کشت گلخانه ای؛ در یک‌سال به سوددهی صد درصدی رسیدیم
تا اسم قبول شدن در رشته کشاورزی به میان می‌آید، اولین حرفی که از همه می‌شنویم این است که آخر و عاقبت مهندسی کشاورزی بیکاری است. خیلی‌ها به زعم خودشان بیان می‌کنند که جامعه از مهندس کشاورزی اشباع شده.
بیکاری ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار نفری مسئله‌ای است که معضل اصلی جامعه امروز و سیاستگذاران تلقی می‌شود. اما معضل این افراد چگونه باید برطرف شود. آیا در شرایطی که رکود اقتصادی بر کشور حاکم است و ایجاد کارخانه‌های بزرگ هزینه بردار است و دولت کمتر تمایلی به احداث چنین مجموعه‌هایی کند، جوانان باید بیکار بمانند؟ نقش کارآفرینی در این زمینه چیست؟ عقل سلیم حکم می‌کند در شرایطی که تفکر پشت میزنشینی هر روز جوانان را بیکار‌تر می‌کند، هر کس باید به فکر خودش باشد و خانه و زمین بایر خود را به یک بنگاه اقتصادی تبدیل کند.
امروزه شاهد این هستیم که اکثر جوانان منتظر ایجاد شغل از سوی دولت هستند. اما ظاهرا در میان جوانان بیکار افرادی هم وجود دارند که منتظر وعده‌های ایجاد میلیونی شغل از سوی دولت نیستند. برخی از جوانان مانند حسن پورعلی، فارغ التحصیل رشته کشاورزی منتظر نمی‌ماند و با هزینه شخصی خود اقدام به فعالیت می‌کند و در کنار فعالیت برای دوستان خود شغل ایجاد می‌کند.
از اجاره گلخانه شروع کردیم
حسن پورعلی فارغ التحصیل رشته کشاورزی گرایش علف‌های هرز در مقطع ارشد از دانشگاه تهران است که با هزینه اندک برای خود کسب و کار راه اندازی کرده است. وقتی از او در خصوص نحوه فعالیتش می‌پرسیم، می‌گوید: بعد از فارغ التحصیلی در سال ۹۲ به همراه دو نفر از دوستان خود، گلخانه‌ای را در قالب یک شرکت تعاونی با سرمایه اندک اجاره کردیم و مشغول فعالیت شدیم. زمانی که به دانشگاه تهران راه یافتم تصورم این بود، چون دانشگاه خوبی است بیکار نمی‌مانم اما پس از آن متوجه شدم که چنین نیست.
کشاورزی در میان کشاورزان معنا پیدا می کند نه پشت میز
وی مثل بقیه جوانان نه تنها تفکر پشت میز نشینی ندارد بلکه معتقد است که رشته کشاورزی باید در بین کشاورزان باشد نه پشت میز ادارات. در همین باره می‌گوید: در طول تحصیل توانمندی‌های لازم برای ایجاد شغل را کسب کردم. بعد از تحصیل این دانش و مهارت را به خدمت گرفتم تا علاوه بر اینکه برای خود شغل ایجاد کردم، بتوانم برای دیگران هم شغل ایجاد کنم. من به همراه دوستانم به این نتیجه رسیدیم که در زمینه کشت گیاهان دارویی و زینتی، کار خود را شروع کنیم.
پورعلی از سال ۹۳ کار خود را آغاز کرده و در این زمینه توضیح می‌دهد: کار را از سال ۹۳ شروع کردیم. اما با توجه به اینکه شرایط مالی خوبی نداشتیم، تصمیم گرفتیم در استان خودمان با اجاره یک گلخانه کوچک کار را آغاز کنیم و گیاهانی پرورش دهیم که به لحاظ اقتصادی هم بازار فروش خوب و هم درآمد زایی مناسبی داشته باشد. شاید همین علت بود که به سراغ گیاهان داروئی و زینتی جهت کشت رفتیم.
این مهندس کشاورزی با بیان اینکه سرمایه اولیه ما حدود ۴۰ میلیون بود، گفت: هر کدام از ما به تناسب توان مالی مبلغی را برای شراکت گذاشته بودیم. با این مبلغ زمینی به مساحت یک هکتار در استان اردبیل اجاره کردیم که در یک قسمت از این زمین گلخانه پلاستیکی به مساحت ۲۵۰۰ مترمربع احداث شده بود. حدوداً نیمی از سرمایه اولیه ما صرف اجاره این زمین شد.
وی از گیاهانی که برای کشت انتخاب می‌کنندف می‌گوید: گیاهان دارویی (سرخارگل، به لیمو، آلوئه ورا، کدو پوست کاغذی و به صورت پایلوت نعناء فلفلی و مریم گلی) و گیاهان زینتی (گل‌های جعفری، اطلسی، داوودی، آهار، کلم زینتی) و سبزی و صیفی جات (ریحان، شاهی، شنبلیله، خیار، گوجه فرنگی) از جمله گیاهانی است که کشت می‌شود.
پورعلی درباره اینکه چرا گیاهان دارویی را انتخاب کرده است گفت: گیاهان دارویی با توجه به اینکه مقاوم به خشکی و کم توقع هستند و به لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه‌اند، برای ما بهترین گزینه فعالیت بود.
استان اردبیل نیازهای خود در زمینه گیاهان زینتی را از استان‌های دیگر مانند مرکزی، تهران، و... تامین می‌کند که این موضوع علاوه بر تحمیل هزینه بالا جهت حمل و نقل، مشکل سازگاری گیاهان با آب و هوای اردبیل و در نتیجه تلفات بالای این گیاهان را ایجاد می‌کرد. به همین دلیل انتخاب این گیاهان برای کشت، هم می‌توانست نیاز استان را تامین کند و هم بازار مناسبی را برای فروش محصولات فراهم آورد.
این فعال اقتصادی که بسیار هنرمندانه از فرصت‌ها استفاده کرده است، گفت: یکی از علت‌هایی که به سراغ کشت سبزیجات رفتیم این بود که در فواصلی که گیاهان زینتی برای سازگاری به خارج از گلخانه منتقل می‌شوند از فضای خالی داخل گلخانه بهره ببریم.
وی با بیان اینکه گلخانه را به ۶ قسمت تقسیم کردیم افزود: در دو قسمت آن گیاهان زینتی به این صورت کشت می‌شوند که از ۱۵ اسفند تا ۱۵ فروردین گل‌های جعفری، اطلسی، داوودی و آهار را کشت می‌کنیم که وقتی به مرحله ۴ برگی می‌رسند، آن‌ها را به بیرون از گلخانه منتقل می‌کنیم تا با شرایط محیطی سازگار شوند. همچنین اواسط تابستان کلم زینتی کشت می‌کنیم و اواخر آبان تا آذر ماه هم بنفشه می‌کاریم. از اواسط بهار تا اواسط تابستان (بعد از انتقال گیاهان زینتی به خارج گلخانه برای سازگاری) کشت سزیجات را انجام می‌دهیم. در ۴ قسمت دیگر گلخانه نیز به پرورش گیاهان دارویی می‌پردازیم. در واقع ما سعی می‌کنیم از فضایی که اجاره کردیم، نهایت استفاده را ببریم.
در راستای اهداف اقتصاد مقاومتی کار کردیم
پورعلی هدف از ترویج کشت گیاهان دارویی را تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی می‌خواند و می‌گوید: رواج کشت و ترویج «گیاهان دارویی و زینتی» در جهت دستیابی به تحقق اقتصاد مقاومتی و با هدف اشتغالزایی و کارآفرینی در استان انجام دادیم. به همین دلیل آموزش و ترویج کشاورزی علمی و صحیح به منظور کشت و افزایش تولیدات گیاهان دارویی با حداقل امکانات را در قالب طرح بسیج همگام با کشاورز انتقال دادیم.
پورعلی که با دو نفر از دوستان خود گلخانه راه اندازی کرده است، می‌گوید: علاوه بر ما سه نفر که گلخانه را راه اندازی کردیم، ۱۲ کارگر دائم و دو کارگر فصلی از جوانان روستا نیز در این گلخانه مشغول به کار هستند.
شهرداری بدهکار است؛ پول ما را نمی دهد
برای فروش گیاهان زینتی به شهرداری‌ها و ادارت مختلف استان مراجعه می‌کنیم و محصولمان را به آن‌ها می‌فروشیم و به دلایلی که قبلا ذکر کردم خوشبختانه از این کار استقبال شده است. گلایه ما از شهرداری این است که حدود ۳۰ میلیون از شهرداری طلبکار هستیم. اما پول ما را نمی‌دهند و سهل انگاری می‌کنند.
برای فروش گیاهان داروئی نیز با چند شرکت کوچک در اردبیل که در زمینه داروئی فعالیت دارند قرارداد بستیم و همچنین بخشی از محصول خود را به عطاری‌ها موجود در استان ارائه می‌دهیم که در این زمینه نیز موفق بوده‌ایم.
در سال دوم به سودآوری رسیدیم
وی درباره بازگشت سرمایه و سود خود می‌گوید: در طول یک سال توانستیم سرمایه اولیه‌ای که برای شروع کار هزینه کردیم را به دست آوریم. در ۶ ماهه اول سال دوم فعالیت با تلاش و پشتکار مجموع توانستیم درآمدی بیش از مبلغی که سرمایه گذاری کرده بودیم را بدست آوریم وامیدواریم تا پایان سال این مقدار را به دو برابر برسانیم.
پورعلی که پژوهشگر جوان بر‌تر کشور در شانزدهمین کنگره اروپایی علف هرز در ترکیه و دارای رتبه دوم دانشگاه تهران در کار‌شناسی ارشد است از شغل خود احساس رضایت می‌کند و می‌گوید: در شرایط دشواری که کشور تحریم است جوانان به فکر ایجاد شغل برای خودشان باشند نه به فکر ایجاد شغل از سوی دولت و تفکر پشت میزنشینی.