«کیش» مات شد
با اجرای برنامه‌های رشد، توسعه و آبادانی جزایر ایرانی در خلیج فارس ، خواب راحت و خوش از چشمان رقبای گردشگری و تجارت در منطقه به‌ویژه در کشورهای حوزه خلیج‌فارس گرفته شده است.
مطالعه توسعه و آبادانی جزایر کیش، هندورابی در طرح جامع سال‌هاست که به پایان رسیده و امروز نه‌تنها این جزایر می‌توانند خود را در جذب سرمایه‌گذاران و گردشگران داخلی و خارجی مطرح کنند بلکه جزایر دیگر نیز می‌توانند باهمت مسئولان استانی اهداف مهم دولت را با انجام مراحل پایانی زیرساخت‌ها در جزایر بکر ایرانی محقق کنند.
بی‌تردید رشد و توسعه جزایر و بنادر کشورمان، عزم ملی و همت والای دولت‌مردان را در تمامی عرصه‌های سازندگی می‌طلبد. سال‌های ۱۳۷۰ تا ۱۳۸۰ یکی از دغدغه‌های دولت و مجلس توسعه و آبادانی جزایر ایرانی در خلیج‌فارس بود و بر همین اساس سه منطقه آزاد کیش، چابهار و قشم به‌عنوان مناطق آزاد کشور در مجلس شورای اسلامی و دولت وقت به تصویب رسید اما روند کاروان پیشرفت، سازندگی و توسعه در این جزایر حرکتی لاک‌پشتی به خود گرفت و در پی آن عقب‌ماندگی از رقبای اماراتی را همراه باذوق‌زدگی آن‌ها در پی داشت.
اگرچه نگاه معنادار و مثبت روسای جمهور در دولت‌های پنجم تا هشتم به جزایری که به‌عنوان منطقه آزاد به دوراز قیدوبندهای سرزمین اصلی و قوانین دست‌وپا گیر به‌سوی نخستین تجارت آزاد و مهم‌تر از آن صنعت گردشگری بود، امافقدان یک استراتژی مشخص و پایدار در راستای توسعه تجارت و گردشگری باعث شد که تغییر مدیریت‌های زودهنگام مدام صورت بگیرد تا این مناطق از اهداف اصلی فاصله بگیرند و روند توسعه آن‌ها نیز با یکسری سلیقه‌های شخصی بعضی از مسئولان با کندی و حتی رکود اقتصادی دست‌وپنجه نرم کند.
آسیب‌های خواسته و ناخواسته درروند توسعه مناطق آزاد کشور
مجید رضا حریری نایب‌رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین در گفتگو با خبرنگار مهر به یک دهه قبل تا به امروز در ارتباط با عملکرد مناطق آزاد کشورمان اشاره کرد و می‌گوید: طی ۱۰ سال گذشته تا به امروز آسیب‌هایی در مناطق آزاد ایران به وجود آمد و بیشترین ضربه را به روند روبه رشد حرکتی در این مناطق وارد کرده است. در کشور ابتدا دست به تأسیس مناطق آزاد می‌زنیم و بعدازآن به تأمین هزینه‌ها و زیرساخت‌های آن فکر می‌کنیم، بر همین اساس دولت نیز مجبور می‌شود واردات کالا و انجام پروژه‌های ساختمانی را در دستور کار قرار بدهد تا هزینه‌های آن تأمین شود.
حریری شفافیت و ثبات قوانین را در مناطق آزاد اولویت جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی دانست و اظهار داشت: سرمایه‌گذاران واقعی در جهان به کشور و یا به منطقه‌ای برای سرمایه‌گذاری می‌روند که اولا بسترهای مناسب و زیرساخت‌های اولیه شکل‌گرفته باشد و دیگر اینکه شفافیت و ثبات قوانین در آن به‌وضوح مشاهده شود. این دو بستر هنوز در مناطق آزاد کشور با مشکلاتی مواجه است. اما دولت با ارائه تضمین‌های بلندمدت می‌تواند امنیت سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی را تأمین کند.
سلایق شخصی غیرمسئولانه در مناطق آزاد سرمایه‌گذاران را فراری می‌دهد
اردشیر کمالوند فعال اقتصادی درباره عملکرد مسئولان جدید در دولت یازدهم گفت: مسئولان جدید در ۳۰ ماه گذشته همواره سعی دارند بر روند توسعه و آبادانی به دو بخش تجارت و گردشگری جزیره کیش و هندورابی سروسامانی بدهند و اوضاع را بهبود ببخشند اما همواره با چالش‌های متعددی روبرو هستند که این علاوه بر ضربه زدن به توسعه و آبادانی این جزایر، جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی را نیز برای ورود به مناطق آزاد سخت و دشوار می‌کند و حتی منجر به فرار سرمایه‌گذار می‌شود.
کمالوند با انتقاد از بعضی مسئولان ناآشنا در حوزه مناطق آزاد افزود: باکمال تأسف، بعضی افراد غیرمسئولانه و از روی سلیقه شخصی و امتیازگیری در کیش و هندورابی برای خود و بستگان همراه با بهانه‌های غیر کارشناسی و خصومت‌آمیز چوب لای چرخ توسعه و آبادانی این دو جزیره زیبا می‌گذارند که با هیچ اصول منطقی سازگار نیست. این کارها به جز ذوق‌زدگی رقبای ما در تجارت و گردشگری در منطقه خلیج‌فارس منافعی ندارد چراکه دوران بی‌قانونی به پایان رسیده است.
این فعال اقتصادی تصریح کرد: برای توسعه و آبادانی جزایر ایرانی به‌ویژه کیش، هندورابی، قشم ،هرمز و....... خرد جمعی لازم است و باید برای شکوفایی و جذب گردشگران و سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی همه دست‌اندرکاران و مسئولان در شورای عالی مناطق آزاد باید با جدیت جلوی اعمال سلیقه‌های شخصی که باعث توقف، کندی توسعه و آبادانی این جزایر می‌شوند را بگیرند.
درباره جزیره کیش تبلیغات مناسب و درستی انجام‌نشده است
حجت‌الاسلام حسن علی دادی نماینده ولی‌فقیه و امام‌جمعه جزیره کیش در ارتباط با منطقه آزاد کیش به نکاتی ارزشمند اشاره کرد و گفت: من معتقدم اظهارنظرها درباره عملکرد دولت‌ها و افرادی که مسئولیتی بر عهده‌دارند باید منصفانه باشد و در بخش‌هایی مانند بخش‌های اجرایی نمی‌توان انتظار داشت که تمام عملکردها در سطح بسیار قابل قبولی باشد و این امکان وجود دارد در بعضی از بخش‌ها نیز ضعف‌هایی وجود داشته باشد.
دکتر علی دادی مدرس دانشگاه و امام‌جمعه کیش افزود: ما پس از انقلاب نتوانستیم درباره کیش تبلیغات مناسب و درستی انجام بدهیم واقعیت این است که در این منطقه نگاه و رویکرد گردشگری است اما اگر بخواهیم صنعت گردشگری در جزیره کیش رونق داشته باشد به‌طور یقین این مستلزم زیرساخت‌های متعدد گردشگری است که این جزیره بدان نیاز دارد و بطور طبیعی رشد و توسعه روزافزون ورود مسافران و گردشگران داخلی و خارجی را نیز به دنبال خواهد داشت.
غفلت از ظرفیت‌های منحصربه‌فرد و جذاب مناطق آزاد
عبدالرضا عزیزی رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی با اشاره به ظرفیت‌های منحصربه‌فرد و جذاب مناطق آزاد کشورمان بیان کرد: ایران اسلامی با داشتن تاریخ غنی فرهنگی اسلامی و ویژگی‌های طبیعی آب‌وهوایی کم‌نظیر می‌تواند جایگاه ویژه خود را در بین قطب‌های توریستی جهان بازیابد اما در سال‌های گذشته به دلایل مختلف آز آن غفلت شده است به‌طوری‌که در این زمینه خیلی از کشورها گوی سبقت را از ایران ربودند.
عزیزی با اشاره به اینکه در سال‌های متمادی و هم اکنون ایرانیان به‌تنهایی موجب رونق و حتی آبادکننده صنعت گردشگری بسیاری از کشورهای منطقه شده‌اند افزود: در این سال‌ها توجه به گردشگری اگرچه شعار و هدف مسئولان و دستگاه متولی بوده است اما تا به امروز دستاوردهای به‌دست‌آمده در این رابطه بسیار ناچیز و محدود نشان داده شد.
رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس خاطرنشان کرد: ایران باید در پایان سال ۱۴۰۴ سالیانه پذیرای ۲۰ میلیون گردشگر خارجی باشد و این هدف تنها با توجه به ظرفیت‌های موجود در مناطق آزاد کشور مانند کیش، قشم، چاه‌بهار، هندورابی، هرمز...... تحقق‌پذیر است و ما باید به این واقعیت توجه کنیم که مناطق آزاد به‌خوبی می‌توانند به شرایط نابرابر رقابت و تضعیف موقعیت نسبی ایران در صنعت گردشگری پایان بدهند.
مناطق آزاد در ایران محلی برای جذب سرمایه است
علی طیب نیا وزیر امور اقتصادی و دارایی کشورمان در سفر به جزیره کیش تصمیمات دولت را برای بازگشت مناطق آزاد به جایگاه واقعی‌شان در تولید و صادرات کالا تشریح کرد و اظهار داشت: رفع محدودیت‌ها در روابط بانکی و بین‌المللی در دوران بسا تحریم بهبود وضعیت کار در کشورهای خارجی و سرمایه‌گذاران این کشورها رقم خواهد خورد.
وی تصریح کرد: هدف از ایجاد مناطق آزاد در جهان جذب سرمایه‌ها و فناوری‌های پیشرفته خارجی برای تولید محصول و سپس صادرات این کالاهای تولیدی است که درگذشته برای مناطق آزاد در کشورمان اتفاق افتاده است. ولی در این راستا و معافیت‌ها و اولویت‌بندی‌ها بیشتر برای تسهیل واردات کالاهای خارجی به کشور تبدیل‌شده بود درصورتی‌که تسهیلات موجود در مناطق آزاد می‌بایست نقطه ورود سرمایه‌ها و فعالیت‌های اقتصادی باشن
طیب نیا افزود: جزیره کیش امکانات و ظرفیت‌های قابل قبولی دارد که به‌خوبی می‌تواند با مراکز گردشگری در منطقه رقابت کند و مانع سفر گردشگران ایرانی به خارج از کشور شود.گردشگران داخلی که در جست‌وجوی مناطقی با آب‌وهوای گرمسیری هستند می‌توانند از این شرایط آب‌وهوایی در جزیره زیبای کیش استفاده کنند و از طرفی در جذب گردشگران خارجی نیز به پشتوانه این امکانات و شرایط اقلیمی جزیره کیش می‌تواند موفق عمل کند.
رونق جذب سرمایه‌گذاری خارجی در جزیره کیش
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد کیش با اشاره به اینکه سرمایه‌گذاران زیادی ظرفیت‌ها و قابلیت‌های جزیره کیش را رصد می‌کنند گفت: با مناسب شدن فضای تجاری کشور با کشورهای مختلف جهان پس از مذاکرات و حضور هیئت‌های تجاری، ما به رونق سرمایه‌گذاری خارجی در منطقه آزاد کیش امیدوار هستیم.
دکتر علی‌اصغر مونسان با اشاره به اینکه در زمینه توسعه زیرساخت‌ها، سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی، صادرات و واردات، تجهیز ناوگان هوایی، توسعه بندرگاه، همچنین زیرساخت‌های ارتباطی و درآمدهای پایدار و فروش زمین، چالش‌های زیادی داشتیم اظهار کرد: مأموریت‌های اصلی منطقه آزاد کیش گردشگری و تجارت است و در کنار آن جذب سرمایه‌گذاری خارجی از اولویت‌های وظایف سازمان منطقه آزاد کیش است.
وی افزود: تا قبل از جمع‌بندی مذاکرات فضای سنگینی بر کشور حاکم بود و ما تنها یک پروژه سرمایه‌گذاری خارجی داشتیم و مسیرهای انتقال پول و ارز مسدود شده بود، بیمه‌های بین‌المللی وجود نداشت و همچنین فضای تبلیغاتی مناسبی برای کشور در آن‌طرف مرزها در سال‌های گذشته ایجاد نشده بود و این کار و امور توسعه را سخت می‌کرد.
رئیس هیئت‌مدیره سازمان منطقه آزاد کیش گفت: ما و تمامی نیروهای متخصص در کیش به دنبال سرعت بخشیدن به انجام اهداف مهم برنامه‌ریزی‌شده هستیم، که با انجام زیرساخت‌های کیش اهدافمان را دنبال می‌کنیم.
دکتر مونسان در ادامه اظهار کرد: امروز منطقه آزاد کیش به دلیل وجود مزیت‌های مناسب مانند معافیت‌های گمرکی بسیار پایین، بروکراسی در سطح پایین اداری در کیش و منطقه که گزینه‌ای مناسب برای شرکت‌های خارجی است و این منطقه را به‌عنوان پایگاه سرمایه‌گذاری انتخاب می‌کنند و باوجود فضای راحت و آسان در جهت فعالیت‌های گردشگری، تجارت و سرمایه‌گذاری طبعاً بهبود فضای کسب‌وکار نیز فراهم می‌شود.
روابط جمهوری اسلامی با دیگر کشورهای جهان احیا می‌شود
دکتر محسن مهر علیزاده عضو هیئت‌مدیره سازمان منطقه آزاد کیش به نکات مهمی در ارتباط با رویکرد جدید کیش اشاره کرد و گفت: بهترین زمان با شرایط مطلوب فرا رسیده است که ما برای ورود گردشگران خارجی از سراسر جهان آمادگی داریم و استقبال خواهیم کرد تا از این راه فرهنگ والای ایران را به جهانیان بشناسانیم و از درآمدهای صنعت گردشگری همچنین فرصت‌های اشتغال‌زایی برای جای‌جای کشور به‌ویژه مناطق آزاد استفاده کنیم.
این مدیرعامل سال‌های ۱۳۷۰ لغایت ۱۳۷۲ در سازمان منطقه آزاد کیش افزود: خسارت‌هایی درگذشته به علل مختلف بی‌اعتمادی جهان نسبت به ایران بود که خوشبختانه بعد از توافق هسته‌ای این بی‌اعتمادی برطرف شده است و امروز رفت‌وآمدها به کشورمان افزایش پیداکرده است وطبعا باعث می‌شود روابط ایران با دیگر کشورهای جهان احیا شود.
دکتر مهر علیزاده تصریح کرد: در احکامی که تحت سیاست‌های کلی برنامه ششم توسعه کشور توسط مقام معظم رهبری ابلاغ‌شده است در انتهای برنامه ششم عنوان شد که باید حجم مسافران و گردشگران به کشور پنج برابر افزایش یابد که با توجه به ظرفیت‌های بالا و پتانسیل‌های موجود در این زمینه باید در کوتاه‌مدت با برنامه‌ریزی‌های دقیق و اصولی به این سمت حرکت کنیم.
ایران دارای جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی و طبیعت بکراست
محمد انصاری از کارشناسان گردشگری کشورمان در ارتباط با جذب گردشگران خارجی به کشور اظهار داشت: ایران با دارا بودن جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی، طبیعت بی‌شمار و یکر و منحصربه‌فرد در دریا و خشکی دارای مقاصد متعدد گردشگری است تا آنجائی که ازلحاظ جاذبه‌های طبیعی جزو پنج کشور ثروتمند جهان مطرح‌شده است.
وی افزود: مناطقی مانند جزیره زیبای کیش با سواحل کم‌نظیرش و جزیره هندورابی با طبیعت و سواحل خیره‌کننده‌اش می‌توان این مناطق را به سطح انتخاب اول گردشگران داخلی و خارجی برای سفرشان مطرح کرد و این کار سختی نیست، باید بپذیریم گردشگری یک صنعت درآمدزا و قابل رقابت در جهت کسب سهم بیشتری از گردشگران کشورهای مختلف جهان است وطبعا شهرها و مناطق نیز بیشترین بهره را از این بازار بزرگ می‌برند.