پایگاه های متروک ناسا و امکانات «رها شده در محل» / فروپاشی تجهیزات دوران رقابت فضایی در فرسایش زمان +تصاویر

سرویس علم و فناوری فردا؛ محمد مهدی شیخ صراف: رولاند میلر عکاسی است که روند فرسایش آرام تجهیزات و امکانات رها شده ناسا در پایگاه های متروک آن در نقاط مختلف را طی 25 سال در قاب عکسهای خود ثبت و مستند کرده است. نتیجه دو دهه فعالیت او که گویی فروریختن آهسته شکوه گذشته ناسا را به تصویر کشیده است اخیرا در کتابی با عنوان «رها شده در محل» ( Abandoned in Place ) توسط دانشگاه نیومکزیکو منتشر شده است.

رولاند میلر

در سایت اینترنتی این کتاب در ادامه نام کتاب برای معرفی آن عبارت «حفظ تاریخچه فضایی آمریکا» عنوان شده است. هرچند به نظر می رسد نا م این کتاب« Abandoned in Place» قدری کنایه آمیز باشد اما برگرفته از عنوانی است که خود ناسا برای توصیف این امکانات استفاده می کند و جنبه ژورنالیستی ساختار شکنانه ای برای آن فرض نشده است. این مسئله در برخی از تصاویر نیز دیده می شود .

رها شده در محل ABANDON IN PLACE

سرنوشتی به نام نابودی

عکس های میلر به خوبی نشان می دهد سرنوشت میلیون ها تن بتن، فولاد و دیگر مصالحی که در ساخت پایگاه های فضایی ایالات متحده صرف شده است با گذر زمان چه وضعیتی یافتند. به طور مثال چگونه زیست بوم های پیرامون پایگاه فضایی کندی یا ایستگاه کاناورال در ایالت فلوریدا را در احاطه خود درآورده و بر آن تاثیر می گذارند تا طبیعت به شیوه خود تک تک اجزای تشکیل دهنده سازه های عظیم را دستخوش تجزیه و فرسایش نماید.

راه پله های مجتمع پرتاب 9 ناواهو (Navaho Launch Complex) پایگاه نیروی هوایی کیپ کاناورال فلوریدا، سال 1990

مسیر کابل مجتمع پرتاب 34 آپولو زحل (Apollo Saturn) ایستگاه نیروی هوایی کیپ کاناورال فلوریدا، سال 2000

محیط مناسب برای فروپاس تدریجی

مرکز پژوهشی لانگلی، پایگاه نیروی هوایی ادواردز، مرکز فضایی جانسون، مرکز فضایی کندی، مرکز پرواز فضایی مارشال، مرکز فضایی استنیس، مرکز آزمایش سانتا سوزانا، پایگاه هوایی واندنبرگ، جزیره والوپس، اسقاطگاه فضایی چارلی بلز و پایگاه هوایی کاناورال از جمله مکان هایی هستند که عکاسی میلر از آنها صورت گرفته است.

شرایط این مراکز فضایی و پایگاه های نیروی هوایی محیط مناسبی را برای فروپاشی تدریجی موشک ها، سکوهای پرتاب، سازه های آزمایش، اتاق های کنترل و سایر اجزای ساختمان ها و زیرساخت ها را در جایی به دور از محیط زندگی انسانها پدید می آورد. در این فرایند رطوبت بالای هوا و میزان نمک موجود در محیط نیز به عنوان عوامل مهم و تاثیر گذارند و به مرور زمان خساراتی را فراهم می آورند که هزینه های میلیون دلاری برای تعمیر و بازسازی نیاز دارند که البته ناسا هرگز چنین بودجه ای در اختیار ندارد.

میلر در یک گفتگوی تلفنی در اینباره عنوان کرده است: «من فکر می کنم واقعیت این است که حتی اگر بودجه کافی برای چنین کاری در اختیار باشد محافظت از اکثر آن مجتمع های پرتاب غیر ممکن است و نجات آنها ممکن نیست.»

موشک اطلس، موزه موشکی و فضایی نیروی هوایی ، ایستگاه هوایی کیپ کاناورال فلوریدا، سال 1993

پنل فشار سنج تست آپولو 5 ، لابراتوار سانتا سوزانا ایالت کالیفرنیا، سال 1998

حلقه پرتاب، مجتمع پرتاب 34 آپولو زحل، ایستگاه کیپ کاناورال نیروی هوایی در ایالت فلوریدا، سال 1990

اسناد تصویری یک تاریخ

عنوان «رها شده در محل» به بسیاری از امکانات و تجهیزات ساخته شده برای دوره های اول برنامه فضایی ایالات متحده و دوران رقابت فضایی با شوروی سابق در دوران جنگ سرد اطلاق می شود که حتی برخی از آنها مورد استفاده قرار نگرفته اند و آرام آرام به بوته فراموشی سپرده شده اند.

نامهای مشهوری چون آپولو، جمنای، مرکوری ، اطلس، چلنجر و... از جمله عناوینی بودند که یادآور پروژه های عظیم و برنامه های پرواز فضایی سرنشین دار آمریکا در دهه های 60 و 70 میلادی است. برنامه هایی که ارتقای دانش فضایی و ارتقای تکنیک های انتقال مداری هدف اصلی آنها برای تسخیر فضا بود و برای اولین بار پای انسان را به مدار زمین و خارج از آن رساند.

بسیاری از امکاناتی که میلر از آنها و روند فرسایش 25 سال اخیر آنها عکاسی کرده در محدوده های تحت محافظت نظامی یا بدون آنکه هیچ گاه در دسترس و بازدید عموم قرار گیرند اکنون دیگر نابود شده یا تغییر کاربردی داده شده اند. به طوریکه تقریبا نیمی از امکاناتی که در تصاویر میلر ثبت شده اکنون دیگر وجود ندارند و همین ارزش عکس های میلر را به عنوان سندهای تصویری هنرمندانه چند برابر می کند.

اتاق کنترل پرتاب، پایگاه هوایی واندنبرگ کالیفرنیا ، سال 1995

نمای از پایین دروازه پرتاب مجتمع پرتاب 19 جمنای، ایستگاه نیروی هوایی کیپ کاناورال فلوریدا، سال 1991

سلیوی محل نگهداری شاتل فضایی چلنجر در مجتمع 31 ، پای گاه نیروی هوایی کیپ کاناورال فلوریدا، سال 2005

طلوع آفتاب در مجتمع پرتاب 13 اطلس، ایستگاه نیروی هوایی کیپ کاناورال فلوریدا، سال 1992