طرح عربستان برای از پا انداختن حزب‌الله

خبرگزاری ایسنا: اگرچه سعد حریری نگرانی خود از این مساله را مخفی کرده اما ولید جنبلاط نسبت به وجود سیاستی هشدار داده که هدف آن سرنگونی نظام لبنان است. واشنگتن نیز از هیچ کمکی به این سیاست علیه گروه‌های مقاومت ابا نمی‌کند اما در عین حال نیز نسبت به لطمه زدن به امنیت لبنان هشدار می‌دهد. در مقابل حزب الله آرامش خود را حفظ کرده و به قدرت خود در سطح جهان و منطقه مطمئن است.

روزنامه الاخبار لبنان در تحلیلی درباره هدف جدید عربستان سعودی برای از پا انداختن حزب الله لبنان آورده است: قطار جنون عربستان هنوز متوقف نشده است. حکام سعودی قصد دارند تدابیر اضافی را علیه لبنانی‌ها در زمینه سیاسی و اقتصادی اتخاذ کنند. امارات و کشورهای عربی دیگر نیز عربستان را در این مسیر همراهی می‌کنند و تلاش دارند کشورهای بیشتری را با خود همراه سازند.

اطلاعات به افزایش اخراج لبنانی‌ها از کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و تهدیدات درباره منع پروازهای شرکت‌های هواپیمایی این کشور به و از فرودگاه بیروت اشاره دارد. این مساله موجب نگرانی گروه‌های حامی سوریه در لبنان و در رأس آن‌ها سعد حریری، رئیس جریان المستقبل است.

سعد حریری به دلیل ترسش از نتایج این اقدامات روش پدرش را در پیش گرفته به این صورت که ایراد سخنان سیاسی چه آشکار و چه در نشست‌های پشت درهای بسته را کاهش داده و بر شعارهای جامعی مثل بازسازی حکومت و مسائل دیگر متمرکز شده است. گروه‌های 14 مارس و شخصیت‌های سیاسی سخنان واضحی را از دیپلمات‌های آمریکایی شنیده‌اند. این دیپلمات‌ها مدعی‌اند که کشورشان با هر چیزی که به امنیت لبنان لطمه بزند، مخالف است.

دیپلمات‌های آمریکایی منتظر سفر هیات کشورشان به ریاض بودند تا عربستان را به عدم اتخاذ تدابیری ترغیب کنند که به امنیت و اقتصاد لبنان لطمه می‌زند. اما این هیات به عربستان نرفت.

به گفته آمریکایی‌ها، واشنگتن به صورت یکسان به امنیت و ثبات عربستان و لبنان اهمیت می‌دهد. در این راستا واشنگتن نسبت به لطمه زدن به ثبات امنیتی و اقتصاد لبنان هشدار داده است.

واشنگتن مانعی در تلاش عربستان برای از پا انداختن حزب الله نمی‌بیند اما بر این مساله اصرار دارد که نباید این اقدام به خشم حزب الله و وقوع یک انقلاب بزرگ منجر شود. برای همین است که آمریکا از ابقای دولت لبنان و حل و فصل پرونده انتخابات ریاست جمهوری حمایت می‌کند. اما کاملا واضح است که عربستانی‌ها از این حاشیه بسیار بزرگ تحت عنوان مقابله با حزب الله استفاده می‌کنند. این مساله‌ای است که آمریکا نیز در ماه‌های گذشته آن را بزرگ کرده است. هماهنگی عربستان و آمریکا از طریق مجازات فعالان و شرکت‌های حزب الله کاملا آشکار است. لیست مجازات‌ها و تحریم‌های عربستان تقریبا شبیه لیست‌های آمریکاست.

اما نگرانی آمریکا از پیچیدگی اوضاع داخلی عربستان واشنگتن را مجبور کرده که اقدامات پیشگیرانه‌ای را اتخاذ کند. از جمله:

- مداخله دائم برای ممانعت از انفجار در داخل خاندان حاکم و فروپاشی عربستان. گزارشات واشنگتن نشان می‌دهد که اختلافات روزانه‌ای میان خاندان حاکم عربستان به ویژه میان محمد بن نایف، وزیر کشور و محمد بن سلمان، وزیر دفاع وجود دارد و حتی حامیان عربستان در لبنان از جمله حریری نگرانی خود را از ثبات سیاسی عربستان اعلام کرده‌اند. آن‌ها از نقش آمریکا برای اعمال فشار جهت ممانعت از وقوع انفجار در خاندان حاکم عربستان سخن می‌گویند.

- تلاش آمریکا برای مهار مشکلات به ویژه پس از انتشار اخبار بیشتر درباره نیت محمد بن سلمان برای قانع کردن پدرش به برکناری محمد بن نایف ادامه دارد. محمد بن سلمان می‌داند که رسیدنش به تخت پادشاهی تنها در زمان حیات پدرش ممکن است. این مساله آمریکایی‌ها را به صحبت کردن از یک راهکار سوق داده که براساس آن محمد بن نایف پادشاه شده و به محمد بن سلمان ضمانت داده می‌شود که از ولیعهدی کنار گذاشته نخواهد شد. از آنجا که محمد بن نایف فرزند پسر ندارد این مساله امکان پذیر خواهد بود و می‌توان اصلاحاتی در نظام عربستان به وجود آورد که به ولیعهد اجازه برعهده گرفتن مسئولیت‌های اصلی اجرایی، نظامی، امنیتی و اقتصادی داده شود.

- افزایش حضور مشاوران آمریکایی از جمله امنیتی و افتتاح دفاتری برای آن‌ها در مناطق مختلف عربستان.

- آمریکا برای نخستین بار خواهان مداخله مستقیم انگلیس برای کمک به ممانعت از فروپاشی نظام عربستان شده است چراکه انگلیس درباره این کشور و شبه جزیره عرب مهارت دارد. این اقدامات نتیجه حقیقتی است که نهادهای آمریکایی به دلایل زیر آن را سخت می‌دانند:

- افزایش خشم آمریکا از عدم توانایی حکام سعودی به متناسب کردن هزینه‌های جنگ‌ها با درآمدهای عربستان. به ویژه اینکه می‌گویند عربستان تاکنون حدود 184 میلیارد دلار از ذخیره پولی خود را مصرف کرده است.

- کاهش درآمدهای مالی همراه با رکود اقتصادی است. این مساله موجب دو اقدام می‌شود: یکی توقف پروژه‌هایی که امضا شده‌اند و دوم توقف پروژه‌هایی که قرار است انجام شود. این مساله باعث می‌شود شرکت‌های خارجی در عربستان نمانند.

این مسائل چگونه بر سیاست عربستان در لبنان تأثیر می‌گذارد؟

حامیان عربستان در جهان عرب از جمله در لبنان آشفته و دستپاچه هستند. شاید سعد حریری بیشتر آشفته به نظر برسد. سؤالی که اینجا مطرح است این است که آیا حریری در زمان بازگشت به بیروت از جزئیات طرح عربستان برای افزایش اقدامات علیه لبنان اطلاع داشته است؟ یا اینکه وی آمد و بعد این اقدامات صورت گرفت؟ مساله ثابت شده این است که حریری از لغو هدیه عربستان به ارتش لبنان دو روز قبل از اتخاذ این تصمیم اطلاع داشته است.

حتی وی برخی اقدامات عربستان و دیگر کشورها را پیش از صدور آن با رهبران جریان المستقبل مورد بررسی قرار می‌دهد.

حکام عربستانی همچنان به تشدید اقدامات خود علیه لبنانی‌ها ادامه می‌دهند. این سیاست شامل برنامه کاری است که بسیاری از مسائل درباره لبنان و منطقه را دربر می‌گیرد. این سناریو به مسائل زیر منجر خواهد شد:

یکی افزایش تنش سیاسی و حملات مردمی علیه حزب الله و افزایش نگرانی‌ها نسبت به فروپاشی سیستم مالی و پولی لبنان.

ریاض سلامه، رئیس بانک مرکزی لبنان اعلام کرده بود که جریان المستقبل درباره تأثیرات اقدامات کنونی عربستان بر سیستم مالی لبنان مبالغه کرده است.

دوم، تلاش برخی برای ایجاد مشکلات امنیتی که می‌تواند موجب خشم مردمی شود. اما واضح است که اختلافاتی میان اعضای المستقبل در خصوص این مساله وجود دارد.

سوم، عربستان در وضعیت ناامنی تلاش می‌کند تا طرف‌های رسمی لبنان حزب الله را به دست داشتن در این وضعیت متهم کنند. ریاض در تلاش است تا منبع این اتهامات، مقامات رسمی در لبنان باشند تا بعدا این اطلاعات را به اتحادیه عرب و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس ارائه کند. عربستان سعودی با همکاری امارات و بحرین و طرف‌هایی در کویت و قطر و کشورهای عربی دیگر مثل سودان، عراق و سوریه و هم‌پیمانانش در یمن تلاش می‌کند تا یک پرونده امنیتی را علیه حزب الله درست کند و این حزب را به مقدمه چینی برای کودتا در کویت و بحرین و ترغیب شیعیان عربستان به انتفاضه و آموزش باندها و انجام انفجارها در عربستان و امارات متهم کند تا به این ترتیب حزب الله یک گروه تروریستی به حساب بیاید.

عربستان با حمایت اسرائیل و طرف‌های اروپایی و آمریکایی برای انتقال این پرونده به شورای امنیت تلاش می‌کند.

کاملا واضح است که حزب الله که هدف اول حمله آمریکا، عربستان، اسرائیل قرار گرفته دچار تنش و نگرانی نشده است. حزب الله به رخدادهای اطرافش به روش متفاوتی می‌نگرد. اولا در لبنان کسی نیست که بتواند یک پوشش مشروع فراهم کند که براساس آن حزب الله گروه تروریستی به حساب بیاید. همچنین توجیهی برای مداخله خود در سوریه و عراق دارد چراکه به درخواست دولت‌های این دو کشور وارد این مداخله شده است و در سطح نظامی یا مشورتی است.

حزب الله جایگاه خود در استراتژی جدید روسیه در منطقه را خوب درک می‌کند و می‌توان گفت که این حزب پیش‌قراول ارتش زمینی روسیه در سوریه است. برای همین عربستانی‌ها تلاش می‌کنند حزب الله در سوریه و عراق را مشابه با حضور داعش به حساب بیاورند. این مساله منجر به این می‌شود که کسی که می‌خواهد نیروهای حزب الله را هدف قرار می‌دهد مانند کسی است که نیروهای سوریه و روسیه را با هم هدف قرار دهند.

حزب الله مواضع خود را تنها بر پایه جایگاهش در منطقه و ائتلاف‌هایش اتخاذ نمی‌کند. با استناد به قدرت حزب الله این حزب بر تمامی جنگ‌ها با اسرائیل پیروز شد و با تلاش‌ها برای محاصره سیاسی، نظامی و مالی مقابله کرد. در نتیجه چگونه برخی فکر می‌کنند که وضعیت امروز حزب الله سخت‌تر از قبل است؟

عربستان و هم‌پیمانانش فکر می‌کنند برگ برنده را برای اعمال فشار بر حزب الله در دست دارند اما حزب الله معتقد است که تحریم‌های عربستان در درجه اول و دوم و سوم به ضرر گروه مخالف این حزب خواهد بود و لبنان را در وضعیتی قرار خواهد داد که به کمک از خارج نیاز داشته باشد به ویژه اینکه ایران آمادگی خود را برای مسلح کردن ارتش لبنان به سلاح‌های متنوع و پیشرفته اعلام کرده است.

حزب الله از نظر داخلی خود را قوی‌ترین طرف می‌داند و هر رئیس‌جمهور لبنانی در آینده خارج از گروه سیاسی این حزب نخواهد بود.