آخرین وضعیت تولید علم نانو در ایران

وی خاطرنشان کرد: آمارهای منتشر شده از سوی تامسون رویترز نشان می‌دهد که در مجموع ۱۳۰ هزار و ۶۲۳ مقاله نانو در سال ۲۰۱۵ میلادی توسط کشورهای مختلف جهان منتشر شده است که در مقایسه با سال ۲۰۱۴ میلادی از رشدی برابر با ۱.۶ درصدی برخوردار بوده است.

رتبه ۱۰ کشور برتر تولید کننده مقالات نانو در سال ۲۰۱۵

مهراد رتبه‌های یازدهم و دوازدهم تولید مقالات نانو را متعلق به کشورهای اسپانیا با ۳ هزار و ۷۸۷ مقاله، و ایتالیا با ۳ هزار و ۷۵۷ مقاله دانست و ادامه داد: پس از آنها کشورهای استرالیا با ۳ هزار و ۲۹۹ مقاله، کانادا با ۲ هزار و ۹۹۹ مقاله و تایوان با ۲ هزار و ۹۹۹ مقاله قرار دارد.

رئیس بخش علم شناسی و علم اطلاعات دانشگاه شیراز، رتبه عربستان سعودی را با ۲ هزار و ۲۵۰ مقاله در رده ۱۷ برشمرد و گفت: ترکیه با هزار و ۷۳۴ مقاله در رتبه ۲۰ جدول رتبه‌بندی تولیدکنندگان مقالات نانو فناوری قرار دارد.

وی با اشاره به متوسط استناد به هر مقاله نانو تولید شده توسط پژوهشگران ایرانی در سال ۲۰۱۵ گفت: این میزان رقمی برابر با ۰.۰۹۱ درصد است که ایران از نظر این شاخص در جایگاه ۳۵ نشسته است و اچ ایندکس مقالات نانو ایران در همین سال ۱۸ بوده که ایران در این شاخص در رتبه ۶ جهان قرار گرفته است.

مهراد تعداد مقالات تولید شده ایران در سال ۲۰۱۵ را ۶ هزار و ۱۶۰ مقاله اعلام کرد که در مقایسه با سایر کشورها،‌ ایران رتبه ۷ جهان را در اختیار دارد.

وی افزود : کل تعداد استناد به مقالات نانو تولید شده توسط دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی کشور در سال ۲۰۱۰ میلادی ۲۵ هزار، در سال ۲۰۱۱ ، ۲۷ هزار و ۶۰۶ استناد، در سال ۲۰۱۲ ، ۲۱ هزار و ۵۳۹ استناد، ۲۰۱۳ ، ۱۳ هزار و ۵۰۷ استناد و در سال ۲۰۱۴ ، ۵ هزار و ۴۴۳ بوده است.

بنیانگذار ISC در ایران درباره کاهش تعداد استنادها گفت: در بحث استناد هر چه عمر مقالات طولانی‌تر باشد استنادهای بیشتری به خود می‌پذیرد. متوسط استناد به ازای هر مقاله نانو در سال ۲۰۱۰ برابر با ۱۲.۷۱ ، در سال ۲۰۱۱ برابر با ۹.۲۲، در سال ۲۰۱۲ برابر با ۵.۸۵ و در سال ۲۰۱۳ برابر با ۱۲.۹۴ بوده است که استناد به مقالات به عمر انتشار آنها همبستگی دارد.

استاد دانشگاه شیراز با اشاره به رتبه‌های مقالات نانو در شاخص H در این رتبه‌بندی، اضافه کرد: شاخص H مقالات نانو در سال ۲۰۱۰ برابر ۵۲، در سال ۲۰۱۱ برابر با ۴۳، در سال ۲۰۱۲ برابر با ۳۳، در سال ۲۰۱۳ برابر با ۲۴ و در سال ۲۰۱۴ برابر با ۱۸ است که در اینجا نیز شاخص H مقالات نانو با گذشت زمان افزایش خواهد یافت.

مهراد ادامه داد: در سال ۲۰۱۴ کشور اسپانیا از نظر تولید مقاله نانو در میان ۱۰ کشور اول در جایگاه دهم این جدول قرار داشت ولی در سال ۲۰۱۵ میلادی جایگاه خود را به فدراسیون روسیه واگذار کرد و روسیه با ۴ پله صعود از رتبه سیزدهم به رتبه دهم ارتقا یافت.

وی تعداد مقالات ایران در سال ۲۰۱۴ میلادی را ۵ هزار و ۲۶ مقاله اعلام کرد و گفت: سهم ایران از تولید مقالات نانو ۴.۲۵ درصد بوده است و ۱۰ دانشگاه برتر کشور در تولید مقالات نانو در سال ۲۰۱۴ میلادی و با محاسبه شاخص H و تعداد مقالات شامل دانشگاه های زیر است.

رئیس گروه علم شناسی و علم اطلاعات دانشگاه شیراز افزود: در حوزه ثبت اختراع و نشان‌‎های تجاری که منبع ‌آن اداره ثبت اختراعات و علایم تجاری آمریکا است و ذیل مقوله نوآوری قرار دارد، تعداد پتنت‌های ایران در رشته نانو در سال ۲۰۱۴ میلادی تنها ۹ مورد بوده است که از این نظر رتبه سی پنجم جهان قرار را به خود اختصاص داده است.

وی با تاکید بر این که ثبت پتنت‌های نانو فناوری ایران به ازای هر ۱۰۰ مقاله، ۰.۲۶ درصد و رتبه ایران شصت و دوم است، ادامه داد: با توجه به این که تعداد مقالات نانو جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۱۴ میلادی ۵ هزار و ۲۶ مقاله است و تعداد پتنت‌های ثبت شده از ایران در ثبت اختراعات و علایم تجاری آمریکا ۹ پتنت است به این ترتیب می‌توان گفت از هر ۵۵۸ مقاله نانو یک اختراع تولید شده است.