«هفت ماهگی»حکایت خانواده تازه به دوران رسیده+عکس
هاتف علمیردانی گفت: در «کوچه بینام» از یک خانواده سنتی صحبت کردم که تحت تاثیر نابسامانیهای مدرنیته و تغییر و تحولاتی که در جوانان خانواده ایجاد میشود قرار میگیرد اما در «هفت ماهگی» از خانوادهای تازه به دوران رسیده حرف میزنم.
- «هفت ماهگی» را میتوان به نوعی در امتداد دو فیلم قبلی شما بدانیم. ایده ساخت فیلم از کجا شکل گرفت؟
من در فیلم «هفت ماهگی» هم دوباره در خصوص خانواده صحبت میکنم و یک قصه دیگری از جامعه را در فیلمم قرار داده ام. در «کوچه بینام» از یک خانواده سنتی صحبت کردم که تحت تاثیر نابسامانیهایی از مدرنیته و تغییر و تحولاتی که در جوان های خانواده ایجاد میشود قرار میگیرد اما در «هفت ماهگی» از خانوادهای تازه به دوران رسیده حرف میزنم. خانوادهای که اصول زندگی و مسایل اصلی زندگی را فراموش کردند و طوری زندگی می کنند که بلد نیستند. خانوادهای را میبینم که مادر بچههایش را دوست دارد اما به دشت تحت تاثیر فضای جامعه است و به جای او بر روی رفتار فرزندان تاثیر بگذارد، بچههایش روی او تاثیر میگذارند. و به همین دلیل اصول خانواده به هم میریزد و به نوعی همه به همدیگر دروغ میگویند و سر هم کلاه میگذارند و اگر آدمهای فیلم را یک چرخه تعریف کنیم انگار همه دارند به همدگیر بد میکنند.
- نحوه انتخاب بازیگران چطور بود و آیا همه بازیگران انتخابهای اول بودند؟
من سعی میکنم وقتی فیلم را مینویسم از ابتدا به بازیگران هم فکر کنم چرا که ما در انتخاب بازیگر خیلی دستمان بسته است و فیلمهای معمئلا بارش بر ردوش بازیگر است چون نه لوکیشن عجیب و غریبی دارم و نه پروداکشن ویژه به همین دلیل مجبور هستم از بازیگران درجه یک استفاده کنم تا بتوانند به خوبی فیلمنامه را اجرا کنند و چون بازیگران درجه در سینمای ایارن زیاد نیستند خیلی از مواقع مجبور هستم تا بازیگرانم را در فیلمهایم تکرار کنم. چون نسبت به توانایی و قابلیتهای آنها شناخت و اطمینان پیدا کردهام. و میتوانم بگویم 70 درصد از انتخابهایم از ابتدا همین ترکیب بازیگران بودند.
- همیشه در سینما مشکل سرمایهگذار داریم. برای ساخت «هفت ماهگی» شما هخم با این معضل روبرو بودید؟
این اولین فیلم من استن که نسبت به بقیه کارهایم پروداکشن بزرگتری داشت و اصطلاحا لوباجکت تولید نشد. آقای لشکری قوچانی به عنوان تهیه کننده حمایت کاملی را از فیلم کرد و فیلم با بودجه مناسبی ساخته شد.
- اگر بپذیریم که «هفت ماهگی» پایان یک سه گانه است، حلقه وسط این فیلمها که «کوچه بینام» باشد هنوز به نمایش درنیامده است.با این توضیح که برخلاف اینکه «هفت ماهگی» شبیه سایر فیلمهای ساخته شده در خصوص معضل خیانت و شک نیست،اما به هرحال در سالهای اخیر فیلمهای زیادی در این موضوع ساخته شده است. فکر میکنی این فیلم چقدر میتواند با مخاطب ارتباط برقرار کند؟
به اعتقاد من شرایط امروز سینما اصلا محل امنی برای بازگشت سرمایه نیست. من در فیلمهیم دو هدف دارم اول اینکه در دل بحرانها برم و معمئلا خوشبختانه هم منتقدین و هم مردم این را درک کردهاند که اگر هاتف علیمردانی در دل بحران میرود برای گفتن حرف درستی است. برای اینکه میخواهد یک خطرهایی را اعلام و کند و شاخکهایش چیزهایی را حس میکند که به عنوان عضو از جامعه دوست دارم با نشان دادن آن هشدار بدهم.بعضی از دوستان به سیاهنمایی میپردازند و یا با هدف اینکه فیلمشان در خارج از کشور دیده شود آنرا میسازند اما من واقعا هدفم این سات که نکات مثبت و منفی را کنار هم قرار دهم و با بولد کردم برخی اتفاقات بتوانم تاثیر بهتری روی مخاطب ایجاد کنم.
به عنوان کسی که در ایران دارم فیلم اجتماعی میسازم یک رسالتی دارم. من نمیتوانم بگویم فیلمساز اجتماعی هستم و کاری به برخی مشکلات و معضلات موجود در جامعه خودم نداشته باشم. من باید به عنوان یک فیلمساز اجتماعی ایرانی بودن شخصیتهایم را حفظ کنم و قصهام را براساس آدمهایی که در همین جامعه وجود دارند تعریف کنم. نمیتوانم حرف دروغ و قصه غیر واقعی را به جامعه خودم تحمیل کنم و براساس رویاپردازی خودم چیزی را به عنوان معضل امروز جامعه مطرح کنم چرا که این حرفها در تاریخ ثبت میشود و این حرفها ممکن است نسل جوان را حتی به اشتباه ببرد. من رحفم باید حرف درستی باشد.
شما یک موقعی فیم آوانگارد یا یک فیلم بلک باستر آمریکایی می سازی که به خودت ربط دارد، اما وقتی که وارد فیلمسازی اجتماعی میشوی یک رسالت داری. من بار دراماتیک شخصیتهایمک را در جغرافیایی ایران میتوانم حس کنم و اگر من را مثلا به مکزیک ببرند اصلا نمیتوانم فیلم اجتماعی بسازم. و ما فیلمهایی را میبینیم که بسیار بسیار دور از جامعه هستند و باید دقت زیادی کنیم که چه چیزی را میخواهیم به جامعه بگوئیم.
برای یک فیمساز رفتن فیلمش به خارج از کشور و یا برای کس دیگری اکران خیلی مهم است اما تنها نکته مهم برای من این است که برای مردمی فیلم میسازم که باید حرف درست بشوند و نباید به دروغ حرفی را به مردم بزنیم. نباید یک نقطه کوچیک را بزرگ و سیاه نمایی کرد و یا نباید از روی مسایل مهم به سادگی رد شد.
- بنابراین تمام نگاهت باید به سینمای بدنه باشد چون در جنس سینمای محفلی و جشنوارهای نمیتوانیبه این نگاه با مردم در ارتباط باشی؟
دقیقا و خوشبختانه بر خلاف انتظار همیشه فیلمهای من در گیشه موفق بوده است. به این دلیل که مردم خودشان را در فیلم پیدا میکنند و مردم وقتی خودشان را در یک فیلم پیدا کنند آنرا دوست خواهند داشت.
در مجموع من فکر میکنم و امیدوارم که «هفت ماهگی» یک قدم از فیلمهای دیگر جلوتر باشد. به هرحال نابلدیها و بیتجربگیهای خودم را به عنوان یک فیلمساز جوان دارم اما واقعا هر فیلمی را که میسازم هر چیزی را که بلد هستم را سعی میکنم انجام دهم و در هر فیلم پیشرفت کنم.
- فکر میکنی «هفت ماهگی» چقدر با شعار محوری سازمان سینمایی که سینمای امید است همخوانی دارد؟
من همانطور که تاکید کردم اصلا سیاهنمایی را نمیپسندم.من براساس دغدغههای خودم فیلم نمیسازم. شما پایان «مردن به وقت شهریور»،«کوچه بینام» و «هفت ماهگی» را میببینید در همه آنها امید را احساس میکنید. ما بدون امید زنده نیستیم و من هم فیلم ناامیدانه نمیسازم.
- در زمان ساخت فیلم از سوی سازمان سینمایی توصیه و یا پیشنهادی برای بهبود فیلم صورت نگرفت؟
نه و واقعا همکاری کردند. من از نظرات یکی دو نفر از اعضای شورا به دلیل تجربیاتی که داشتند به عنوان مشاوره استفاده کردم آن هم به خواست خودم اما واقعا هیچ دخالتی در پروسه ساخت فیلم نکردند.
- در یکی دوسال اخیر برای معرفی بهتر فیلمها از یک شعار استفاده میکنند. شعار تبلیغاتی «هفت ماهگی» چیست؟
گاهی بدون آنکه بدانی خیلی زود دیر میشود.