف شهرداری را از رییس جمهور منتخب تحویل گرفت. یعنی شهرداری که داعیه مدیریت شهری داشت در جایگاه رییس جمهور قرار گرفت اما متاسفانه کمترین همکاری و بیشترین مانع تراشی را بر
سر راه مدیریت شهری داشت که نمونه بارز آن قضیه ری بود که خود بنده دو سال با آن درگیر بودم. از سوی دیگر در این دوره ده ساله وضعیت کشور هم بسیار تفاوت کرد. موضوع تحریم ها پیش آمد، اما نگاه جهادی خودش را نشان داد و مدیریت جهادی در یک دهه گذشته به رغم تمام مشکلات داخلی و خارجی توانست چهره شهر را عوض کند و مطالبات مردم را از مدیریت شهری بالا ببرد. یعنی امروز دیگر شهروندان توقعشان از شهرداری جمع آوری زباله نیست بلکه بحث شهروندان حل معضل اعتیاد و کارتن خوابی و آسیب های اجتماعی است. موضوع محله هرندی نمونه بارز آن است. این ها مصادیق مدیریت جهادی است. این که بدلیل مشکلات
مالی چه از سوی دولت چه بخاطر تحریم ها ، شهرداری اجازه تعطیلی کارگاه های تونل مترو را بخود نمی دهد و توسعه زیرساخت ها با سرعت به پیش می رود مصداق مدیریت جهادی است. در حوزه توجه به توسعه معنوی نیز حمایت از مراکز دینی، مذهبی و فرهنگی را باید مد نظر داشت. اینکه در این مدت بیش از 1000 نفر از اعضای خانواده معظم شهدا با توجه به تخصص و تحصیلات و با توانمندسازی در بخش های مختلف مدیریت شهری مشغول به کار شدند، قابل توجه است. برای معرفی مدیریت جهادی یک نکته را باید مد نظر قرار داد که یکی از مشخصه های اصلی آن است و آن اینکه اگر دیدی باری به زمین افتاده و می توانی آن را برداری و
کمکی به حل معضل جامعه بکنیم، پس باید انجام دهیم و این روحیه در محمد باقر قالیباف و مدیریت شهری تهران وجود دارد. فقط تیتر وار عرض می کنم و امیدوارم مخاطبین محترم شما خودشان پیگیری کنند. واژه های مثل حمایت از زنان سرپرست خانوار، ستاد نذر فرهنگی و ... فردا: به موضوع کارتن خوابی اشاره کردید که بیش از همه در منطقه 12 به چشم می خورد و یکی از دلایل عمده آن هم فردا: تجاری شدن این منطقه و بر هم ریختن ساختار مسکونی آن بود، مدتی است که نگرانی هایی هم برای اداری شدن منطقه 6 به عنوان قلب پایتخت و خالی شدن آن از شهروندان وجود دارد. شما به عنوان شهردار منطقه از وقوع چنین اتفاقی
احساس خطر نمی کنید؟ اجازه بدهید چند مورد آمار عرض کنم. طبق نظرسنجی ها بیش از 91% از شهروندان ساکن منطقه 6 به محله خود تعلق خاطر دارند. یعنی در مدیریت محله خود سهیم هستند. یک زمان فردی می گوید من به محله کودکی خود علاقه دارم ولی عملا در آن مکان زندگی نمی کند و نه در مدیریت آن سهم دارد. اما یکی از مهمترین نقاط قوت منطقه حضور اهالی و شهروندان در مدیریت محلی است و مطالبه گری و همکاری با شهرداری بصورت توامان. البته با توجه به اینکه از قبل در این منطقه بیشترین مراکز اداری و درمانی و دانشگاهی شکل گرفته، سبب شده تا مشکلاتی مثل ترافیک، پارکینگ و ... در منطقه بوجود آید. وظیفه
امروز ما حل آن است. اما مقایسه منطقه 6 با 12 قیاس مع الفارق است. آنجا بازار تهران را دارد که غالب بازاریان در آنجا ساکن نبوده و نیستند و اساسا بافت مسکونی آن در سه دهه گذشته نادیده گرفته شده و اتفاقا در این دوره مورد توجه قرار گرفت. فردا: در ابتدای سال و در مراسم افتتاح پروژه های منطقه صحبت از کمبود برخی از امکانات و زیرساخت های فرهنگی منطقه شده بود. وضعیت امروز منطقه 6 به عنوان قلب پایتخت چگونه است؟ این موضوع را باید از دو منظر دید. بخش نخست آن وضعیت فرهنگی منطقه است. معتقدم منطقه 6 کارکرد ملی دارد. یعنی عمده مراکز فرهنگی کشور در این محدوده قرار گرفته است. دانشگاه
تهران به عنوان نخستین دانشگاه کشور، صنعتی امیرکبیر، تربیت مدرس، شاهد، واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی و دیگر مراکز علمی در سطح منطقه پراکنده هستند. پس موضوع مشخص است. منطقه ای که در طول روز بطور میانگین پذیرای 500 هزار دانشجو است نمی تواند دچار فقر فرهنگی باشد. خوابگاه دانشگاه تهران هم در سطح منطقه است. اما آنچه مطرح شده بود نبود برخی مراکز خاص مثل مجموعه های فرهنگی، ورزشی بانوان با نام شهربانو بود که در سال جاری به بهره برداری رسید. مجموعه ای مثل شهردخت که در واقع اولین مجموعه فرهنگی، تفریحی ویژه دختران دانشجو است در سطح منطقه قرار دارد و در ابتدای سال به بهره
برداری رسید. این موضوع را هم عرض که منطقه 6 فی نفسه مکان هایی با سابقه تاریخی، فرهنگی خاص دارد و بخودی خود یادآور خاطرات بسیاری است. میدانهای انقلاب، هفت تیر، فردوسی، آرژانتین، پارکهای ساعی و لاله، بلوار کشاورز هر کدام تاریخی خاص دارند. امروز زیرساخت های فرهنگی منطقه دوبرابر شده و همین مقدار نیز در سال آینده به بهره برداری خواهد رسید. البته معتقدم که باید به اینها بسنده نکرد و بایستی مجموعه های مدرن برای بهره برداری شهروندان ایجاد شود. فردا: یکی از موضوعاتی که در چند سال اخیر بسیار از آن گفته شده و بخش مهمی از آن هم در محدوده منطقه 6 قرار دارد، مانند زیرگذر
چهارراه ولیعصر و یا برخی از ایستگاه های مترو ، به بافت تاریخی تهران صدمه زده. کمی در این خصوص توضیح فرمایید. موضوع خوبی است. در واقع تهران برای این حجم جمعیت طراحی نشده بود و این در مناطقی مثل منطقه 6 بخوبی مشهود است. چون چهارراه ولی عصر(عج) را مطرح کردید می گویم. یکی از مهم ترین و اصلی ترین دغدغه های مردم در آن محدوده موضوع ترافیک بود و دسترسی به امکانات تجاری و فرهنگی. با ساخت زیرگذار و راه اندازی ایستگاه مترو در واقع هم موضوع دسترسی ها بدون استفاده از وسیله نقلیه شخصی حل شد و هم موضوع ترافیک؛ و این با نظر شهروندان صورت گرفت. در واقع یکی از مهم ترین شاخصه های
پیوست فرهنگی پروژه ها، نظر مردم است. در خصوص طرح مرمت و بازسازی بلوار کشاورز و در پیوست اجتماعی آن، جواب مردم منفی بود و فقط در خصوص نورپردازی نظر موافق قرار گرفت. این نیست که شهرداری تصمیم بگیرد و عمل کند. این دست تصمیم گیری ها سرانجام خوبی نداشته است. هر چند مجموعه اراضی عباس آباد در منطقه 6 نیست اما سالها قبل با ساخت چندین مجموعه اداری آسیب جدی دیده است. الان نگاه دنیا این است که در کلانشهرها مراکز اداری، تجاری و تفریحی تفکیک شده و هر کدام در یک منطقه خاص باشد. این اتفاق در تهران هم باید رخ دهد. مثلا مراکز اداری در یک محل تجمیع شود یا مراکز تجاری و تفریحی. این
هم تنها توسط شهرداری صورت نمی گیرد چون قانونگذار و مجری آن یعنی دولت در آن سهم دارند. نخبگان جامعه و از همه مهم تر رسانه ها در آن صاحب سهم هستند. باید قلب مدرن تهران شکل بگیرد تا بافت سنتی آسیب کمتری ببیند. بسیاری از ساختمان های دولتی در حال حاضر در بافت سنتی قرار دارد و خودش از جمله بخش های تاریخی شهر است که نیاز به نگهداری خاص دارد. این اصلی است که نیاز به همان "مدیریت جهادی" دارد. فردا: فکر میکنم یکی از مهم ترین معضلات منطقه 6 ترافیک و کمبود پارکینگ باشد و همینطور توسعه شبکه حمل و نقل عمومی، نظر شما در این خصوص چیست؟ بطور میانگین روزانه یک و نیم میلیون نفر
در سطح منطقه 6 تردد می کنند. این حجم ورودی و خروجی یعنی باید این منطقه بطور کامل قفل باشد حتی اگر این افراد پیاده وارد و خارج شوند. عرض کردم بافت مناطقی مثل اینجا برای این حجم تردد ساخته نشده و چون دارای بافت خاص خود است نمی شود تغییر زیادی در آن ایجاد کرد. اما قانون و قراری که در حوزه حمل و نقل عمومی در مدیریت شهری گذاشته شده در منطقه 6 هم اجرایی شد. یعنی هر شهروند از منزل خود تا اولین ایستگاه و محل دسترسی به حمل و نقل عمومی شامل مترو، اتوبوس و تاکسی مسافت 350 متر را طی می کند. در خصوص ترافیک که مشکل تمام کلانشهرهای جهان است و مختص به تهران نیست. البته بخشهای
پرترافیک رصد می شود و قفل ترافیکی نداریم. البته با تمام این توضیحات، شهرداری توسعه حمل و نقل عمومی و ساخت پارکینگ را در دستور کار خود دارد. فردا: در چندماه اخیر مجموعه منطقه 6 و 7 دستفروشان میدان هفت تیر را جمع کرده اند. این ماموریت توسط مجموعه شهربان انجام می شود که نگاه های مختلفی نسبت به آن وجود دارد. کمی راجع به این موضوع توضیح دهید که بحث دستفروشان، متکدیان و کارتن خواب ها در منطقه شما چگونه است ؟ یکی از معضلات تهران موضوع دست فروشان است که البته آنها هم ساختار خاص خود را دارند. بغیر از دستفروشان مستقری که مثلا در اماکنی مثل میدان هفت تیر هستند، وانتی ها هم
هستند. از یکسو حضور این افراد چهره شهر را بر هم می زند و در مواردی مانع آسایش شهروندان می شود. از سوی دیگر شکایت پی در پی کسبه را داریم و بهرحال دستفروش هم از همین راه ارتزاق می کند. مجموعه شهربان مسئول ساماندهی است اما بشدت تحت فشار است. از یکسو درگیری و تنش شدید و از سوی دیگر نباید دست از پا خطا کند. در کشورهای اروپایی هم این قانون وجود دارد اما با این تفاوت که آنجا به محض عدم اجرای قانون به شدت با خاطی برخورد می شود و حق اعتراض هم ندارد. اما اینجا خلاء های قانونی داریم. اگر به خاطر داشته باشید تا چندی پیش بجز بحث دستفروشان موضوع کارتن خواب ها هم بود که شهربان و
دیگر مجموعه های متولی ساماندهی اش کردند. اساسا قانون دستفروشی را ممنوع کرده ولی همت شهربان موظف به جمع آوری است و چون گسترده شده و ریشه دوانده کار به مشکل می خورد و درگیری ایجاد می شود. به نظر من گاهی نیروهای ما هم خطا می کنند. بهرحال کار اجرایی است که البته قابل توجیه هم نیست. واقعا اگر قانون اجرا شود نباید حتی یک دستفروش باشد ولی مشکل اینجاست که برخی به قانون احترام نمی گذارند و از سوی دیگر مجری قانون هم متهم می شود. قبول دارم که گاه برخورد مامورین هم تند و نسنجیده است که باید در مقام اصلاح در بیاییم ولی امیدوارم که همه شهروندان به قانون احترام بگذارند. فردا:
در مورد معضل همراهان بیماران شهرستانی چه اقدامی صورت گرفت؟ این هم موضوع خاص منطقه 6 است. تقریبا اکثر مراکز درمانی دولتی در منطقه 6 قرار دارد و غالب مراجعه کنندگان هم از سایر شهرها می آیند. وضعیت برخی از بیماران به گونه ای است که همراه بیمار باید نزدیک باشد. این همراه نیاز به محل استراحت دارد که خود بیمارستان هم امکان تامین آن را دارد. حالا همراه بیمار یا باید در پیاده و ماشین اش بماند و یا در حیاط بیمارستان. برخی از این عزیزان هم مشکلات مالی جدی دارد و امکان رفتن به هتل را ندارند. مدتی بود که چادر هایی در محیط پیاده رو زده می شد و در بین همراهان بیماران برخی کارتن
خواب ها و معتادین هم بودند و این به دغدغه اصلی دکتر قالیباف و بنده بدل شده بود. نهایتا یک مجموعه ای هماهنگ شد با ظرفیت 100 نفر و مجوز و نامه مددکاری بیمارستان و هماهنگی با شهرداری میزبان این عزیزان بصورت رایگان بود. پس از آن یک همراه سر در نزدیکی بیمارستان امام خمینی(ره) با ظرفیت 200 نفر آماده و به ارائه خدمات پرداخت. فردا: برویم سراغ دوران دفاع مقدس. خالی از لطف نیست از آن دوران هم بفرمائید. بنده افتخار همکاری با برادران عزیزم شهید تهرانی مقدم، شهید شاطری، شهید همدانی و شهید اسکندری را داشتم و از این عزیزان بسیار آموخته ام. یکی از مشخصه های تمامی این شهدا عزم راسخ
در انجام ماموریتها بود. این روحیه که نشات گرفته از دفاع مقدس بود در صنایع دفاعی، هوا فضا و موشکی یک قدرت بازدارنده برای ما بوجود آورد. توجه داشته باشید که در دوران دفاع مقدس ما در شرایط به مراتب سخت تر از امروز مواجه بودیم. اما آنچه سبب شد پیروز میدان مردم ایران باشند، عزم و اعتماد به نفس راسخ و توکل به خدا بود. خاطرم هست شهید تهرانی مقدم در جلسه ای تاکید داشتند که امکان ساخت موشک های دور برد برای دفاع از کشور در مقابل اسرائیل وجود دارد، ولی دوستان مردد و کمی نا امید بودند. ایشان به شوخی گفت : شما بروید تلاش خودتان را انجام بدهید نهایتش این است که من روی موشک می
نشینم و آدرس دقیق تل آویو را می دهم که اشتباه نرود. و امروز می بینیم که دانشمندان جوان کشورمان که توسط شهید تهرانی ها پرورش پیدا کردند در بخش های مختلف افتخار آفرین هستند و ایمان و اراده و توکل را در کار خود بکار بسته اند. فردا: پس معتقدید نسل نوینی با تفکر جهادی پرورش پیدا کرده است. بله دقیقا، در زمینه هسته ای حضور دارند. در مدیریت کلان کشور. در همین شهرداری شهرداران نواحی ما از جوانان هستند. همین بچه هایی که بعنوان مدافعین حرم جهاد می کنند، پرورش یافته های نسل دفاع مقدس هستند. فردا: و در پایان بهترین خاطره شما از دوران مدیریت شهری چیست؟ بهترین خاطره من برمی
گردد به دوران خدمت در منطقه 17 و حسرت زدایی که از جنوب شهر صورت گرفت. اقشاری که ما مدیون آنها هستیم. در موضوعات دفاع از حرم بیشتر بچه های جنوب شهر هستند. یادم هست در ابتدای حضور من در مدارس منطقه سطح آب بالا می آمد و مدارس تعطیل می شد. در این دوران مدیریت جدید آقای قالیباف تاکید داشت که فاصله شمال و جنوب شهر را باید کم کرد و کیفیت زندگی در جنوب شهر را بالا ببریم. زیرساختهای مناسبی در جنوب تهران ایجاد شده است. زمانی بچه های جنوب شهر برای دیدن فیلمهای جشنواره فجر بایستی به شمال شهر می رفتند. اما امروز بهترین سالنهای سینما در این مناطق ایجاد شده است.