تعجب نیویورک تایمز از واردات تجملی در روزگار تحریم ایران

سرویس سیاسی فردا: روزنامه کیهان در بخش اخبار ویژه خود نوشت: تعجب نیویورک تایمز از واردات تجملی در روزگار تحریم ایران یک روزنامه آمریکایی از ترویج تجمل‌گرایی بالا در میان برخی طبقات در ایران به ویژه پس از توافق هسته‌ای ابراز شگفتی کرد. نیویورک‌تایمز می‌نویسد: بازار و جامعه ایران به سمت تجمل‌گرایی و مصرف محصولات با برند خارجی سوق داده شده است. ورود به این بازار جذاب و پر زرق و برق چندان هم برای تولیدکنندگان خارجی عاری از دشواری نیست. این گزارش می‌نویسد: بازار صنعت لوکس و تجمل‌گرایی در ایران که برای دهه‌ها کنار زده شده بود طی 12 ماه گذشته کانون توجه «سنگین وزن‌های بازار تجملات گرانبهای جهان» قرار گرفته‌اند. 30 سال انزوا و ریاضت‌طلبی ایران سپری شد و ایران به یمن توافق هسته‌ای، به اقتصاد جهانی بازگشت. «مرگان استنلی» صاحب تجارت مشهور و نامدار آمریکایی؛ این رویداد را بزرگ‌ترین واقعه برای اقتصاد جهان بعد از فرو ریختن «دیوار برلین» ارزیابی کرده است. ایران 80 میلیون نفری با اکثریت جمعیت تحصیلکرده و جمعیت رو به رشد لایه‌های میانی جامعه با درآمد متوسط که اکثر هم اشتهای وافری به مصرف کالاهای مصرفی به خصوص استفاده از تلفن همراه دارند، دریچه‌ای تابنده را به روی تمام برندهای غربی گشوده است(!) این برندها برای شکار فرصت‌ها و شاید هم مخاطرات حضور در ایران با هم مسابقه گذاشته‌اند و مترصدند شعباتی در ایران دایر کنند. «روبرتو کاواللی» ‌Roberto cavalli اولین برند قابل ملاحظه محصولات لوکس موجود در ایران است که در ماه فوریه یک باب فروشگاه بزرگ دو طبقه در محله مرفه‌نشین «زعفرانیه» تهران دایر کرد. «رناتو سمه راری» مدیر عالم این شرکت در مورد بازار مصرف ایران می‌گوید: «مصرف‌کنندگان ایرانی به خصوص طبقه ثروتمند جامعه ایران که از مشتریان ثابت بازارهای استانبول و دوبی هستند، مسحور کیفیت؛ زرق و برق، رنگارنگی و زیبایی اجناس خارجی‌اند و همین نکته بر اهمیت سرمایه‌گذاری فوری در ایران دلالت می‌کند». «سمه راری» می‌افزاید: ما هم با علم به این اشتیاق وافر در ایران؛ به سرعت وارد عمل شده و پیشتاز ورود اجناس لوکس به ایران شدیم؛ نه فقط به این دلیل که ایران دومین کشور ثروتمند منطقه بعد از عربستان است بلکه به این دلیل که پشت سر ما جمع زیادی از رقبای ما در انتظار ورود به ایران ایستاده‌اند. محصولات آرایشی، پیشتاز ورود برندهای خارجی به ایران است. گفته می‌شود که محصولات آرایشی فرانسوی «سفورا» ‌Sephora تا پایان امسال هفت فروشگاه زنجیره‌ای در ایران دایر خواهد کرد که البته این موضوع یقینا با اخم و ترش‌رویی‌هایی در داخل ایران مواجه شده است. نیویورک‌تایمز می‌افزاید: با وجود بسیاری از موانع، به باور بسیاری از صاحب‌نظران امر تجارت، با عنایت به اشتیاق وافر ایرانی‌ها به محصولات خارجی، این کشور بیشتر از هر کشوری دیگر عرصه بسیار مناسبی برای عرضه برندهای خارجی است. با وجود همه مشکلات و موانع موجود؛ شمار انبوهی از برندهای لوکس غربی راه خود را به درون بازار مصرف ایران باز کرده‌اند. با اعمال تحریم‌های ایران، امکان سرمایه‌گذاری شرکت‌های خارجی در ایران که سود سرشاری را نیز برای آنها به همراه داشت ناممکن شد. اما مشخصه منحصر به فرد ایران در این است که حتی در دوران تحریم‌ها هم بازار واردات کالا در کشور گرم بود. آنچه در گزارش نیویورک‌تایمز مستتر است این واقعیت است که کالای لوکس و پرتجمل در دوره تحریم‌های ضدایرانی، از تحریم‌ها استثنا بوده و ظاهرا تعمدی برای رواج تجمل‌گرایی از این طریق در میان بوده است. عارف برای نوبت دوم انصراف می‌دهد؟! موضوع ریاست مجلس دهم و گرایش به عارف یا لاریجانی باعث اختلاف در میان محافل مدعی اصلاح‌طلبی شده است. روزنامه زنجیره‌ای آفتاب یزد از قول علی صوفی رئیس ستاد ائتلاف اصلاح‌طلبان تهران نوشت: افراد مورد حمایت لیست امید باید به ریاست عارف رأی دهند. وی می‌افزاید: کاندیدای مشترک اصلاح‌طلبان عارف خواهد بود و در این هیچ تردیدی نیست. وی در مورد این سؤال که در مورد ریاست دکتر عارف با چهره‌هایی چون کاظم جلالی که از نزدیکان آقای لاریجانی است، صحبتی شده است؟ می‌گوید: انتظار از آقای کاظم جلالی و افرادی چون ایشان به دلیل اینکه در فهرست امید قرار گرفته بودند، این است که به ریاست آقای دکتر عارف رأی دهند چرا که از آنها یک میثاق‌نامه‌ای گرفته شده که عضو فراکسیون اصلاحات باشند و این عهد و پیمان از آنها گرفته شده است و از آنها توقع است که از تصمیمی که فراکسیون اصلاح‌طلبان و حامیان دولت قرار است بگیرد حمایت کنند. اما در مقابل روزنامه آرمان در تحلیلی از ریاست لاریجانی حمایت کرد و نوشت: «اکنون تکلیف کرسی ریاست تا حدودی مشخص شده است و به نظر می‌رسد از میان عارف از طیف اصلاح‌طلبان و لاریجانی از اردوگاه میانه‌روها یکی بر کرسی ریاست خواهند نشست. البته باید این موضوع را مد نظر داشت که طیف گسترده‌ای از اصلاح‌طلبان تمایل به بقای لاریجانی بر کرسی ریاست مجلس دارند و بر این اعتقاد هستند قدرت رایزنی و تأثیرگذاری او به مراتب بیشتر از عارف است.» در این میان طیفی از اصلاح‌طلبان علی لاریجانی از طیف اصولگرایان را غیرقابل اعتماد می‌دانند و در مقابل طیفی دیگر پیش از این به صراحت گفته‌اند عارف اصلاح‌طلب قلابی و بدلی است. در حالی که بعید است لاریجانی به ریاست عارف تن دهد، عارف و حامیانش به اصلاح‌طلبان گفته‌اند که عارف یک بار به خاطر روحانی در سال 92 ایثار کرده و کنار رفته و اکنون نوبت اوست که در میدان باقی بماند. ریاست لاریجانی تیر خلاص به آخرین امیدهای اصلاح‌طلبان نسبت به مجلس دهم تلقی می‌شود و حمایت از عارف نیز موجب شکاف میان برخی حامیان جدی لاریجانی و اصلاح‌طلبان خواهد شد. برخی کانال‌های خبری تلگرام از محتوای جلسات خصوصی دکتر عارف با هوادارانش خبر می‌دهند. کانال تلگرامی اخبار محرمانه نوشت: شنیده شده است که خانواده دکتر عارف در نشست‌هایی که با هواداران و اصلاح‌طلبان دارند تأکید می‌کنند که ایشان دیگر نباید مرد انصراف شناخته شود و نمی‌گذاریم ایشان از کاندیداتوری ریاست مجلس انصراف دهد! به گزارش ایسنا، عارف در جمع خبرنگاران گفته است: هیچ توافقی بین من و آقای لاریجانی برای ریاست مجلس صورت نگرفته است. سودای ریاست مجلس برای عارف در حالی است که طیف اصلاح‌طلب تاکنون در اقلیت مجلس دهم قرار دارد و این در حالی است که برخی افراطیون مجلس ششم و شماری از نشریات زنجیره‌ای صراحتاً منتخبان اصلاح‌طلب را «غیرجدی»، «غیرسیاسی» «تصادفاً و از سر ناچاری در فهرست گذاشته شده»، «فاقد تجربه پارلمانی و سیاسی» و«فاقد برنامه و هویت اصلاح‌طلبی» معرفی کرده‌اند. در واکنش به این توهین‌ها، عارف ضمن گله از مطبوعات اصلاح‌طلب، گفت: این مطبوعات نباید برای دفاع از رد صلاحیت‌ شده‌ها به منتخبین مردم تهران حمله کنند. به گزارش ایسنا، عارف در مراسم تقدیر از اعضای ستاد ائتلاف امید با اشاره به این که «برخی تعابیر اکنون نه صحیح است و نه به صلاح است» اظهار کرد: ما از منتخبین دفاع می‌کنیم. من از رسانه‌های اصلاح‌طلب می‌خواهم به منتخبین ما کم لطفی نکنند. مجوز واردات کالاهای لوکس ساز مخالف با اقتصاد مقاومتی صدور مجوز واردات کالاهای لوکس و غیر ضروری، سازناکوک برای اقتصاد مقاومتی است. روزنامه جم با اشاره به این اقدام عجیب دولت نوشت: همواره موضوع واردات کالاهای مصرفی بخصوص کالاهای لوکس در میان کارشناسان و مسئولان دولتی مورد بحث و بررسی قرار داشته، اما با انتشار ابلاغیه جدید اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور مبنی بر آزاد بودن واردات کالاهای لوکس در سال جاری، این بحث دوباره داغ شد. از لحاظ تاریخی، توجه به واردات کالاهای لوکس در دولت قبل و همزمان با تلاطم بازار ارز و تشدید تحریم‌های اقتصادی آغاز شد؛ به نحوی که دولت دهم در نیمه دوم سال 91 پس از اتفاقات ارزی، تصمیم گرفت واردات کالاهای اولویت 10 نظام تعرفه‌ای که همان کالاهای لوکس هستند را ممنوع کند. این ممنوعیت تا زمان روی کارآمدن دولت یازدهم ادامه داشت. مسئولان جدید از جمله محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت رویکرد متفاوتی نسبت به ممنوعیت واردات کالاهای لوکس داشتند و بتدریج زمزمه آزادسازی واردات کالاهای لوکس مطرح شد، به طوری که 20 بهمن 1392 با مصوبه هیئت وزیران، ثبت سفارش کالاهای اولویت 10 (کالاهای لوکس و غیر ضروری) با ارز متقاضی و پرداخت دو برابر تعرفه آزاد شد. این اقدام با انتقادات زیادی مواجه شد، اما 11 اسفند 1392 نعمت‌زاده با دفاع از آزاد شدن واردات کالاهای لوکس به خبرنگاران گفت: اولویت‌بندی کالاها و ممنوع کردن واردات، دو کار غیرقانونی از سوی دولت گذشته بوده و سیاست‌های اقتصاد مقاومتی هیچ ارتباطی به فهرست ممنوعه وارداتی ندارد. این مصوبه در دو سال گذشته نیز پابرجا ماند و واردات کالاهای لوکس، آزاد بود و حتی کارت زردی که نمایندگان مجلس در جلسه 9 دی 1393 به نعمت‌زاده، بابت وفور واردات کالاهای غیرضروری دادند نیز این روند را اصلاح نکرد. در سال جاری به علت تأکیدات صریح رهبر معظم انقلاب بر اقدام عملی برای اجرای اقتصاد مقاومتی و حمایت از کالاهای تولید داخل،‌انتظار می‌رفت دولت در تصمیم خود در آزادسازی واردات کالاهای لوکس تجدیدنظر کند که با ابلاغیه معاون اول رئیس جمهور مشخص شد این انتظار، برآورده نشده است. براساس ابلاغیه معاون اول رئیس جمهور، واردات کالاهای لوکس و غیر ضروری در سال 95 (سال اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل) با ارز متقاضی و پرداخت دو برابر سود بازرگانی مجاز شده است. توصیه کارشناسان اقتصادی این است که در جهت اجرای اقتصاد مقاومتی باید تا جای ممکن مصرف کالاهای خارجی را کاهش داد، حتی باید تلاش کرد کالاهای ضروری را هم به مرور در داخل کشور تولید و از خروج ارز تا حد ممکن پیشگیری کرد و از این رو باید در جهت تأمین نیازها در داخل کشور گام برداشت. حال سؤال اصلی این است؛ در سالی که مقام معظم رهبری بر اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی تأکید فرموده‌اند، آیا واقعاً نیازی به واردات کالاهای لوکس وجود دارد؟ سؤال مردم از خاصیت برجام نگرانی بزرگ روحانی در انتخابات 96 صادق زیباکلام برای دومین بار نسبت به کارنامه اقتصادی روحانی و احتمال عدم انتخاب مجدد وی در سال 96 ابراز نگرانی کرد. زیباکلام در مصاحبه با عصر ایران ابتدا می‌گوید: در مجموع آقای روحانی در حوزه سیاست‌ خارجی با مشکل و تنگنای خاصی روبرو نیست و اتفاقاً سیاست خارجی نقطه قوت دولت ایشان بوده است. در این باره می‌توان به تنش‌زدایی با غرب و حتی آمریکا و پیشرفت‌هایی که در منطقه به دست آمد اشاره کرد. وی افزود: تنها ابر سیاهی که در آسمان موفقیت روحانی در دور دوم وجود دارد مسئله اقتصاد است. رکود همچنان سنگینی می‌کند و بسیاری از انبارهای واحدهای خصوصی و دولتی پر از کالا است بدون آنکه مشتری برای آنها باشد. همچنین با جمعیت جوان بیکار بالای 8 میلیون نفر دست و پنجه نرم می‌کنیم و علایمی نمی‌بینیم که نشان دهد در سال 95 جهش اقتصادی اتفاق خواهد افتاد.» زیباکلام توضیح نداده اگر قرار باشد با وجود واگذاری امتیازات بزرگ در مذاکرات هسته‌ای، همچنان رکود در سال جاری هم برقرار باشد و بیکاری گسترش یابد، بنابراین مردم چگونه باید حتی مذاکرات را موفق ارزیابی کنند. وقتی گفتیم تحریم‌ها برداشته شد معنایش این نبود که تحریم‌ها برداشته شد! یک مدیرارشد بانک مرکزی می‌گوید وقتی 27 دی گفته شد همه تحریم‌ها برداشته شد به این معنا نبود که همه تحریم‌ها برداشته شده است! کسرایی‌پور مدیر عملیات ارزی بانک مرکزی به ایلنا گفت: زمانی که 27 دی و روز اجرایی شدن برجام گفته می‌شود همه تحریم‌ها برداشته شد و هیچ مشکلی وجود ندارد به این معنی نیست که روابط از 27 دی‌ماه اصلاح و برقرار شده است زیرا اعتمادسازی زمانبر است و باید یک به یک با بانک‌ها مذاکره کرد تا رابطه کارگزاری برقرار شود. وی در پاسخ به این پرسش که از چه زمانی حواله‌های دلاری برقرار می‌شود؟ اظهار داشت: نمی‌توان زمان دقیقی برای این موضوع اعلام کرد زیرا این امر به تحریم‌های اولیه‌ای که از سوی آمریکا مطرح شد بر می‌گردد. وی گفت برقراری ارتباط دکمه صفر و یک و روشن و خاموش نیست. یادآور می‌شود به هنگام توافق برجام نشریات زنجیره‌ای با کمک برخی مقامات ارشد دولتی تمام صفحات اول خود را به لغو تحریم‌ها اختصاص داده و با تیترهای بسیار بزرگ و بی‌سابقه (تمام صفحه) به عوام‌فریبی پرداختند از جمله: - اعتماد: صبح بدون تحریم. - آرمان: تحریم‌ها به تاریخ پیوست - قانون: خلاص شدیم ـ ایران: فروپاشی تحریم - آفتاب یزد: تحریم رفت - شرق: اینک بدون تحریم.