«تقریباً هیچ‌چیز» از برجام عاید ایران نشده است/ واکنش کاخ سفید به اظهارات سیف / شنیده‌ها از تماس توبیخ آمیز روحانی با سیف

سرویس اقتصادی فردا: رئیس کل بانک مرکزی ایران در راس هیئتی اقتصادی پنج شنبه گذشته به آمریکا سفر کرده و با مقامات اقتصادی این کشور دیدار و گفتگو کرد. ولی الله سیف برای شرکت در نشست مشترک بانک جهانی و صندوق بین المللی پول به این کشور سفر کرده بود و در دیداری بدون حضور خبرنگاران با جک لیو وزیر خزانه داری آمریکا دیدار و گفتگو کرد.

اما ولی‌الله سیف، رئیس بانک مرکزی ایران در مصاحبه‌ای با تلویزیون بلومبرگ گفته توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 موسوم به برجام، تا کنون «تقریباً هیچ» دستاورد اقتصادی برای تهران در بر نداشته است. به نوشته پایگاه اینترنتی بلومبرگ، آقای سیف گفته ایران سه ماه بعد از اجرای شدن برجام، توان دست‌یابی به 100 میلیارد دلار دارایی ضبط‌شده‌اش در خارج از کشور را نداشته و برای پرداخت صورت‌حساب‌هایش در مبادلات خارجی به دنبال راهی برای استفاده از دلار است. رئیس بانک مرکزی ایران اضافه کرد با آنکه قرار است سپرده‌های ایران در بانک‌های خارج از کشور قابل دسترس باشند، بانک‌های اروپایی کماکان نگران نقض قوانین آمریکا و مواجه شدن با جریمه‌های سنگین این کشور هستند. به گزارش بلومبرگ، سیف، بر همین اساس از «دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا» می‌خواهد با صدور دستورالعملی بانک‌های اروپایی را به استقبال بیشتر از ایران دعوت کند. رئیس بانک مرکزی ایران روز پنجشنبه در حاشیه نسشت‌های صندوق بین‌المللی پول و صندوق جهانی با جک لو، وزیر خزانه‌داری آمریکا دیدار و درباره نگرانی‌هایش در همین باره گفت‌وگو کردند. سیف، جمعه به تلویزیون بلومبرگ گفت که «تقریباً هیچ چیز» از این توافق که در روز 16 ژانویه اجرایی شد عاید ایران نشده است. وی می‌گوید: «یکی از نیازهایی که قطعاً ما داریم تبدیل کردن ارز است برای اینکه بتوانیم به تأمین‌کنندگان (کالا) پول پرداخت کنیم. این، نیازمند دسترسی به نظام مالی آمریکا است.» ایران و گروه 1+5 تیرماه سال گذشته به توافقی دست یافته‌اند که قرار است تحریم‌های وضع شده به بهانه برنامه هسته‌ای ایران را در ازای اقدامات تهران برای محدود کردن این برنامه، رفع کند. این توافق از چند ماه پیش اجرایی شده اما ممنوع بودن همکاری‌های بین بانکی موسوم به «مبادلات چرخه دلار» (U-Turn) امکان استفاده ایران از خدمات دلاری در مبادلات خارجی را سلب کرده است. کارشناسان در روزها و هفته‌های گذشته بارها تصریح کرده‌اند امکان برخورداری از آثار تحریم‌های هسته‌ای برای ایران، با توجه به سلطه دلار در مبادلات خارجی، بدون دسترسی محدود این کشور به آنچه در نظام بانکی «چرخه دلار» (U-Turn) خوانده می‌شود وجود نخواهد داشت. منظور از مبادلات چرخه دلاری، استفاده بانک‌های ایرانی از خدمات دلاری بدون ارتباط مستقیم با نظام بانکی آمریکا است. تا قبل از سال 2008 بانک‌های ایرانی با واسطه بانک‌های خارجی (مانند بانک‌های سوییسی) مجاز به استفاده از اینگونه مبادلات بودند، اما واشنگتن از نوامبر آن سال استفاده بانک‌های ایرانی از این خدمات را ممنوع اعلام کرد.

واکنش کاخ سفید به اظهارات سیف

جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید می‌گوید دسترسی ایران به نظام مالی دنیا، جزء برجام نیست. ارنست این اظهارات را بعد از آن بیان کرد که ولی‌الله سیف، رئیس بانک مرکزی ایران در سخنانی در واشنگتن، از عدم پایبندی آمریکا به تعهداتش در برجام انتقاد کرده بود. «سیف» گفته بود که آمریکا و اتحادیه اروپا باید به تعهدات خود براساس توافق هسته‌ای عمل کنند و اقدامات لازم را برای رفع تحریمها در چارچوب این توافق انجام دهند. جاش ارنست گفت: «دسترسی به نظام مالی آمریکا جزئی از برجام نیست و این موضوع تحت بررسی نیست.» سخنگوی کاخ سفید با بیان اینکه درک ماهیت مکانیسم‌های ارتباطات ایران و شریکان تجاری خارجی‌اش با بانک‌های آمریکا موضوعی «بسیار فنی» است، مدعی شد اظهارات سیف، رئیس بانک مرکزی ایران اشتباه بوده است. ارنست گفت که دولت اوباما هرگز قول نداده که به عنوان جزئی از اقداماتش برای رفع تحریم‌ها علیه ایران، این کار را برای تهران انجام دهد.