هشدار سازمان غذا و دارو برای نان/ افزودن ماده‌ای سمی به خمیر نان با کاربری در عکاسی و رنگرزی!

شهروند نوشت: نان، همین نانی که قوت غالب ایرانیان است، مصرف‌اش، خطرناک شده. پس از ماجرای جوش‌شیرین که ممنوعیت استفاده از آن در نان، بارها اعلام شده، حالا نوبت به جوهر قند رسید. جوهر قندی که بنا بر آنچه سازمان غذا و دارو اعلام کرده، منجر به تخریب پرزها و آنتی‌اکسیدان دستگاه گوارشی می‌شود و افراد را دچار سوء‌هاضمه، زخم‌های گوارشی و از همه اینها بالاتر، سرطان دستگاه گوارش می‌کند. مدیرکل آزمایشگاه‌های مرجع سازمان غذا و دارو نسبت به این افزودنی‌های غیرمجاز، هشدار جدی داده است: «در برخی نانوایی‌ها با هدف مشتری‌پسند کردن نان، سفیدتر و نرم‌تر آن، از جوهر قند یا بلانکت استفاده می‌کنند.» به گفته این مسئول در سازمان غذا و دارو، جوهر قند، به‌شدت برای سلامتی مضر است: « جوهر قند پس از ورود به بدن می‌تواند منجر به تخریب پرزها و آنتی‌اکسیدان دستگاه گوارشی ‌شود، درصورت مصرف این ماده، مصرف‌کننده دچار سوءهاضمه، زخم‌های گوارش می‌شود، علاوه بر آن درکنار عوامل دیگر احتمال ابتلا به سرطان دستگاه گوارشی نیز افزایش می‌یابد.» سازمان غذا و دارو برای جلوگیری از استفاده از این ماده در نان اقداماتی انجام داده که حسین رستگار به آن اشاره کرد: «در راستای طرح بررسی نانوایی‌های کشور و سنجش میزان جوهر قند آن‌ها، تصمیم‌های نظارتی جدی‌تری گرفته شده و امیدواریم با اختیارات بیشتری که به دست می‌آوریم، بتوانیم نظارت‌های دقیق‌تری بر آنها داشته باشیم.» به گفته او درحال حاضر، کارخانه‌های تولید نان‌های صنعتی به‌عنوان مراکز تحت نظارت سازمان غذا و دارو، صلاحیت‌های ضابطه‌مند را دارند و می‌شود آنها را از نظر استفاده از این افزودنی‌ها نظارت کرد. رستگار درباره فعالیت نانوایی‌های سنتی هم گفت: «از آن‌جا که نانوایی‌های سنتی از تعدد و حجم بالایی حتی در نقاط دورافتاده برخوردارند، نیاز به نظارت‌های بیشتری هم دارند.» جوهر برای شل کردن نان متری استفاده می‌شد با این‌که سازمان غذا و دارو به‌عنوان یکی از معاونت‌های وزارت بهداشت، نسبت به افزوده شدن جوهر قند به نان هشدار می‌دهد، اما نانواها زیربار این موضوع نمی‌روند. یکی از آنها که بیش از ٥٥‌سال سابقه فعالیت در صنف نانوایی را دارد تأکید می‌کند که جوهر قند دیگر در نان استفاده می‌شود و خود سازمان غذا و دارو هم آمار درستی از این تخلف‌ها ندارد: « یک زمانی درجلسه‌ای با مسئولان وزارت بهداشت، از آنها خواستیم تا موردی از این تخلفات را مثال بزنند، اما اسمی از هیچ نانوایی نیاورند.» او بر این موضوع تأکید دارد که جوهر قند در گذشته و برای نان‌های متری استفاده می‌شد: «درگذشته برای شل‌کردن خمیرنان، از جوهر قند استفاده می‌کردند، این هم تنها برای نان متری یا به اصطلاح نان فتوکپی بود، نوع پخت نان به شیوه‌ای بود که باید خمیر شل، وارد دستگاه می‌شد، تنها ماده‌ای که خمیر را شل می‌کرد، همین جوهر قند بود. این ماده تاثیری روی کیفیت نان نمی‌گذاشت و آن را مرغوب‌تر نمی‌کرد، همان موقع هم بررسی و معلوم شد که نزدیک به ٣٠ تا ٤٠ نانوایی در تهران از این ماده استفاده می‌کردند که جواز همه آنها باطل شد، حالا دیگر کسی از این ماده در نان استفاده نمی‌کند.» او درباره اضافه‌کردن جوش‌شیرین هم حرف‌هایی زد: «درباره جوش‌شیرین حرف زیاد می‌زنند اما در هیچ کتابی عنوان نشده که مصرف جوش‌شیرین در موادغذایی ممنوع است، اما مسأله‌ای که وجود دارد این است که مصرف نان در ایران بالاست، به همین خاطر استفاده زیاد از این ماده برای نمونه سه وعده، می‌تواند مشکلاتی را برای مصرف‌کننده ایجاد کند، این مثل دارویی است که دوز زیادی از آن وارد بدن شود.» به گفته او، در نان لواش و تافتون، بیش از سایر نان‌ها از جوش‌شیرین استفاده می‌شود: «جوش‌شیرین به دلیل این‌که نان را اسفنجی می‌کند، مورد استفاده قرار می‌گیرد، زمانی که این ماده را به نان نمی‌زنند، انگار خمیرنان، نارس است، متاسفانه استفاده از این ماده، همان‌طور که مسئولان بهداشتی اعلام می‌کنند، یکی از عوامل ابتلا به سرطان است.» او تأکید کرد که مشکل در کیفیت آرد است: «ما قبلا از مسئولان وزارت جهاد کشاورزی خواسته بودیم که به ما گندم باکیفیت بدهند، اما متاسفانه به دلیل مشکلاتی که در کاشت گندم وجود دارد، بذرهایی که استفاده می‌شود و... منجر به پایین‌رفتن کیفیت گندم شده است.» جوهر قند یک ماده سمی است بررسی‌های سازمان غذا و دارو نشان می‌دهد که برخی از نانوایی‌ها از این ماده استفاده می‌کنند، این موضوع را نانوایان بپذیرند یا نپذیرند درنهایت مردمی که این نان‌ها، قوت غالب‌شان است و ممکن است در وعده‌های غذایی روزانه‌شان از آن استفاده کنند، متضرر می‌شوند. حالا درکنار مشکلات گوارشی و سوء‌هاضمه‌ای که با استفاده از این نان‌ها، برای افراد ایجاد می‌شود، مرتضی صفوی، متخصص تغذیه و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، به دیگر مضرات این ماده اشاره کرد. او گفت: «جوهر قند ماده‌ای شیمیایی و سفیدکننده است که در صنعت رنگرزی، عکاسی و بازیافت کاغذ استفاده می‌شود، این ماده، پودر سفیدی است که برای سفیدکردن مواد، مصرف می‌شود. ازسوی دیگر جوهر قند، مثل نیترات و نیتریت عمل می‌کند و باقی‌مانده سموم است.» به گفته او، این ماده در نان لواش و تافتون، بیشترین مصرف را دارد: «واقعا باید یک سیستم نظارتی وجود داشته باشد و جلوی استفاده از این ماده را بگیرد، در گذشته از این ماده برای سفید‌ترکردن کله قند و تولید آبنبات سفید استفاده می‌شد، امروزه نمونه نان‌هایی که در آن از جوهر قند استفاده شده را در نان سنگکی سفید می‌بینیم، سفیدشدن این نان به خاطر استفاده از جوهر قند است، این ماده مشکلات جدی برای سلامتی افراد ایجاد می‌کند.» صفوی این مشکلات را تشریح کرد و گفت: «این ماده آسیب جدی به معده افراد وارد می‌کند و می‌تواند عامل ابتلا به سرطان دستگاه گوارش و معده شود، ازسوی دیگر، عوارض چشمی و پوستی هم همراه دارد، ورود این ماده به بدن، درست مانند وجود سم در غذاست، این ماده پرزهای داخل روده را که موادغذایی را جذب می‌کنند، از بین می‌برد، سوء‌هاضمه ایجاد می‌کند و تنظیم انسولین را به هم می‌ریزد.» به گفته او، استفاده از جوهر قند، موضوع جدیدی نیست، چندین ‌سال است که بر سر آن بحث می‌شود: «جوهر قند منجر به ورآمدگی خمیرنان می‌شود، ماده آن هم به مانند جوش‌شیرین نیست که با یک آزمایش ساده در خود نانوایی، مشخص شود و حداقل ٤روز زمان می‌برد تا وجود جوهر قند درخمیر آزمایش‌شده، معلوم شود.» صفوی، نان را قوت غالب ایرانیان اعلام کرد که با آغشته‌شدن این مواد مضرات آن بیشتر می‌شود: « هم جوش‌شیرین و هم جوهر قند، مواد مضری هستند که باید از خمیرنان حذف شوند. کودکان، سالمندان و زنان باردار گروهی هستند که بیش از همه از این مواد متضرر می‌شوند.»