جشنواره عمار از نگاه فعالان رسانه ای / سرعت رشد جشنواره کمی کند شده / بروز جسارت دوست داشتنی در تولید فیلم

سرویس فرهنگی فردا - ویژه برنامه این هفته سینمامعیار در سینما فلسطین و با موضوع «ششمین جشنواره مردمی فیلم عمار» با حضور کارشناسان سیدرسول منفرد، دبیر اجرایی ششمین جشنواره مردمی فیلم عمار، مهدی آذرپندار، منتقد و چند تن از خبرنگاران سینمایی رسانه ها و با اجرای سیدامیر جاوید برگزار شد.

در ابتدای برنامه، سیدرسول منفرد دبیر اجرایی ششمین جشنواره مردمی عمار، در ارتباط با این جشنواره توضیحاتی داد و گفت: در پنج دوره اول این جشنواره، جشنواره مردمی فیلم عمار بود امّا از امسال بعد از اینکه دیدیم جشنواره در بخش فیلم به یک تثبیتی رسیده و جایگاهش را پیدا کرده، بخش های گرافیک و بازی‌های رایانه‌ای به آن اضافه شد. به همین خاطر بعضاً از عبارت جشنواره مردمی فیلم، گرافیک و بازی‌های رایانه‌ای عمار هم استفاده شد که این گاهی به قرینه حذف می‌شد و جشنواره مردمی عمار می‌شد.

وی در ارتباط با نقش و سابقه خود نیز اظهار داشت: من سابقاً اکران کننده جشنواره در یک فضای دانشگاهی و شهری یعنی در دانشگاه شهید مدنی آذربایجان شرقی و همچنین در شهرستان ماسال استان گیلان بودم، از دوره اوّل اکران‌کننده بودم و الآن فضای دبیرخانه هم به همین شکل است و تقریباً همه کسانی که کار می‌کنند اکران‌کننده جشنواره بودند.

وی در ادامه، گزارشی از اوضاع و احوال جشنواره امسال و برنامه سال‌های آینده داد و گفت: عبارت فیلم از جشنواره حذف نمی‌شود، هر زمان که جشنواره فیلم در حال برگزاری باشد می‌گوییم: جشنواره مردمی فیلم عمار؛ و اگر گرافیک و یا بازی‌های رایانه‌ای هم باشد به همین ترتیب. ممکن است سال آینده بخش دیگری هم به این اضافه شود، جشنواره ضمن حفظ تمرکز خود در حوزه مستند که هنوز هم بخش اول جشنواره خواهد بود به صورت به صورت جدی وارد حوزه داستانی شده و این آثار هرسال با کیفیت بهتر و جدیت بیشتری مشاهده می‌شود و امسال هم ادامه پیدا کرده است.

منفرد درباره آثار داستانی این دوره از عمار بیان داشت: چند تا اثر داستانی داریم که همین جا اولین نمایش خود را داشتند، مثلاً فردا فیلم نیمه بلند "هنگامه" را برای اولین‌بار در اینجا خواهیم دید، یا فیلم داستانی "دایو" که برای بار اول اکران می‌شود، قبلا هم فیلم "آن‌ روی‌ سکه" را داشتیم که برای اولین بار بود و اینها با کیفیت خوبی هم بودند.

وی درباره بخش آموزش عمار برای سینمای مستند نیز توضیحاتی داد و گفت: یکسری تدابیر و ابزارهای عمومی داریم که هم در حوزه داستانی و هم در حوزه مستند از آنها استفاده می‌کنیم مثل برگزاری دوره‌های آموزشی یا همین اکران‌های مردمی که تاثیر خود را در تولید می‌تواند نشان دهد و موجب انگیزه تولید شود اما مشخصاً می‌توانم به مدرسه سینمایی عمار اشاره کنم امسال از دبیرخانه جشنواره مستقل شده تا تمرکز بیشتری داشته باشد.

منفرد افزود: کار مدرسه سینمایی هم این است که ضمن آموزش به فیلمسازان جوان و ایجاد موقعیت برای تولید توسط آنها سعی می‌کند اتفاقات خوبی را در حوزه تولید رقم بزند، مثلا همین فیلم "هنگامه" که محصول مدرسه سینمایی عمار است و امسال اولین اثر سینمایی همین مدرسه سینمایی نیز تولید می‌شود. این مدرسه سعی می‌کند ضمن تولید و تجربه امکان رشد فراهم کند و حین تولید هر اثر مشاورانی در نظر می‌گیرد و اساتید به کسی که مشغول تولید است کمک می‌کنند. اساتید این مدرسه نیز آقای بامروت و همین داورانی هستند که در جشنواره در بخش داستانی به آنها زحمت می‌دهیم.

وی با ذکر این مطلب که امکان تولید این اثرها مختص تهرانی‌ها نیست خاطرنشان کرد: امسال آثاری در مدرسه تولید شده که از شهرستان‌ها هستند و ممکن است بعضاً در حین تولید در تهران مستقر شوند و یا در منطقه خودشان فیلم می‌سازند.

در ادامه برنامه مهرداد معظمی، خبرنگار حوزه سینما در رابطه با اوضاع آثار جشنواره عمار صحبت کرد و گفت: این جشنواره با توجه به حمایت‌هایی که شده نسبت به آثار جشنواره‌های دیگر توانسته خط قرمزها را عبور دهد که لازمۀ مستندسازی هم هست. در مستندهای این جشنواره باجسارت بود و در نظام و چارچوب نظام جمهوری اسلامی در بین اقشار مختلف تاثیرگذار بود.

ایشان در نقد جشنواره عمار گفت: این جشنواره نسبت به سال‌های گذشته، کمی محفلی شده است یعنی با بدنه سینما به شدت فاصله دارد و عدم حضور هنرمندان و حتّی عدم دعوت از این عزیزان موجب می‌شود جشنواره به حاشیه برود.

معظمی درخصوص ضرورت تعامل با سینما و دعوت از هنرمندان گفت: مسلّماً لازمه هر جشنواره حضور یکسری افراد صاحب‌نظر است تا نظر بدهند و این نظرات در رسانه‌ها موثر است و انعکاس آن باعث آشنا شدن بیشتر مردم با آن می‌شود. رهبر معظم انقلاب از این جشنواره حمایت کرده و این جشنواره ظرفیت بالایی دارد و باید از این ظرفیت با افراد کاربلدتری استفاده شود تا شکل جدی‌تری به خود بگیرد.

در ادامه برنامه مهدی آذرپندار نیز در ارتباط با سرعت رشد جشنواره عمار نسبت به سالهای پیش به صحبت پرداخت و اظهار داشت: سرعت جشنواره کمی کند شده و غیر قابل حدس هم نبود، یعنی با سرعت سرسام‌آوری که در سال‌های اول داشت الآن در روند آرامی پیش می‌رود امّا امیدوارم پیوسته باشد هرچند که بدون هیچ اغراق اثر بدی در جشنواره ندیدم.

وی درباره دستاوردهای جشنواره ششم عمار گفت: ما از یک حرکت، باید به برکات آن حرکت برسیم و برکات هم خود آثار هستند و این می‌تواند دستاورد دوره ششم باشد، از جشنواره باید یکسری اثر بیرون بیاید تا بگوییم این چیزیست که انتظارش را داشتیم. جشنواره عمار ضعف هیئت انتخاب دارد و کمی هم با ضعف داوری مواجه است. اتفاق مهم جشنواره چهارم و پنجم این بود که سطح عمومی آثار بالا آمده بود ولی امسال رصدم نسبت به آثار داستانی ناچیز است و نمی‌توانم راجع به آن صحبت کنم، اما امسال در بخش مستند آثار بد واقعاً کم هستند.

این منتقد سینما اضافه کرد: فیلم «سی و سه سال سکوت» و همچنین فیلم «در میان طالبان» کاملاً ویژگی عماری دارد و در عین حال از هیچ خط قرمزی رد نشده است، مستند «پشت صحنه» نیز از لحاظ ساختاری مشکلاتی دارد ولی حقیقتاً جذاب است و حرف مهمی می‌زند، لطف جشنواره این است که باعث شده از خیلی‌ها که کارهای اول و دومشان است یک جسارت دوست داشتنی را ببینیم.

آذرپندار درباره جنبه مردمی بودن عمار گفت: خیلی از فیلم‌هایی که الآن اکران می‌شود سلیقه بخش عمده مردم نیست. جشنواره عمار نمی‌گوید سینما می‌روی یا نه، می‌گوید بیا و از بین فیلم‌های من انتخاب کن، و رایگان بودن آن در حوزه مستند و داستانی کوتاه اشتباه نیست و بهتر از این است که در سینما اکران کنیم ولی پیشاپیش صندلی را خریده باشیم، اتفاقی که در عمار می‌افتد شریف‌تر از چیزیست که در هنر و تجربه رخ می‌دهد. اما برای حوزه سینمایی، این مسیر درستی نیست به این جهت که شاید بعضی از برگزیدگان جشنواره عمار که به سینما می‌رسند دیگر لزوماً اثرشان را در عمار نمی‌آورند.

در ادامه برنامه عطیه موذنی، خبرنگار حوزه سینما نیز دیدگاه خود را راجع آثار جشنواره عمار بیان کرد و گفت: بعضی از آثار را خیلی پراکنده نگاه کردم. دیروز هم مستند «سی و سه سال سکوت» را دیدم که کار خیلی خوبی بود و سراغ موضوعاتی رفته بود که شاید به نوعی معضل هست و کمتر به آن پرداخته‌ایم. شاید در صداوسیما این انتظار باشد که چنین چیزهایی را ببینیم چرا که راجع به جانبازان بود، کسانی که نمی‌توانیم آنها را ندید بگیریم و به حمایت‌هایی نیاز دارند که مورد غفلت واقع شدند.

وی در پاسخ به این سوال که «چه تفاوتی بین آثار جشنواره عمار و جشنواره حقیقت وجود دارد؟» بیان داشت: جشنواره عمار رویکرد خاص خودش را دارد و نمی‌توان جشنواره‌ها را با هم مقایسه کرد، یکی از رویکردهای عمار پتانسیل مردمی هست که فیلم‌ها را در بستر مردمی و در مساجد و هیئت‌ها و ... اکران می‌کند و دوم، بستری هست که برای فیلمسازان آماتور فراهم شده است و در بخش فیلم ما کسانی را که حتی با گوشی فیلم می‌گیرند وارد جشنواره عمار می‌کند و کم کم اینها را وارد جریان فیلم ‌سازی می‌کند و این ویژگی منحصر به جشنواره عمار است.

برنامه رادیویی سینمامعیار پنجشنبه‌ها ساعت 14:30 از رادیو گفت‌و‌گو پخش می‌شود، برنامه‌ای با اجرای سید امیر جاوید و تهیه‌کنندگی و سردبیری محمدجواد طالبی که سعی دارد ضمن پرداختن به مسائل اساسی سینمای ایران سطح آگاهی مخاطب از فیلم‌های روی پرده را بالا ببرد.