پیمان ترانس پاسیفیک اشاعه لیبرالیسم اقتصادی توسط آمریکاست

روز دوشنبه ۱۳ مهرماه پيمان تجارت آزاد در دو سوی اقيانوس آرام (ترانس پاسیفیک)(TPP) پس از ۵ سال نهایی شد.

نمایندگان ۱۲ کشور متشکل از ژاپن، مالزی، ویتنام، برونئی، استرالیا، سنگاپور، نیوزیلند، کانادا، آمریکا، پرو، مکزیک و شیلی با این توافق تاریخی موافقت کرده و آن را نهایی کردند.

این توافق که بزرگترین منطقه تجارت آزاد در دنیا را به وجود خواهد آورد موجب حذف هزاران تعرفه واردات اجناس و محصولات شده و برای ۱۲ کشور امضاء کننده آن، استانداردهای مشترکی را ایجاد خواهد کرد.

معاهده ترانس پاسیفیک پس از نهایی شدن نه تنها محدودیت های تجاری اعمال شده بر روی هزاران کالا از محصولات دارویی آمریکا گرفته تا فراورده های لبنی نیوزلند، برنج ژاپن و سرامیک ویتنام را شامل می شود، بلکه در ابعادی وسیعتر به دولت واشنگتن کمک می کند تا قوانین تجارت جهانی را در یکی از استراتژیک ترین مناطق دنیا بازنویسی کند تا به این ترتیب همزمان با بازاریابی برای کالاهای ساخت آمریکا، قدرت های اقتصادی آسیا نظیر چین و هند نیز به تبعیت از مدل های آمریکایی تجارت وادار شوند.

افزایش مداخلات آمریکا در مناقشات ارضی دریای چین جنوبی به بهانه دفاع از حق کشورهای کوچک منطقه نظیر ویتنام و فیلیپین و همچنین جانبداری غرض ورزانه از ژاپن در دعوا با چین بر سر مالکیت جزایر «سنکاکو»، معاهده تی پی پی را از قالب پیمان تجارت آزاد خارج کرده و آن را تبدیل به ابزاری برای مهار قدرت اقتصادی چین می کند.

دکتر «آرتور سایر» استاد اقتصاد سیاسی و مدیر مرکز تجارت جهانی کلوسن(Clausen) در خصوص ماهیت توافق تجارت آزاد بین دو سوی اقیانوس آرام(TPP) گفت: توافق دو سوی اقیانوس آرام بخشی از یک روند گسترده بین المللی برای آزادسازی اقتصاد جهان از زمان جنگ جهانی دوم است.

وی در خصوص اهمیت این نوع از مذاکرات گفت: مذاکرات همچنین بیانگر این حقیقت است که در راستای دستیابی به اهداف توافقات مذاکرات دور اروگوئه، مذاکرات منطقه ای و دو جانبه بیشتر از توافقات الحاقی جهانی جامع کارآمد هستند.

وی تصریح کرد: توافق مذکور در حالی است که ما آزادسازی اقتصادی را در سازمان تجارت جهانی نیز داریم. این توافق نشان از این دارد که ساز و کارهای منطقه ای بر ساز و کارهای جهانی اولویت دارد.

سایر همچنین در مورد اهمیت این توافق برای چین و روسیه افزود: اهمیت توافق (TPP) برای چین بسیار بیشتر از روسیه است هر چند هر دو کشور در دنبال کردن این توافق بطور متحد منافعی دارند.

گفتنی است دور اروگوئه، هشتمین و آخرین دور از ادوار مذاکراتی موافقت‌نامه عمومی تعرفه و تجارت (گات GATT) بود. این دور که در خلال سال‌های 1986 تا 1994 برگزار گردید طولانی‌ترین دور مذاکرات تجاری در جهان محسوب می‌شد. نتیجه اصلی این دور از مذاکرات تجاری پایان عمر موافقت‌نامه عمومی تعرفه و تجارت (گات) و تأسیس سازمان تجارت جهانی (WTO) به‌عنوان جانشین آن بود.