برخی از «ترین»های سینمای ایران در 94
با رسیدن به روزهای پایانی سال 1394، میتوان برخی از رکوردها و «ترین»های سینمای ایران در سال جاری را مرور کرد.
مرد 12 میلیارد تومانی
رضا عطاران همچنان سلطان بلامنازع گیشه سینماهای ایران است. حضور عطاران در هر فیلمی منجر به فروش بالای آن فیلم میشود. مرد محبوب سینما از ابتدای دهه 90 فیلمی که کمتر از یک میلیارد فروخته باشد در کارنامه ندارد. محبوبیت خارقالعاده او در این سالها تنها با محبوبیت محمدعلی فردین در دهه چهل قابل مقایسه است. عطاران را مردم دوست دارند. او به شدت شبیه خودشان است. مردی رها، راحت و خاکی. یکی از شهروندان این کشور که شایعات دستمزد نجومیاش از طرف مردم با لفظ «نوشجانش» پاسخ داده میشود.
او جزو معدود بازیگران این سالهاست که مردم برای رقم دریافتیاش که منابع آگاه آن را امسال در حدود 450 میلیون تومان اعلام میکنند حساسیتی ندارند. این در حالی است که رقم دریافتی فوتبالیستها و دیگر بازیگران و اهالی سینما همیشه از طرف مردم با حساسیت زیادی همراه بوده است. رقمهایی که آن را ناحق دانسته و دریافت آن از طرف عدهای را خوششانسی آن شخص دانستهاند نه لیاقتش برای دریافت چنین دستمزدی.
عطاران سال را با «استراحت مطلق» شروع کرد. فیلمِ خاص عبدالرضا کاهانی به مدد حضور عطاران کمی بیشتر از یک میلیارد و پانصد ملیون تومان فروش داشت. این سومین همکاری کاهانی و عطاران بعد از دو فیلم موفق «اسب حیوان نجیبی است» و «بیخود و بیجهت» بود. در ادامه از انتهای اردیبهشت ماه «نهنگ عنبر» اکران شد. دومین فیلم عطاران در اکران دومین فیلم بازمانده از جشنواره فجر او نیز بود. از همان هفته نخست استقبال بینظیر از فیلم شروع شد. فیلم سامان مقدم هر هفته به فروش خود اضافه میکرد تا سرانجام با رسیدن به رقم شگفتانگیز هفت میلیارد تومان آرام گرفت. فروش فیلم تا هفت ماه بعد از نخستین روز اکرانش و در آذر ماه همچنان ادمه داشت تا تهیهکننده تقاضای اکران مجدد فیلم را داشته باشد؛ اتفاقی که با توجه به تراکم اکران در سه ماهه آخر سال رخ نداد.
گیشه «نهنگ عنبر» همچنان با عطاران داغ بود که دو ماه بعد و از ابتدای تیرماه «گینس» نخستین فیلم بلند محسن تنابنده اکران شد. اکران فیلم همزمان با پخش سریال «پایتخت» امکان وقوع دو اتفاق را میداد؛ یا تماشاگران تنابنده زده شده و استقابل چندانی از آن نخواهند کرد یا نقی معمولی به کمک محسن تنابنده میآید و دستش را برای فروش بیشتر میگیرد. نقی معمولی و رضا عطاران با هم باعث استقبال بالای فیلم شدند تا با توجه به انتقادهای زیادی که به ساختار فیلم و ضعف فیلمنامه وارد بود، زوج «تنابنده - عطاران» معادلات را جور دیگری رقم بزنند تا حضورشان در کنار هم یک پیشنهاد پولساز به سینمای ایران باشد. «گینس» با فروشی معادل سه میلیارد و یکصد میلیون تومان به فروش خود پایان داد تا همچنان عطاران پادشاه گیشه سینمای ایران باشد.
سلطنت همچنان ادامه دارد. «من سالوادور نیستم» به تازگی اکران شده است. فیلم تنها 10 روز بعد از اکران و در ایامی که مردم درگیر خرید شب عید و طبیعتاً تمیزکاریهای مرسومند از مرز نیم میلیارد تومان گذشت. بر اساس پیشبینیها، فروش فیلم در زمانی که تعطیلات به طور رسمی آغاز شود افزایش خواهد یافت. پیشبینی میشود فیلم تا مرز سه میلیارد تومان فروش را به راحتی طی کند. عطاران با احتساب فروش نیم میلیاردی «من سالوادور نیستم» که هر روز در حال افزایش است تنها تا لحظه نوشته شدن این گزارش در روز جمعه 14 اسفند رقمی معدل 12.329.328.399 فروش داشته است. یعنی بیش از دوازده میلیارد تومان گردش مالی تنها در یک سال. سلطنت عطاران ادامه خواهد داشت.
پرکارترین بازیگر
صابر ابر امسال و بخصوص در نیمه ابتدایی سال فیلمهای زیادی در اکران داشت. ابر نوروز را با «رخ دیوانه» ابوالحسن داوودی شروع کرد. فیلم فروش موفقی داشت. بهترین فیلم جشنواره سال گذشته بیش از دو میلیارد تومان فروش کرد. «من دیه گو مارادونا هستم» دومین فیلم او در اکران امسال بود. آخرین فیلم بهرام توکلی بر خلاف پیشبینیها شکست سختی در گیشه خورد و با تمام ستارگانش کمی بیشتر از چهارصد میلیون تومان فروش داشت. «قصهها» سومین فیلم به اکران درآمده ابر دو سالی در توقیف بود تا سرانجام به نمایش درآمد. فیلم نزدیک یک میلیارد فروش داشت و ابر در آن نقش کوتاهی را به عهده گرفته بود.
«ازرئیس جمهور پاداش نگیرید» چهارمین فیلم صابر ابر در ابتدای تابستان به نمایش درآمد تا ابر در چهارمین ماه سال چهارمین فیلمش را در اکران داشته باشد. فیلم کمال تبریزی که چند سالی توقیف بود سرانجام به نمایش درآمد تا تعریف کردن قصه پراکندهاش برای تماشاگر کار سختی باشد. «قندون جهیزیه» از اواخر تابستان اکران شد. همزمانی اکران فیلم اول علی ملاقلیپور با «محمد رسول الله» باعث شد تا تعدادی از سالنهای «قندون جهیزیه» به فیلم مجیدی تعلق بگیرید. این کار باعث اعتراض ملاقلی پور شد تا او در نقش جیمی جامپ ظاهر شده و در هنگام مسابقه فوتبالی دوستانه با تیشرتی که منقش به پوستر فیلمش بود به داخل زمین فوتبال ورزشگاه آزادی بپرد تا بتواند اعتراض خود را رسانهای کند. این پنجمین فیلم اکران شده صابر ابر بود.
چند ماهی از صابر ابر خبری نبود تا در دقیقه نود و در اسفند ماه ششمین گلش را با اکران اولین فیلم مصطفی احمدی «نزدیکتر» بزند. تا بدین ترتیب با شش فیلم رکورددار پرکارترین مرد سال سینمای ایران باشد.
موفقترین تهیهکننده
بدون شک این عنوان به منصور لشگری قوچانی تعلق میگیرد. دلایل این انتخاب به دو فیلم اکران شده بر میگردد. نخست فیلم «عصریخبندان» که با بازی بهرام رادان و فرهاد اصلانی و سحر دولتشاهی نزدیک به سه میلیارد تومان فروش داشت. فیلم از ابتدای تابستان اکران شد و تبلیغات قوچانی در مورد فیلم باعث فروش بالای آن شد.
دومین فیلم «کوچه بینام» ساخته هاتف علی مردانی است که قوچانی در ریسکی صددرصدی آن را در سردترین فصل اکران به نمایش درآورد تا قدرت خود در بازخوانی اکران ثابت کند. فیلم در بهمنماه به سرعت از مرز یک میلیارد تومان گذشت. اگر برای موفقیتهای او بازیگر خاصی را مد نظر داشته باشید باید بگوییم در همین ایام بهرام رادان با فیلم دوران عاشقی در اکران شکست تلخی خورد و مجموع فروشش به یکصد میلیون تومان هم نرسید. با این حساب موفقیت «عصر یخبندان» هم که از وجود رادان بهره میبرد متعلق به منصور لشگری قوچانی است.
پرفروشترین فیلم سال
«محمد رسولالله» ساخته مجیدی مجیدی نه تنها پرفروشترین فیلم سال، بلکه تبدیل به پرفروشترین فیلم تاریخ سینمای ایران نیز شد. فیلم از هر نظر ارتقاء سینمای ما در منطقه و سطح جهان بود. ابتدای کار با یکی از بهترین فیلمبرداران سینمای جهان قرارددادی بسته شد.
ویتوریو استورارو که که در زمینه فیلمبرداری یکی از فیلمبرداران صاحب سبک دنیاست و با دریافت سه اسکار تبدیل به چهره افسانهای در این زمینه شده است بمب خبری فیلم بود. دومین اتفاق حضور آهنگسازی چون ای. آر. رحمان هندی بود که برای فیلم «میلیونر زاغه نشین» اسکار بهترین آهنگساز را دریافت کرد.
فهرست افراد سرشناس فیلم مجید مجیدی بیش از اینهاست. طراحی گریم فیلم به جیانتو دروسی ایتالیایی و طراحی لباس به مایکل اوکانر سپرده شد. البته بخشی از اعضای خانواده سینمای ایران به این انتخابها اعتراض داشتند. در اختتامیه جشنواره فجر دو سال پیش کارن همایونفر رسماً در هنگام دریافت جایزهاش به حضور آهنگسازان خارجی در سینمای ایران اعتراض کرد و اعلام کرد سینمای ما به آهنگساز خارجی نیازی ندارد. حرفهای همایونفر در حالی زده شد که چند ردیف جلوتر رحمان آهنگساز فیلم نشسته بود.