مهمترین نیاز انیمیشن از نظر سه انیماتور

سردرگمی انیماتورها در مواجهه با سیاستگذاری ها

مریم کشکولی نیا کارگردان انیمیشن با اشاره به نگرانی های خود نسبت به آینده انیمیشن به عنوان یک فعال در این حوزه، گفت: متاسفانه این روزها به دلیل مشکلاتی که سر راه انیمیشن ایران وجود دارد بسیاری از سازندگان انیمیشن دچار نگرانی و سردرگمی شده اند. فکر می کنم یکی از دلایلی که باعث ایجاد سردرگمی درمیان انیماتورها شده است، نوع سیاست گذاری ها در این حوزه است. البته اطلاعات و فعالیت های من بیشتر در زمینه تولید انیمیشن کوتاه است بنابراین بیشتر در این زمینه صحبت می کنم.

وی تاکید کرد: در گذشته تولید انیمیشن های کوتاه جشنواره ای با حمایت مالی برخی از نهادها صورت می گرفت، اما گویا با تغییر سیاست ها در حوزه انیمیشن، شرایطی به وجود آمده تا افرادی مانند من یا به صورت مستقل کار و یا در نوع فعالیت خود تجدیدنظر کنند.

کارگردان انیمیشن «وقتی بچه بودم» بیان کرد: در گذشته نهادهای مختلفی مانند موسسه صبا، کانون پرورش فکری کودک و نوجوان، مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی و حوزه هنری از تولید انیمیشن های مختلف چه انیمیشن های کوتاه جشنواره ای و چه فیلم و سریال حمایت می کردند که این مساله نیز در بعضی از این نهادها مدتی است کمتر و یا متوقف شده است.

کشکولی نیا گفت: البته مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی در یکی دو سال اخیر فعالیت‌های خود را افزایش داده است و به زودی کارهای خوبی از آنها در زمینه انیمیشن خواهیم دید، اما به نظر می رسد نهادی مانند کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در حال اخذ تصمیم های جدید در حوزه تولید انیمیشن است. این نهاد مدتی است در زمینه تولید انیمیشن نسبت به گذشته کمتر فعالیت می کند. البته نمی دانیم که این کم کاری به دلیل کمبود بودجه و یا تغییر سیاست های تولید در این زمینه است. به طور کلی ما نمی دانیم در حوزه کارهای فرهنگی آیا بودجه ای برای تولید انیمیشن در نظر گرفته می شود یا نه و این بی خبری برای افرادی مانند ما که در این رشته فعالیت می کنند ناخوشایند است چرا که نمی دانند چگونه باید برای تولیداتی که در دست دارند، برنامه ریزی کنند.

تشکیل صنف مهمترین نیاز انیمیشن سازان

سعید ترخانی کارگردان انیمیشن نیز در راستای صحبت‌های کشکولی‌نیا گفت: از حدود سال های ۷۶ و ۷۷ که توجه صدا و سیما به تولید انیمیشن های بلند و انبوه جلب شد، بیشتر توجه به کمیت آثار بوده تا کیفیت ولی بعد از گذشت سال ها تولید انیمیشن در کشور رشد زیادی کرد و با افزایش توانمندی ها، انیمیشن سازان ایرانی نبوغ و همت خود را نشان دادند، آثار کوتاه خوبی تولید کردند و در جشنواره های مختلف جوایز بسیاری دریافت کردند. همچنین به مرور علاوه بر کیفیت، در کمیت و حجم تولید هم روند خوبی را در کشور دنبال می کنیم. بعضی از شرکت ها با بودجه هایی قابل توجه آثار مطلوبی را در حوزه انیمیشن تولید می کنند و بعضی نیز با توجه به انگیزه های شخصی و بودجه های شخصی آثار جهانی و قابل توجهی را تولید می کنند.

وی تاکید کرد: امروز مهمترین نیاز انیمیشن کشور، تشکیل ساختار صنفی و سازماندهی تولیدکنندگان است. من فکر می کنم در این زمینه نقش پیشکسوتان، انجمن ها و سازمان ها بسیار اهمیت دارد. تولیدکنندگان فعال در حوزه انیمیشن باید بدانند که چه آینده ای برای انیمیشن کشور ترسیم شده است و این حجم تولید قرار است در کدام بازار داخلی و خارجی عرضه شود. باید بدانیم که چگونه می توانیم آثار خود را به بازارهای داخلی و خارجی ارائه کنیم، این همه تولیدات در حوزه انیمیشن باید منجر به رونق اقتصادی و عرضه وسیع بین المللی شود.

مریم کشکولی نیا با اشاره به نقش فعالیت های صنفی در رونق انیمیشن بیان کرد: «آسیفا» به دنبال این است که انجمن صنفی را به ثبت رساند تا از طریق آن به صورت مستقیم با مدیران دولتی در ارتباط بوده و برای ارتقای انیمیشن کشور قدم بردارد، اما متاسفانه روند ثبت انجمن صنفی کمی طولانی شده است.

وی ادامه داد: از نظر من مهمترین مساله در حال حاضر، بی خبری از آینده ترسیم شده انیمیشن توسط مدیران دولتی است، زمانی که تولیدکننده از سیاست های دولتی خبر نداشته باشد، دچار مشکلاتی به خصوص در حوزه اقتصادی می شود.

ترخانی نیز با تاکید بر اینکه ایجاد صنف اولین قدم است، بیان کرد: در قدم های بعدی باید بدانیم که از صنف انیمیشن چه می خواهیم. چه کارهایی باید انجام شود تا در مسیر پیشرفت و جهانی شدن قرار گیریم و به ایده آل های خود برسیم.

انیمیشن باید به جایگاه اصلی خود بازگردد

امیر سحرخیز از دیگر انیماتورهای سینمای ایران گفت: اولین کاری که جامعه انیمیشن باید انجام دهد این است که قبل از هرچیزی جایگاه از دست رفته انیمیشن را به آن بازگرداند. متاسفانه انیمیشن ایران در حال حاضر از شان و جایگاه مناسبی برخوردار نیست و این مساله به دلایل مختلفی بوجود آمده که شاید بخش عمده این تنزل به دلیل عملکرد خود انیماتورها بوده است. انیمیشن یک هنر بسیار ظریف با تخصص بالا است و نمی توان آن را یک هنر ساده پنداشت، متاسفانه این روزها شرایطی فراهم شده است که همه فکر می کنند این هنر بسیار ساده است و هر کسی می خواهد که به هر طریقی وارد این هنر شود، در چنین شرایطی است که شان انیمیشن پایین آمده و این هنر دچار تنزل شده است.

وی تاکید کرد: متاسفانه در این سال ها برخورد و نوع نگاه نهادها و سازمان ها نسبت به انیمیشن بسیار بد بود و همین نگاه سبب شد تا انیمیشن در بسیاری از موارد حذف شود و اهمیتی به آن داده نمی شود و همه می توانند برای هنر انیمیشن تئوری ارائه کنند. در چنین شرایطی هر مدیری که تازه در منصب مدیریت یک شبکه تلویزیونی و یا نهاد قرار می گیرد بدون هیچ اطلاعات دقیقی، در مورد انیمیشن نظر می دهد؛ مساله ای که در هیچ یک از هنرهای دیگر صورت نمی گیرد. در حال حاضر همه خانواده انیمیشن به دنبال تصحیح تصویر غلطی هستند که از انیمیشن به وجود آمده است و تلاش می کنند تا نشان دهند که انیمیشن آنچه که امروز در جامعه است، نیست.

سحرخیز گفت: صنف باید برای ورود اعضای خود سختگیری کند و اجازه ندهد هر کسی وارد صنف انیمیشن شود. متاسفانه صنف انیمیشن و به خصوص اعضای آن دچار رخوت شده اند.

سعید ترخانی ادامه داد: یکی از اهداف و وظایف «آسیفا» به عنوان انجمن فرهنگی انیمیشن این است که جایگاه ویژه و مناسب انیمیشن را در میان مردم و مسئولان مشخص کند و شرایط مناسبی را برای انیمیشن ایران در جهان فراهم کند.

وی با بیان اینکه امیدوارم هرچه سریعتر صنف انیمیشن فعالیت خود را آغاز کند، توضیح داد: زمانی که صنف وجود داشته باشد، مسایل اقتصادی از قبیل حقوق و دستمزد نیز در حوزه انیمیشن مشخص و دارای تعرفه های استاندارد می شود و پتانسیل های اقتصادی این هنر - صنعت مورد توجه قرار می گیرد. ما می خواهیم صنف انیمیشن در کشور به گونه ای فعالیت خود را آغاز کند که در آینده نزدیک انیمیشن ایرانی مانند زعفران و فرش ایران در جهان شناخته شده باشد.

برای رسیدن به بازار جهانی باید بازار داخلی را درست کنیم

مریم کشکولی نیا در ادامه این بحث توضیح داد: اگر می خواهیم انیمیشن آینده مناسبی داشته باشد، باید بازار مناسبی برای عرضه تولیدات انیمیشن در نظر گرفته شود. در حال حاضر آثار تولید شده در ایران، توسط تعداد کمی دیده می شود چرا که برنامه اکران مناسب برای نمایش تولیدات و بازار مناسب برای عرضه و فروش آنها وجود ندارد، به همین دلیل ما نیازمند بازار بین المللی مناسبی در حوزه انیمیشن هستیم. البته این را هم در انتقاد از عملکرد خودمان به عنوان تولیدکننده باید بگویم که ما هم باید کیفیت آثار تولیدی خود را چه از نظر محتوا و چه از نظر تکنیک بالاتر ببریم. مسلما حمایت های مراکز دولتی در کنار بالا بردن کیفیت آثار از جانب ما زمینه حضور موفق در بازار بین المللی را فراهم می کند.

سعید ترخانی توضیح داد: تا زمانی که نتوانیم در بازارهای خود موفق باشیم، نمی توانیم در بازارهای خارج از کشور نیز موفق عمل کنیم.

امیر سحرخیز در پایان گفت: هنر انیمیشن از خارج از ایران وارد کشور شد و انیماتورها برای رونق هنر - صنعت انیمیشن از راه و روشی که صاحبان اصلی این هنر پیروی کردند و من فکر می کنم برای آینده انیمیشن نیز باید از دست صاحبان اصلی این هنر نقشه برداری کنیم.