جان کری: در مسیر جنگ با ایران بودیم
وزیر خارجه آمریکا میگوید که ایران و کشورش پیش زا توافق هستهای در مسیر برخورد با یکدیگر قرار داشتهاند که اگر دیپلماسی نبود، این مسیر به جنگ ختم میشد.
جان کری ابتدا به روزهای قبل از توافق هستهای پرداخت و گفت: در زمانی نه چندان دور، ما شاهد یک برنامه هستهای بودیم که با سرعت رشد میکرد... که ایران را در موقعیتی قرار داده بود که این کشور میتوانست ظرف چند ماه اورانیوم تسلیحاتی کافی برای ساخت 10 تا 12 بمب را تولید کند.
وی افزود: ما در آستانه تقابل قرار داشتیم، باور کنید، میتوانم به شما بگویم که وقتی به نقاط مختلف سفر میکردم چند نفر از سران کشورها به ما میگفتند که باید آنها را بمباران کنید، این تنها برای حل این مسئله است.
وزیر امور خارجه آمریکا گفت: «حالا به واسطه برنامه جامع اقدام مشترک که اخر هفته گذشته اجرای آن تائید شد، تمام 4 مسیر ایران به سمت بمب مسدود شده است.»
کری ادامه داد: «یک منبع برای بیثباتی در خاورمیانه برطرف شده است. باور کنید، رئیسجمهور اوباما میدانست که به واسطه تعامل با ایران مورد انتقاد قرار میگیرد، اما در عین حال میدانست که ما در مسیر تقابل قرار داریم و ایران در مسیر تقابل با جامعه بینالملل قرار دارد، مسیری که قطعا بدون دیپلماسی به جنگ ختم میشد.»
وزیر خارجه آمریکا در مجمع جهانی اقتصاد در داووس سوئیس گفت: «2 سال قبل زمانی که مذاکرات رسمی ما با ایران آغاز شد، شما سانتریفیوژهای ایران از چند صد دستگاه در اوایل سالهای 2000، به بیش از 19000 ماشین رسیده بود. ایران تنها چند ماه با راهاندازی یک رآکتور آب سنگین فاصله داشت که میتوانست سالانه پلوتونیوم کافی برای یک تا دو بمب را تولید کند.»
کری خطاب به حاضارن گفت: «این را با آنچه که امروز هست مقایسه کنید. ذیل برنامه جامع اقدام مشترک، تک تک راههای ایران به سمت بمب مسدود شده است. راه اورانیوم، مسیر پلوتونیوم و مسیر مخفی، همگی بسته شدهاند. به واسطه کاهش قابل توجه ذخایر اورانیوم غنیشده ایران، حدود 98%، کاهش شمار سانتریفیوژها که ایران با همه اینها موافقت کرده، زمان گریز آنها از 2 ماه به 12 ماه یا بیشتر افزایش یافته است.»
وزیر خارجه آمریکا در خصوص جزئیات نحوه بازرسی از تأسیسات هستهای ایران گفت: «برای دستکم یک دهه، در حالی که اعتمادسازی و پاسخگویی صورت میگیرد و 130 بازرس اضافه آژانس به صورت 24 ساعته، 7 روز هفته و 365 روز سال در آنجا بر درست پیش رفتن توافق نظارت میکنند.»
کری مدعی شد دلیل اعمال تحریم علیه ایران، عدم پاسخگویی ایرانیان به سوالات آژانس بوده و ادامه داد: «پیش از آنکه مذاکرات آغاز شود، آژانس نمیتوانست پاسخ سوالات خود را بگیرد و به همین دلیل هم بود که تحریمها اعمال شد، به این دلیل بود که تقابل شکل گرفت. آژانس نمیتوانست در زمانی کوتاه محلهایی را که ممکن بود فعالیت اعلامنشده هستهای صورت گرفته باشد، بررسی کند. اما حالا آژانس تک تک مفاد شفافیتزا در برجام را اجرایی کرده و به همین واسطه است که جهان به طور کامل میتواند مطمئن باشد که ایران در حال انجام چه کاری است.»
جان کری به محدودیتهای ناشی از توافق هستهای و تعهدات ایران و هم اشاره کرد و گفت: «برخی از محدودیتهای در نظر گرفته شده، برای 10 سال، برخی 15 سال، بعضی 20 سال و برخی هم تا 25 سال باقی خواهند ماند. مهمتر اینکه، تمام مفاد توسعهیافته شفافیتزا که به واسطه اشتباهاتی که در مسئله کره شمالی در برنامه آژانس قرار گرفت، تا ابد بر برنامه هستهای ایران اعمال خواهند شد. ایران موافقت کرده است که هیچوقت بمب هستهای نسازد و ایران در قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل و در خود توافق ذکر شده است.»