ائتلاف ایران و روسیه می‌تواند روابط بین‌الملل را دگرگون کند

کیهان: اندیشکده بروکینگز در تحلیلی که به قلم سرگئی الکساشنکو منتشر شده می‌نویسد: ایران، روسیه و آمریکا 3 بازیگر اصلی در سوریه هستند که می‌توان احتمال ائتلاف 2 به 2 آنها را تصور کرد. در این میان ائتلاف روسیه- ایران محتمل‌ترین ائتلاف میان این سه بازیگر است که علت اصلی آن تحمل دیپلماتیک اندک آمریکا در برابر بازیگران دیگر است.

این تحلیل اضافه می‌کند البته هیچ مقام روسی یا ایرانی مدعی نشده است که یک مشارکت رسمی میان کشورهای آنها وجود دارد. اما بدون توجه به این مسئله، دو کشور مشترکات زیادی دارند که آنها را با هم متحد کند. روابط اقتصادی روسیه- ایران به عنوان دو کشور همسایه نزدیکتر از روابط اقتصادی کشورهای دور افتاده‌تر است. آنچه این مناسبات اقتصادی را بیشتر تقویت می‌کند داشتن بازاری است که محصولات دو کشور آن را تکمیل می‌کند: روسیه بسیاری از انواع محصولات را که ایران وارد می‌کند یا به زودی وارد خواهد کرد، مانند مواد مرتبط با هوانوردی و فناوری تولید برق (از جمله نیروگاههای هسته‌ای) تولید می‌کند.

تحلیلگر بروکینگز معتقد است: هر دو کشور از مفهوم «حوزه نفوذ» به عنوان مبنایی برای سیاست خارجی خود استفاده می‌کنند، و هر دو می‌خواهند نفوذ آمریکا را به ترتیب در سطح جهانی و در منطقه کاهش دهند. هم روسیه و هم ایران بشار اسد رئیس جمهور سوریه را شریکی مهم می‌دانند و می‌خواهند او در آینده حاکم یک سوریه یکپارچه باشد.

این تحلیل تصریح می‌کند: رژیم ایران به مدت نزدیک به 40 سال توانایی چشمگیر خود را برای حفظ ثبات و نظم داخلی در میان اوضاع و شرایط نامطلوب محیط بیرونی نشان داده است. افزون بر آن، ایران 26 سال پیش روند جانشینی رهبری را به خوبی مدیریت کرد. این در حالی است که این یک چالش همیشگی برای بسیاری از کشورهای منطقه بوده است و کمتر کشوری سابقه موفقی در این زمینه دارد.

بروکینگز در ادامه نوشت: از دید روسیه، ایران می‌تواند متحدی مهم در برقراری ثبات درازمدت در کشورهایی مانند سوریه، عراق و لبنان باشد.

در حالی که روسیه و ایران مناسبات و روابط خود را تقویت می‌کنند، آمریکا نیاز دارد که منافع خود را در سوریه (و منطقه بزرگتر خاورمیانه) شناسایی کند و براساس آن به یک سیاست دراز مدت برسد. اگر آمریکا نتواند این کار را بکند، ممکن است به زودی با تحول بسیار نامطلوبی مواجه شود.

شکل‌گیری یک ائتلاف عملگرایانه و سودمند دوجانبه میان روسیه و ایران روابط بین‌الملل را تکان خواهد داد. کسانی می‌گویند چنین ائتلافی نمی‌تواند پایدار باشد؛ من مخالفم. اما حتی اگر استدلال او را بپذیریم، این کار نیاز آمریکا را برای یافتن یک رویکرد جامع‌تر برای مواجهه با اوضاع خاورمیانه کم نمی‌کند.