ارزانترین و گرانترین نرخ دلار در سال گذشته
سال ۱۳۹۴ برای نرخ دلار در بازار آزاد سال نسبتا پر نوسانی بود و به ویژه در شش ماه دوم این سال دلار با تغییر و تحولات زیادی همراه شد که از جمله آن میتوان به افت نرخ دلار در بازار ارز اشاره کرد.
ماه های ابتدایی سال ۱۳۹۴ بازار ارز و نرخ دلار روند با ثباتی داشت؛ اتفاقی که به باور برخی از ناظران و کارشناسان تحت تاثیر بیانیه لوزان و همچنین از سوی دیگر کمبود تقاضا در آن دوره افتاده بود. در سه ماهه بهار سال گذشته دلار در کمترین مقدار خود در اردیبهشت ماه به ۳۳۰۴ تومان رسید و در بیشترین نرخ روی ۳۳۵۲ تومان ایستاد تا نوسان ۴۸ تومانی را در فصل بهار ۱۳۹۴ تجربه کند. در تابستان گذشته و با به نتیجه رسیدن مذاکرات و حصول توافق بین ایران و ۱+۵ بسیاری منتظر بودند تا نتایج مذاکرات را بر بازار ارز مشاهده کنند. نرخ دلار بعد از توافق هسته ای در بازار آزاد بر خلاف برخی پیشبینیها با کاهش روبرو نشد و حتی بر عکس مدتی بعد در شهریور ماه به کانال ۳۴۰۰ تومانی بازگشت. نرخ دلار در تابستان گذشته با نوسان ۱۹۵ تومانی در بیشترین نرخ ۳۴۲۰ تومان و در کمترین نرخ ۳۲۲۵ تومان بود. روند تغییر و نوسان نرخ دلار در پاییز پارسال شتاب بیشتری گرفت؛ به گونه ای که با ادامه روند صعودی نرخ دلار در آبان و آذر، بار دیگر این نوع ارز به کانال ۳۵۰۰ و ۳۶۰۰ تومان بازگشت. ۳۳۸۱ تومان کمترین نرخ دلار و ۳۶۶۲ تومان بیشترین نرخ آن در پاییز ۱۳۹۴ بود. در آن مقطع بسیاری از کارشناسان و فعالان اقتصادی یکی از مهمترین دلایل افزایش نرخ دلار در بازار آزاد را سقوط قیمت نفت عنوان کردند و معتقد بودند که انتظار برای کاهش نرخ ارز غیر منطقی است. احمد کیمیایی اسدی - نایب رییس کمیسیون تسهیل کسب و کار اتاق بازرگانی تهران - در این باره به ایسنا گفته بود که با توجه به وابستگی بالای اقتصاد ایران به نفت و اینکه قیمت نفت در مدت اخیر سیر نزولی پیدا کرده و حدود ۳۰ دلار معامله شده است، به نظر میرسد نرخ ارز بعد از لغو تحریمها سیر نزولی نداشته باشد. به گفته وی، کشورهایی که وابستگیشان به نفت زیاد است ارزش پولشان پایین آمده و دلار در آن کشورها قویتر شده است و واقعیت اقتصاد ما این است کهنرخ ارز نباید به کمتر از ۳۶۰۰ تومان برسد. ابتدای زمستان ۱۳۹۴ نیز حرکت دلار در بازار آزاد همچنان سمت و سوی صعودی داشت تا اینکه در اسفند ماه مجددا نرخ آن به کمتر از ۳۵۰۰ تومان رسید. در آخرین فصل سال گذشته دلار در بیشترین نرخ خود در دی ماه روی ۳۷۲۹ تومان ایستاد و در اسفند به کمترین قیمتش در این فصل یعنی ۳۴۲۵ تومان رسید. همچنین در آخرین فصل سال گذشته آنچه در بازار ارز و دلار حائز اهمیت بود، کاهش نیافتن نرخ دلار پس از اجرایی شدن برجام در دی ماه بود. شنبه - ۲۶ دی ماه - یعنی یک روز پیش از اجرایی شدن برجام نرخ دلار حدود ۳۶۰۰ تومان در بازار آزاد فروخته شد و پس از اجرای آن در روز یکشنبه - ۲۷ دی ماه - شاید برخلاف برخی پیشبینیها، بازار آزاد و قیمت با تحول و اتفاق ویژهای همراه نشد و در این روز قیمت دلار به ۳۶۲۰ تومان رسید؛ یعنی افزایش حدود ۲۰ تومانی نسبت به روز قبلش. آنچه از وضعیت بازار ارز بعد از اجرایی شدن برجام قابل تامل بود این بود که عوامل و فضای روانی نتوانست بر فضای کلی بازار قالب شود و سیر قیمتها را دستخوش تغییرات اساسی کند. مهمترین دلایل ارزش دلار در بازار ارز یکی دیگر از اتفاقات مهم در سال گذشته در بازار ارز افت ارزش دلار در این بازار بود. بر اساس برخی تحلیل ها، کاهش قیمت نفت تهدیدی برای تقاضای جهانی و رشد آن شد و بازارهای سرمایه را تحت تاثیر قرار داد و در نتیجه این تحولات ارزش دلار در بازار ارز دست خوش تغییراتی شد و کاهش پیدا کرد. همچنین برخی دیگر از تحلیلگران معتقدند برخی اقدامات چین در افت نرخ دلار تاثیرگذار بوده است. بانک خلق چین در اوایل ماه دسامبر در یک اقدام مبهم ترکیب پولی صندوق ذخیره ارزی خود را تغییر داد و وابستگی ارزش یوآن به دلار را نیز قطع کرد که به اذعان کارشناسان این اقدام سبب کاهش نرخ دلار شده است. از سوی دیگر رییس اتحادیه طلا و جواهر درباره نوسانات نرخ ارز در اواخر سال گذشته میگوید که در آن مقطع زمانی شاخص سهام در بسیاری کشورها منفی شده است و از طرفی قیمت نفت نیز با کاهش روبرو شده که تمام این عوامل در نهایت منجر به نوسان نرخ دلار شده است و در این میان در بازار داخلی هم هیجانی و تقاضای اضافی وجود ندارد.