مراكز معاينه فنی خودرو، نيازمند معاينه!

آرمان: هر ساله با بروز پديده وارونگي هوا، هجوم ريزگردها و تعطيلي مدارس عنوان آلودگي هوا اهميت پيدا مي‌كند. با بررسي زمينه‌هاي بروز و تشديد آلودگي هوا مي‌توان تردد خودروهاي بي‌كيفيت و موتورسيكلت‌ها را يكي از شاخص‌هاي تاثيرگذار در آلودگي هوا برشمرد. در اين شرايط مي‌توان با توجه به نقش جايگاه‌هاي معاينه فني خودرو از شدت آلودگي هوا و صدمات ناشي از آن كاست. آنچه در ادامه مي‌خوانيد نظرات مويد حسيني صدر، سخنگوي فراكسيون محيط زيست مجلس، درباره فعاليت مراكز معاينه فني در شهر تهران است. در تهران معاينه فني خودروها با چه مشكلاتي روبه‌رو است؟ در انجام معاينه فني خودروها با مشكلات گوناگوني همچون عدم معاينه دقيق خودرو‌ها و صدور برگه‌هاي معاينه صوري روبه‌رو هستيم و در اين شرايط خودرو‌ها آن‌طور كه بايد مورد بازبيني و معاينه كارشناسي قرار نمي‌گيرد؛ در واقع هدف از اين اقدام فقط اخذ هزينه و صدور برگه است. عدم دسترسي به جايگاه مناسب نيز از ديگر مشكلات معاينه فني خودروها محسوب مي‌شود. مشكل ديگر بخش معاينه فني خودروهاي كشور عدم تخصص و تبحر كافي از سوي مسئولان و كاركنان آن است. بي‌شك توجه به اين مشكلات و رفع كمبودها، معاينه فني خودروهاي كشور را از وضعيت فعلي نجات مي‌دهد. نخستين اقدام در رفع اين مشكلات نظارت صحيح و اعمال آموزش‎هاي لازم است. اگر آموزش‌ها در زمينه خودرو و نحوه كاركرد آن توسط نهاد و مجمع‌هاي ذي‌ربط همچون شركت‌هاي خودروساز، خدمات پس از فروش و مراكز فني و حرفه‌اي انجام شود، به اين ترتيب مردم هم به اهميت فعاليت معاينه فني پي مي‌برند. در گذشته هر سه سال يك بار زمان تمديد معاينه فني خودرو بود، اما در سال‌هاي اخير با تصميم‌هاي اتخاذ شده مدت تمديد معاينه فني خودروها به پنج سال افزايش يافته است. اين مساله چه تاثيري در آلودگي دارد؟ به نظر بنده نيز بايد زمان معاينه فني كاهش يابد. اما تنها دليل مسئولان امر براي تعيين مهلت پنج ساله براي تمديد معاينه فني خودرو، بروز مشكلات احتمالي ناشي از رفت و آمد براي مردم است. آن هم به اين دليل كه جايگاه‌هاي قابل دسترس معاينه فني به اندازه كافي در سطح شهر وجود ندارد. اين در حالي است كه سه يا دوسال زمان مناسبي براي معاينه فني خودروهاست. بايد زمان تمديد معاينه فني خودروها كوتاه شود. از سه ميليون دستگاه خودرو مشمول معاينه فني در تهران تنها 230 هزار خودرو از ابتداي امسال تاكنون به مراكز معاينه فني مراجعه كرده‌اند، در حال حاضر حدود 300 هزار خودرو كاربراتوري در تهران در حال تردد هستند كه آلودگي آنها در حالت خوشبينانه 20 برابر يك خودرو با استاندارد پايين يورو2 است و عامل 45 درصد آلودگي شهر تهران ناشي از تردد همين 300 هزار خودرو است. در اين زمينه بايد وزارت كشور در ملزم ساختن پليس راهور براي انجام معاينه فني خودروها اقدامات لازم را انجام دهد. در ضمن معاينه فني خودروهاي صفر نيز بايد به دوسال كاهش يابد و براي ساير خودروها به صورت هرساله باشد، البته در زمينه خودروهاي سنگين نيز ضرورت تغيير مدت زمان معاينه فني وجود دارد. هر ساله بر تعداد و تنوع محصولات شركت‌هاي خودروساز افزوده مي‌شود، اما با اين وجود باز هم در زمينه تعداد جايگاه فني خودروها با كمبود روبه‌رو هستيم. رسيدگي به اين امر به عهده نيروي انتظامي و دستگاه‌هاي مرتبط است. اين اقدامات به عهده تصميم‌هاي مجلس نيست و بايد براي حل اين مسائل، مسئولان اجرايي نظر دهند. در بين فرمايشات خود به عدم وجود تبحر كافي در بين مسئولان و كاركنان معاينه فني اشاره كرديد، براي آموزش اين افراد چه برنامه‌هايي وجود دارد؟ بايد فعاليت مراكز معاينه فني هر شش ماه يك‌بار از سوي خدمات فني حرفه‌اي مورد بررسي قرار گيرد و اين اقدام مي‌تواند در قالب بازديدهاي سرزده و نظارت بر اجراي هر چه بهتر اين مراكز انجام شود. به اين ترتيب مي‌توان روند معاينه فني در كشور را ثمربخش دانست. افراد شاغل در اين مراكز نيز بايد تحت مراكز سازمان فني و حرفه‌اي يا ديگر نهادهاي مرتبط مورد آموزش قرار گيرند. امروزه ديگر وضعيت تردد موتورسيكلت‌ها و سهم قابل توجه آنها از آلودگي هوا بر كسي پوشيده نيست و بيش از 70 درصد از موتورسيلكت‌هاي تردد‌كننده در شهر از معاينه فني برخوردار نيستند. در زمينه معاينه فني موتورسيكلت‌ها تاكنون چه اقدام‌هايي لحاظ شده است؟ موتورسيكلت‌ها به دليل تكنولوژي پايين و عدم رعايت استانداردهاي جهاني حداقل شش برابر خودروهاي داراي استاندارد يورو 2 آلايندگي توليد مي‌كنند. هم‌اكنون از پنج ميليون دستگاه موتورسيكلت در حال تردد شهر تهران امسال تنها 128 دستگاه به مراكز معاينه فني پايتخت مراجعه كردند. با توجه به شرايط موجود و وضعيت آلودگي هوا و تبعات آن هر روز مسائل و مشكلات بسياري ایجاد می‌شود و بيشتر آلودگي و آلايندگي مربوط به وسايل نقليه موتوري و متحرك است. در كشور ما بسياري از خودرو‌ها با كيفيت پايين و غيراستاندارد توليد مي‌شوند كه اين خودرو‌ها پس از مدتي دچار نقص‌هاي فني شده و نيازمند تعمير و نگهداري هستند. بر اين اساس و براي كاهش حوادث احتمالي و كاستن از خسارت‌هاي جاني و مالي معاينه فني بايد در اولويت قرار گيرد.