امریکایی‌ها آزادسازی موصل را سخت می‌کنند

دیپلماسی ایرانی: این روزها عراقی ها بیش از هر زمانی از امریکایی ها دلخورند. دلخوری آنها بر سر جنگ با تروریسم است. عراقی ها می گویند امریکایی ها جدیتی در مبارزه با داعش ندارند و اجازه هم نمی دهند که عراقی ها خود داعش را از خاک کشورشان بیرون کنند. آنها همچنین می گویند که امریکایی ها حتی به ترکیه فشار نمی آورند که نیروهای خود را از شمال عراق خارج کند در حالی که اذعان دارند ترکیه به روشنی تمامیت ارضی آنها را نقض کرده است. ترکیه ادعا می کند این نیروها که ظاهرا بالغ بر هزار نفر هستند برای آموزش نیروهای داوطلب سنی مستقر در پایگاهی در 30 کیلومتری شمال شرق موصل اعزام شده اند. به گفته مقامات ترکیه آنها این اقدام را در پی دعوت رهبران سنی موصل انجام داده اند و برای این کار نیز با اقلیم کردستان هماهنگ کرده اند. مقامات سنی این ادعاهای ترکیه را تایید می کنند، اما بغداد می گوید چرا باید آنها بدون هماهنگی با دولت عراق از ترکیه بخواهند برای آموزش نیروهایشان نیرو بفرستد؟

یکی از نیروهای داوطلب مردمی که نخواست نامش فاش شود به وقایع اتفاقیه گفت: «امریکایی ها نمی خواهند عملیات آزادسازی موصل توسط نیروهای داوطلب مردمی صورت بگیرد. آنها ادعا می کنند که چون اکثریت نیروهای داوطلب مردمی شیعه هستند و این نیروها زیر نظر ایران فعالیت می کنند پس نباید آنها به موصل سنی نشین نزدیک شوند، چرا که از یک سو قدرت ایران افزایش می یابد و از سوی دیگر باعث تضعیف اهل تسنن در برابر شیعیان عراق می شود.» وی تاکید می کند، آنها با این ادعاها عملا در میان مسلمانان عراق فتنه می اندازند. در حالی که کسی به آنها نمی گوید مگر وقتی تکریت سنی نشین توسط نیروهای داوطلب مردمی شیعی آزاد شد در حق سنی ها اجحاف شد یا آنها آزاری دیدند که حالا نگران وضعیتشان در موصل هستند؟

آماده باش ارتش برای پاکسازی موصل

با این حال دولت عراق می گوید که به ارتش دستور آماده باش داده تا خود را برای آغاز عملیات پاکسازی موصل آماده کند. ارتش عراق نیز اعلام کرده است در حال تجمع نیروهایش در پایگاهی در جنوب موصل است تا بعد از آن عملیات پاکسازی موصل را کلید بزند. سرهنگ یحیی رسول، سخنگوی فرماندهی عملیات مشترک ارتش در این باره به روزنامه العرب، چاپ لندن گفت: «صدها سرباز از هنگ پانزدهم به پایگاه مخمور، 70 کیلومتری جنوب موصل رسیده اند و انتظار داریم نیروهای بیشتری در این نقطه جمع شوند. از جمله پیش بینی می کنیم ظرف روزهای آینده نیروهای مبارز داوطلب سنی نیز به جمع ما بپیوندند تا عملیات بازپس گیری موصل از دست داعش را آغاز کنیم.» وی در ادامه افزود: «تحرکات نیروهای ما در جنوب موصل با هماهنگی نیروهای پیشمرگ کرد صورت می گیرد که انتظار می رود در عملیات امنیتی آزادسازی موصل مشارکت داشته باشند.» وی درباره زمان دقیق آغاز پاکسازی موصل از لوث داعش نیز گفت: «به محض این که تمامی امکانات لازم فراهم شود به طور رسمی عراق تاریخ آغاز عملیات پاکسازی موصل را اعلام خواهد کرد.»

خالد العبیدی، وزیر دفاع عراق ماه گذشته میلادی گفته بود که عملیات بازپس گیری شهر موصل از نیمه های سال جاری میلادی آغاز خواهد شد. پیش از این به مناسبت سال نوی مسیحی حیدر العبادی، نخست وزیر عراق گفته بود که سال 2016 سال پیروزی نهایی بر داعش خواهد بود.

تردید امریکایی ها

در حالی که عراقی ها می گویند برای پاکسازی موصل خود را آماده می کنند، امریکایی ها در توانایی ارتش عراق در انجام این کار تردید دارند. برخی از مسئولان امریکایی می گویند که سال 2016 می تواند سال پایان یافتن حضور داعش در عراق باشد اما این عملیات طولانی و پیچیده است و احتمال نمی رود تا پایان امسال به پایان برسد. ژنرال وینسنت استیوارت، مدیر سازمان امنیت نظامی امریکا گفت: «بعید است که در سال 2016 عملیاتی برای پس گرفتن موصل آغاز شود.»

این در حالی است که ارتش عراق اعلام کرده است که واحدهای نظامی خود را در ناحیه مخمور، جنوب شهر موصل مستقر کرده تا عملیات بازپس گیری شهر را با هماهنگی نیروهای پیشمرگ و پیمان بین المللی مبارزه با داعش کلید بزند. ژنرال نجم الجبوری، فرمانده عملیات نینوا با شرکت در یک کنفرانس مطبوعاتی که در مقر فرماندهی عملیات در مخمور برگزار کرده بود، گفت: «قطعات نظامی و ابزارها و سلاح های ارتش عراق به ناحیه رسیده تا عملیات آزادسازی موصل را آغاز کند. عملیات آزادسازی موصل بر اساس طرحی که فرماندهی نیروهای مسلح و وزارت دفاع و فرماندهی امنیتی کشیده اند انجام خواهد شد.»

اما امریکایی ها می گویند که هنور ارتش عراق آماده انجام عملیات نظامی پس گیری موصل نیست. یکی از افسرهای عالی رتبه امریکایی هفته گذشته به نمایندگان کنگره امریکا گفت که عملیات بازپس گیری موصل طول خواهد کشید. او گفت: «این عملیات طولانی و پیچیده است و فکر نمی کنم امسال به پایان برسد.»

امریکایی ها فقط در تنقاض با عراقی ها صحبت نمی کنند بلکه حرف های خودشان را نیز نقض می کنند. بریت مک گیرک، نماینده ویژه اوباما در پیمان مبارزه با داعش که به تازگی از منطقه آمده و بعد از دیدار با نیروهای مبارز با داعش در عراق و سوریه به واشنگتن برگشته تا گزارشی از دیدارهای خود ارائه کند، گفت: «عملیات آزادسازی موصل عملا آغاز شده است.» وی تاکید کرد، پیمان بین المللی مبارزه با داعش در حال مشورت برای هماهنگی با نیروهای پیشمرگ و نیروهای عشایر سنی است تا تدارکات خوبی برای حمله به داعش در موصل انجام شود.

اظهارات متناقض امریکایی ها که نشان از اختلاف نظر پنتاگون با کاخ سفید دارد نشان می دهد که بیش از عراقی ها این امریکایی ها هستند که آماده پذیرفتن آغاز عملیات موصل و اخراج داعش از آن نیستند. مساله ای که عراقی ها از آن گلایه می کنند. یکی از مسئولان عراقی که نخواست نامش فاش شود در گفت وگو با وقایع اتفاقیه گفت: «این تناقض را ما به روشنی در دیدارهایمان با مقام های امریکایی می بینیم. مقامات دولتی امریکایی در سفرشان به بغداد از آغاز عملیات آزادسازی موصل استقبال می کنند و می گویند که از هر گونه عملیاتی که ارتش عراق انجام دهد استقبال می کنند و تاکید می کنند که مایلند این عملیات هر چه سریع تر آغاز شود اما از سوی دیگر وقتی مقام های نظامی امریکایی به عراق می آیند می بینیم که کاملا متناقض حرف می زنند و نسبت به مناسب بودن زمان آغاز عملیات ابراز تردید می کنند و دائما هم تکرار می کنند که این عملیات نمی تواند به این سادگی ها موفق شود، چرا که طولانی خواهد بود در حالی که هنوز ارتش عراق آماده ورود به یک جنگ طولانی را ندارد.»

ارتباط موصل با بحران سوریه

بسیاری از تحلیلگران معتقدند که عملیات آزادسازی موصل و اجازه امریکایی ها به انجام این کار به عراقی ها با تحولات جاری در سوریه ارتباط مستقیم دارد. اگر چه بسیاری می گویند که امریکایی ها تسلیم طرح ایران و روسیه در سوریه شده اند و دیگر ابایی ندارند که بشار اسد از قدرت کنار نرود و بلکه خود او فرماندهی مبارزه با تروریست ها را بر عهده بگیرد اما این بدان معنا نیست که حاضر به قبول معادله ای به سود ایران در عراق نیز باشند. امریکایی ها می گویند اگر آزادسازی موصل در عراق با پیش روی های ارتش سوریه که اکنون می رود تا شمال و جنوب را به طور کامل در اختیار بگیرد، هم زمان باشد، این به معنای پیروزی ایران و روسیه و تمام کردن کار توسط آنها در عراق و سوریه است. آنها هنوز با فرماندهی عملیات آزادسازی موصل مشکل دارند و می گویند نباید عملیات به گونه ای پیش رود که از آن بوی تضعیف اهل تسنن و به دنبال آن ترکیه و عربستان به مشام برسد. برای همین بسیاری بعید نمی دانند که اگر معادلات در سوریه به همین شکل ادامه یابد و ارتش سوریه بتواند به اهدافش در این کشور برسد امریکایی ها بخواهند شکست خود در سوریه را در عراق جبران کنند.