نبرد حلب؛ کلید بحران سوریه یا سرآغاز جنگ فراگیر

خبرگزاری مهر: شبکه روسیا الیوم در گزارشی به تشریح اهمیت راهبردی استان حلب سوریه در تغییر معادلات نظامی و سیاسی در این کشور پرداخته است. این رسانه روسی می نویسد: طی ۲ هفته گذشته شهر حلب شاهد تحولات بسیاری بوده است که موجب شده این شهر از اهمیتی راهبردی در معادله جنگ داخلی، منطقه ای و جهانی برخوردار گردد.آیا این تحولات کلید پایان بحران سوریه است و یا موجب تشدید آن می شود؟ مشخص است که عملیات وسیع نظامی روسیه در سوریه موجب تغییر معادلات میدانی در شمال غربی سوریه شده است که حلب نیز در این موقعیت، نقطه ثقل محسوب می شود. پس از اینکه با گذشت ۳ سال جنگ میان قدرت های نظامی مختلف، هیچ یک از طرف ها موفق نشده است که خواست خود را بر دیگران تحمیل کند. ارتش سوریه و نیروهای سوریه دمکراتیک با حمایت هوایی روسیه موفق شدند بر مناطق مهم استان حلب به عنوان یکی از مناطق مهم سوریه از فرودگاه نظامی کویرس و ارتفاعات برلهی در شرق آغاز و تا فرودگاه نظامی منغ و مناطق رتیان، مایر، نبل و الزهراء از یک سو و روستای الطاموره در شمال تا منطقه قال، الحاضر و العیس در جنوب امتداد مسلط شوند. به اعتقاد کارشناسان هدف روسیه از این اقدام از یک سو بستن مرزهای ترکیه و سوریه و ممانعت از ورود تروریست ها و تحویل اسلحه به تروریست ها و از سوی دیگر قرار دادن تروریست ها میان گازانبر ارتش سوریه و نیروهای دموکراتیک سوری است. تحقق این هدف نیازمند تسلط کامل بر مرزهای سوریه و ترکیه در غرب رود فرات است که طول این مرزها نیز به ۱۶۰ کیلومتر می رسد. این منطقه میان ۳ گروه صاحب قدرت تقسیم شده است: ۱-داعش بر منطقه ای میان جرابلس در شرق و اعزاز در غرب به مساحت ۱۰۰ کیلومتر مسلط است. ۲-نیروهای دموکرات سوریه و نیروهای کرد بر حدود ۴۵ کیلومتر از منطقه عفرین تسلط دارند. ۳-گروه های دیگر نیز کنترل باریکه ای به طول ۱۵ کیلومتر در اعزاز را در دست دارند. شهر اعزاز شهر اعزاز دارای یک موقعیت راهبردی در حومه شمالی حلب است؛ زیرا این شهر میان حومه شمالی مرزهای ترکیه و حدفاصل شرق و غرب آن قرار گرفته است. همچنین اعزاز در راه بین المللی میان غازی عنتاب ترکیه به سمت شهر حلب قرار گرفته است. همانگونه که شهر الباب در حومه شرقی پایگاه مهمی برای داعش محسوب می شود، شهر اعزاز نیز مرکز برخی از گروه های اسلامی است. تا جایی که این گروه ها توانستند برای مدتی طولانی از تابستان ۲۰۱۲ تسلط خود را بر این منطقه حفظ کنند. اما در حال حاضر اوضاع به نفع این گروه ها نیست. زیرا منطقه اعزاز و اطراف آن در آینده ای بسیار نزدیک توسط ارتش سوریه در ریف جنوبی و شمالی محاصره خواهد شد. همچنین غرب آن نیز از سوی نیروهای سوریه دمکراتیک و گروه های حمایت کننده کُرد که هر دو از سوی روسیه و آمریکا حمایت می شوند این منطقه را محاصره خواهند کرد. به علاوه داعش نیز شرق و شمال این منطقه را محاصره می کند. گروه های حمایت مردمی و نیروهای دموکراتیک سوری موفق شدند دروازه های شهر اعزاز و حومه آن را از سمت شرق و غرب طی کنند و در این درگیری ها به صورت مشخص تقسیم شده اند؛ بدین صورت که نیروهای حمایت مردمی کُردی از سمت غرب شهر در پیرامون بیمارستان اعزاز نزدیک شدند و از سوی دیگر نیز نیروهای سوریه دموکرات کُرد جاده بین المللی میان اعزاز و حلب را در کنترل خود گرفته و به شهر حمله کردند. نیروهای نظامی روسیه به همراه ارتش سوریه از دو شهرک نبل و الزهرا به سمت شمال شرق یعنی کفرنایا و تل رفعت و مارع هجوم بردند. زیرا این مناطق به همراه شهر اعزاز محل استقرار گروه های تروریستی محسوب می شوند. همزمان گروه های کرد نیز از عفرین در غرب به سمت اعزاز و راه بین المللی حمله کردند. در چنین شرایطی ارتش سوریه نیز عملیات نظامی خود در اطراف نبل و الزهرا را تکمیل کرد که آخرین نقطه نیز روستای الطاموره بود که بر مواضع معارضان اشراف دارد. تسلط بر اعزاز بدین معناست که سیطره گروه های تروریستی در حلب به شکل تقریبا نهایی به پایان رسیده و خطوط مرزی به طرف مقابل یعنی ارتش یا گروه های کُرد واگذار می شود. اما اقدام بعدی پس از اعزاز چیست؟ خارج کردن کنترل شهر اعزاز و اطراف آن از دست گروه های تروریستی امکان آزادی عمل بیشتری را به ارتش سوریه و نیروهای کُرد برای پیشروی در بیش از سه جبهه می دهد: جبهه اول سمت شرق و شهر الباب است که داعش برآن مسلط است. جبهه دوم نیز در حومه جنوبی حلب است که که گروه جیش الفتح و دیگر گروه ها بر مناطق و شهرهای نزدیک به ادلب مسلط هستند. جبهه سوم نیز جنگ شهر حلب است. همچنین کفریا و الفوعه در ادلب اهمیت نمادینی برای ارتش سوریه در عرصه میدانی دارند. به نظر می رسد که این منطقه نام عملیات بعدی باشد که اندکی پس از تثبیت مواضع جدید کسب شده در حومه حلب شروع خواهد شد. ارتش در ریف جنوبی نیز حملاتی را با هدف قطع خطوط امدادرسانی گروه های تروریستی و به دست گرفتن کنترل راه بین المللی حلب-دمشق آغاز کرده است. درگیری در حومه جنوبی نسبت به حلب سخت تر است. علت آن نیز مجاورت حومه جنوبی با استان ادلب در شمال غربی سوریه است و این جنگ آمادگی های بیشتری را می طلبد. همچنین تلاش نظامی پیش از تغییر وضعیت در شمال غربی سوریه که استان ادلب هم در آن است متوقف نخواهد شد. در صورت تسلط ارتش بر این منطقه، نقشه جنگ و اوضاع میدانی به صورت گسترده ای تغییر خواهد کرد.