کارنامه اشتغال دولت به زبان آمار

حسن روحانی پیش از انتخابات ریاست جمهوری سال 1392 گفته بود، نخستین گام دولت تدبیر و امید کاهش نرخ بیکاری است؛ او گفته بود کشور ایران استعداد فراوانی برای اشتغال و رونق در همه زمینه‌ها دار است( سخنرانی در جمع مردم گرگان 23/3/1392)؛ اما آمارها چیز دیگری می گویند. موضوع اشتغال و دستیابی افراد به شغل مورد نظر از اساسی ترین نیازهای یک جامعه محسوب می شود. یکی از اهداف کلان توسعه در اغلب کشورها و از جمله کشور ما، کاهش بیکاری و توسعه اشتغال است. بیکاری به عنوان یک پدیده مخرب اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مطرح بوده و رفع آن همواره، از جمله دغدغه های اساسی برنامه ریزان بوده است. بدین روی، بهره برداری کامل و مناسب از منابع انسانی هر کشور باید به عنوان یکی از اهداف راهبردی در پیشرفت در نظر گرفته شود. بیکاری، حال یکی از نامطلوب ترین پدیده های اقتصادی و اجتماعی است که پیامدهای منفی و ناگواری را در زمینه های مختلف به دنبال دارد. بر اساس برنامه پنجم توسعه، تا سال پایانی برنامه، باید به نرخ بیکاری 7 درصدی دست یابیم و برای این منظور، سالیانه باید 1 میلیون و 100 هزار فرصت شغلی جدید در کشور ایجاد شود. یکی از مهمترین الزامات دستیابی به نرخ بیکاری 7 درصدی تا سال آخر برنامه پنجم توسعه، تحقق رشد 8 درصدی تولید ناخالص داخلی در هر سال است که وضعیت رکود اقتصادی حاکم بر کشور با سیاستهای اقتصادی دولت، نویدبخش چنین رشد اقتصادی نیست.

حسن روحانی در گفتگوی ویژه خبری در تاریخ 6/3/1392 گفت: در پایان سال 1392 حدود 400 هزار نفر متخصص کامپیوتر بیکار و 100 هزار مهندس بیکار داشته‌ایم. هر سال در دانشگاه‌های ایران 900 هزار فارغ‌التحصیل خارج می‌شوند اما متذکر می‌شوم که تمامی مسائل با رونق در سایه بهبود محیط کسب و کار امکان‌پذیر است و این مسئله یکی از اهداف دولت بنده یعنی دولت تدبیر و امید است و این دولت در کوتاه‌مدت نیز بسته‌های تشویقی امید خواهد داشت. برخی کارشناسان با طرح این پرسش ها که چگونه باید ایجاد اشتغال کرد، چگونه می توان مشکل بیکاری جوانان که امروز به مهمترین مشکل کشور تبدیل شده را حل کرد؟ آیا دولت باید بیکاران را جذب کند و برای آنها ایجاد اشتغال کند؟ آیا غیر از دولت و بخش دولتی از راههای دیگری نمی توان برای جوانان کار ایجاد کرد؟ معتقدند علاوه برتلاش های دولت در این زمینه گسترش فرهنگ کارآفرینی در جامعه از راهکارهای مهم ایجاد اشتغال و حل مسئله بیکاری است. عدم تناسب آموزش دانشگاهی با نیازهای بازار، فقدان مواد درسی در زمینه کار و کارآفرینی، علاقمندی قشر عظیمی از جوانان بیکار به کارهای اداری و دولتی، نبود خدمات مشاوره ای مناسب جهت ارتقاء توانمندیهای فارغ التحصیلان و عدم معرفی ظرفیت و پتانسیل های موجود به افراد، عدم ارایه طرحهای مهم توجیه پذیر و اشتغالزا و عدم مسئولیت پذیری هر بخش، کمبود آموزشهای عملی شغلی، عدم حمایت سازمانها و سیستم های بانکی از کارآفرینان، باعث شده است که به بیکاران افزوده شود. توجه به صنایع کوچک که به سرمایه گذاری های کمتر نیاز دارند و اشتغال زایی آنها بیش از صنایع بزرگ، خروج نیروهای خارجی از کشور و آموزش و اعزام نیروی کار داخلی به بازارهای جهانی، انعطاف پذیر کردن قانون کار که کارفرماها تمایل بیشتری به استخدام کارگران داشته باشند، فراهم آوردن زمینه های مناسب برای سرمایه گذاری در بخش خصوصی، توجه به صادرات غیرنفتی، کنترل جمعیت، ایجاد تحول در نظام کشاورزی و تولیدی کشور به سوی صنعتی شدن و راه ها و سیاست های متعدد دیگری که لازم است در نظام اقتصادی دنبال شود و اگر مسوولین، اشتغال زایی را در اولویت برنامه ها و اهداف خود قرار دهند، نهایتا جامعه به رشد اقتصادی مطلوبی دست پیدا خواهد کرد.

بنابراین دولت محترم زمانی می تواند آینده بهتری را برای اقتصاد رقم بزند که با پذیرش اشتباه؛ از همه کارشناسان برای ارائه نظریات فنی و متناسب با اقتصاد ایران استفاده کرده و در یک حرکت ملی و با استفاده از همه ظرفیت های فکری و فیزیکی موجود، با اصلاح ریل غلط گذشته زمینه های بهبود فضای اشتغال و امید را فراهم کند.