حمایت حقوق‌دانان از شفافیت اطلاعات کاندیداها

سازمان بسیج حقوق دانان کشور با صدور بیانیه‌ای از پویش مردمی شفافیت اطلاعات داوطلبان نمایندگی مجلس شورای اسلامی حمایت کرد. متن این بیانیه بدین شرح است: اصل شفافیت (transparency) از مهمترین اصولی است که بسیاری از نظام‌های سیاسی سعی خود را بر آن داشته‌اند با تدابیر حقوقی لازم، زمینه همواری برای اِعمال همیشگی آن در جامعه فراهم سازند. امروزه حقوق‌دانانِ اساسی از آزادی دسترسی به اطلاعات که یکی از مقوله‌های مربوط به اصل شفافیت به شمار می‌رود به عنوان رکن چهارم دموکراسی یاد کرده‌اند. اما از مهمترین و نهادی‌ترین سازوکارها و فرآیندهای حقوقی در نظام‌های سیاسیِ رایج برای تحقق عینی اصل شفافیت تشکیل مجالس قانون‌گذار است. جمهوری اسلامی ایران نیز برای تأمین و تحقق اصل شفافیت و به فراخور ماهیت مکتبی خود که بر کرامت انسانی و حق تعیین سرنوشت مردم به وسیله مردم اعتقاد راسخ دارد، اهمیت و جایگاهی ویژه برای مجلس شورای اسلامی در نظر گرفته است تا جایی که مجلس شورای اسلامی از منظر امام خمینی (ره) در رأس امور قرار دارد (صحیفه امام، ج‌17، ص 115) گستره فراوان اختیارات و تکالیف مجلس شورای اسلامی و نقش ویژه‌ای که این نهاد در اعمال جمهوریت نظام ایفا می‌نماید لازم می‌سازد تا اشخاصی به نمایندگی در آن ایفای مسئولیت نمایند که از میزان تعهد و تخصص والایی برخوردار بوده و از برنامه‌ای جامع و روشن برای ایفای وظایف نمایندگی خود برخوردار باشند. از این روی بررسی توان افراد داوطلب نمایندگی و شناخت تجربیات و سوابق کاری آنان و برنامه‌هایی که در دوران نمایندگی بر فرض انتخاب قصد پیگیری آنها را دارند، از اهمیت بسزایی برخوردار است. روشن است که از مولفه‌های مهم هر انتخاباتی شناخت صحیح داوطلبان نمایندگی از سوی رأی دهندگان و انتخاب کنندگان است. بدون این شناخت انتخابات مطلوبی را نمی‌توان شاهد بود. از سوی دیگر سلامت انتخاباتی که امروزه بسیار مورد تأکید دست اندرکاران و ناظران انتخابات قرار دارد، منوط به شفافیت اطلاعاتی و شفافیت هزینه‌کرد داوطلبان نمایندگی است. به همین جهت در برخی نظام‌های انتخاباتی سعی بر آن شده است تا داوطلبان نمایندگی منابع هزینه‌کرد انتخاباتی خود را از پیش معرفی نمایند تا به «صداقت» در انتخابات لطمه ای وارد نگردد. استفاده از منابع مالی ناشناس و یا افزون بر میزان از پیش تعیین شده، در مواردی منجر به ابطال نتایج انتخابات در برخی کشورها شده است. به هر حال با توجه به لزوم تلاش در ایجاد و تقویت حکمرانی مطلوب و گسترش شفافیت به عنوان یکی از اصول مترقی این نوع نظام حکمرانی، مناسب است نمایندگان محترم و داوطلبان نمایندگی اطلاعات مربوط به سوابق کاری و محل‌های تأمین هزینه کرد مالی خود در عرصه انتخابات و سقف هزینه‌های انتخاباتی را از پیش معین نموده و در معرض آگاهی عموم افراد جامعه قرار دهند. این اقدام به طور قطع در انتخاب آگاهانه مردم و شناخت بهتر داوطلبان و گزینش نمایندگانی متعهد‌تر و متخصص‌تر موثر خواهد افتاد و شکل‌گیری مجلسی با شاخصه‌ها و معیارهای در طراز انقلاب اسلامی را آسان‌تر خواهد کرد. نباید از این مهم غافل شد که انتخاب آگاهانه و برخورداری از شناخت کافی و لازم نسبت به نمایندگان و داوطلبان حقی است که به عموم مردم تعلق دارد و از طرف دیگر شفاف‌سازی و در اختیار قرار دادن اطلاعات شفاف‌ساز از جانب داوطلبان تکلیفی اخلاقی است که بر دوش آنها قرار دارد. لذا توصیه و تأکید می‌شود داوطلبان گرامی ضمن شرکت در پویش مردمی شفافیت اطلاعات با ارائه اطلاعات صحیح و کامل در خصوص موارد ذیل پیش از انتخابات اقدام نمایند: 1-ثبت و اعلام عمومی کلیه وعده‌های انتخاباتی؛2- ثبت و اعلام عمومی کلیه منابع مالی به منظور استفاده در فعالیت‌های انتخاباتی؛ 3- ثبت و اعلام عمومی نحوه و ترکیب هزینه‌کرد مالی انتخاباتی؛ 4- ثبت و اعلام عمومی مشاغل پیشین و نیز فهرست دارایی‌های مرتبط با خود، همسر و فرزندان تحت تکفّل خود، در حال حاضر، و 5- در صورت انتخاب شدن، به صورت سالیانه تا 2 سال پس از پایان تصدی جایگاه نمایندگی؛ از سوی دیگر داوطلبان محترم خود را ملتزم و متعهد نمایند تا در صورت انتخاب شدن در طول دوران نمایندگی و بعد از آن اطلاعات آگاهی بخش لازم از قبیل موارد ذیل را در اختیار عموم مردم قرار دهند تا در قضاوت‌های آتی، مردم به توانند میزان تعهد و کارآمدی نمایندگان خود را به نحو بهتر و دقیق‌تری مورد سنجش و ارزیابی قرار دهند. از موارد مهمی که آگاهی بخشی در خصوص آنها توسط نمایندگان منتخب لازم است می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد: 1- ثبت و اعلام عمومی فعالیت‌های شاخص نمایندگی؛ 2- ثبت و اعلام عمومی هزینه‌های مرتبط با انجام کلیه فعالیت‌ها و وظایف نمایندگی؛ 3- ثبت و اعلام عمومی کلیه اطلاعات مرتبط با سفرهای داخلی و خارجی (از جایگاه نمایندگی) و نیز کلیه سفرهای خارجی (به طور شخصی)؛ 4- ثبت و اعلام عمومی حقوق و مزایا از محل مجلس؛ 5- ثبت و اعلام عمومی کلیه توصیه‌نامه‌ها و پیگیری‌هایی که از جایگاه نمایندگی صورت می‌پذیرد؛ 6- ثبت و اعلام عمومی کلیه مهمانانی که بواسطه اینجانب (نماینده) به جلسات کمیسیون دعوت می‌شوند؛ 7- ثبت و اعلام عمومی کلیه هدایای دریافتی نقدی و غیرنقدی در طول دوره نمایندگی؛ 8- ثبت و اعلام عمومی فهرست کلیه طرح‌های ارائه شده به مجلس شورای اسلامی، در قالب ارائه کننده اصلی یا حامی؛ 9- ثبت و اعلام عمومی آراء به کلیه طرح‌ها و لوایح در صحن علنی و نیز کمیسیون‌های داخلی مجلس؛ 10- ثبت و اعلام عمومی مشروح نطق‌ها در جلسات کمیسیونی و نیز صحن علنی مجلس؛ 11- ثبت و اعلام عمومی حضور و غیاب در کلیه جلسات صحن علنی و نیز کلیه جلسات علنی کمیسیون‌های مجلس. سازمان بسیج حقوق دانان کشور به نمایندگی از جامعه حقوقی ضمن حمایت از پویش مردمی شفافیت اطلاعات از کلیه داوطلبان نمایندگی مجلس شورای اسلامی دعوت می‌نماید با پیوستن به این پویش و ارائه گزارش کاملی از سوابق و برنامه‌های پیش رو به مردم و اعلام منابع هزینه کرد مالی و سقف دارایی‌ها و میزان هزینه‌های انتخاباتی خود به نهادهای ناظر و همچنین در اختیار گذاردن اطلاعات مربوط به سایر موارد فوق‌الذکر، میزان علاقه‌مندی خود به انتخاب آگاهانه مردم و تقویت سلامت انتخابات را از این طریق به نمایش گذارند. والسلام علیکم سازمان بسیج حقوق دانان کشور 7 بهمن ماه 1394