عوامل۸گانه موثر درموفقیت مذاکرات یمن در ژنو۲
مجموعهای از عوامل میدانی و سیاسی باعث شد تا سازمان ملل با برگزاری نشست مذاکرات ژنو2 تلاشها برای حل و فصل مسائل میان گروههای سیاسی یمنی با مسئولان فراری یمنی مستقر در ریاض را از سرگیرد که مشروعیت بخشی به این عوامل، مذاکرات را از هرگونه بن بستی خارج خواهد کرد.
دلایل دستپاچگی ائتلاف سعودی دربرگزاری مذاکرات ژنو ۲
در تحلیل زمینه ها و عواملی که باعث موافقت ائتلاف سعودی با پیشنهاد از سرگیری گفت و گو های ژنو توسط سازمان ملل شده شرایطی دخیل است که برخی از این شرایط به شرح زیر است:
* وضعیت کنونی جبهههای نبرد، به نفع نیروهای ارتش یمن و کمیتههای مردمی است. این در حالی است که برتری قابل ملاحظهای در جبهههای زمینی، از آن گروه انصار الله شده است که با استفاده از ضعف روحیه نیروهای دشمن، توانستهاند حملات مکرر متجاوزان را ناکام بگذارند
* موفقیت راهبرد «جنوب عربستان در مقابل جنوب یمن»؛ این راهبرد در معادلات کمیته های مقاومت مردمی و ارتش یمن قرار دارد و برآن مُصِر هستند
* عقبنشینی نیروهای انصار الله، ارتش و کمیتههای مردمی از مناطق جنوب یمن، نتایج سیاسی و نظامی خوبی برای آنها به ارمغان آورده و همچنین موجب شفافیت بیشتر پیشروی داعش و القاعده شده است که مسئولیت آن متوجه جنبش جنوب است
* با توجه به شرط عربستان مبنی بر برقراری امنیت در جنوب به ازای مشارکت جنبش جنوب علیه شمال؛ دامنه اختلاف میان جنبش جنوب و نیروهای اشغالگر یمن توسعه مییابد. امری که موجب شده عربستان سعودی مجبور به تحریک گروههای تروریستی در جنوب یمن شود
* وضعیت میدانی حاکم بر جنوب یمن، مناطق تحت سلطه عربستان سعودی و به ویژه وضعیت عدن، به اوضاع در سومالی شباهت پیدا میکند. این در حالی است که اگر حملات هوایی را نادیده بگیریم؛ دیگر مناطق یمنی از وضعیت امنی و سیاسی نسبتا بهتری برخوردارند
* شکست عربستان سعودی در مدیریت سیاسی و نظامی ائتلاف و وارد آمدن تلفات مادی، مالی و جانی بسیار به این کشور و همپیمانانش
* اختلافات موجود در جبهه دشمن میان عربستان سعودی، امارات متحده عربی، نیروهای یمنی طرفدار عربستان و جنبش جنوب
تمامی موارد نامبرده فوق، کشورهای مختلف و طرفهای ذیربط را بر آن داشته است تا با توجه به دعوت فرستاده سازمان ملل به یمن، در ژنو به میز مذاکره باز گردند.
وضعیت نامطلوب ائتلاف سعودی به حدی است که نماینده سازمان ملل در امور یمن اسماعیل ولد الشیخ با هدف خارج کردن آبرومندانه سعودی ها از باتلاق یمن و برای تضمین بیشتر تلاش های خود در ژنو دستور محرمانه بودن محل برگزاری گفت وگو های اولیه یمن در ژنو را داده به گونه ای که نشست های روز اول و دوم در روستای در اطراف ژنو و به دور از چشم رسانه ها برگزار شده است.
در چه صورتی مذاکرات موفقیت آمیز خواهد شد؟
دستیابی به موفقیت در مذاکرات ژنو بی شک وابسته به تحقق شرایطی است که فقدان آن و یا عدم مشروعیت دادن به این موارد زمینه ساز بحران در یمن شده است از جمله این شرایط عبارتست از :
* ضرورت توقف فوری درگیریها و حملات نظامی و عقبنشینی نیروهای بیگانه از یمن، شکست محاصره زمینی، دریایی و هوایی و ورود کمکهای انسانی فوری
* ضرورت شناسایی هیات مذاکره کننده سیاسی یمن در ژنو به عنوان نمایند اصلی مردم یمن در برابر شخصیت های فراری که در همدستی با سعودی ها زیرساخت های این کشور را نابود و دستشان به خون ملت آلوده است
* انجام گفتوگوهای دوسویه نیروهای متخاصم یمنی به دور از دخالت بیگانگان، شرط اساسی حل این بحران و جلوگیری از دخالتهای خارجی است
* اعزام کمیته حقیقتیاب به یمن و ارزیابی میزان خسارتهای مالی یمن و واداشتن سعودی به جبران این خسارتها و مطالبه غرامت از عربستان
* گفتگوهای ژنو میان گروههای سیاسی یمن است و قوانین بینالمللی، معاهدات سازمان ملل و دستاورد گفتوگوهای ملی یمنی، مذاکرات مسقط و تمامی توافقنامههای پیشین برای خروج یمن از بحران در چارچوب آن قرار میگیرد
* محوری بودن توافقنامه 7 بندی مسقط، که به وسیله سازمان ملل متحد به امضای تمامی طرفهای درگیر یمنی رسید اما مورد اعتراض عربستان سعودی قرار گرفت
* مشروعیت نیروهای انقلابی یمنی، و نامشروع بودن دولت تاریخ گذشته یمن و رئیس جمهور آن که تحت الحمایه عربستان و غرب است
* توقف حمایتهای عربستان و آمریکا از همپیمانان خود در یمن
به نظر می رسد شکست مذاکرات موجب میشود عربستان سعودی و همپیمانانش متحمل خسارتهای بیشتری شوند به ویژه اینکه نتوانستهاند نتایج میدانی مورد نظر خود را کسب کنند. همچنین از میان رفتن مرزهای شمالی و توسعه انتشار نیروهای القاعده و داعش در منطقه جنوب، مشکلات بیشتری برای مردم جنوب ایجاد خواهد کرد.
با این وجود برگزاری دومین نشست گفتوگو در بحران یمن آن هم با وجود نارضایتی ظاهری عربستان سعودی و تلاشهایش برای لغو این گفتوگوها، صرفنظر از نتایج برگزاری این نشست؛ پیروزی قابل توجهی برای ملت و انقلابیون و همچنین هیات سیاسی گفتوگو کننده به شمار میرود.