از مبدأ تا مقصد در دانشنامه مجموعه علوم تربیتی

مؤسسه هدایت فرهیختگان جوان با سابقه شش سال فعالیت مطالعاتی و پژوهشی در حوزه هدایت تحصیلی و شغلی سعی در ارائه راه­کارهای کاربردی به‌منظور شناسایی استعدادهای افراد و تعیین مسیر بهینه شغلی و تحصیلی آن­ها دارد. این مؤسسه که آگاه‌سازی آحاد جامعه نسبت به ویژگی­ها و شرایط رشته­های تحصیلی و مشاغل مربوط به آن­ها را از جمله مأموریت­های خود بر­می­ شمارد اقدام به تدوین دانشنامه معرفی رشته ­های دانشگاهی در راستای این مأموریت کرده است. در این دانشنامه­ها اطلاعات مرتبط با رشته ­های دانشگاهی در قالب ۱۰۲ مجموعه تحصیلی جمع ­آوری و سازمان‌دهی شده که دانشنامه «مجموعه علوم تربیتی» ازجمله این دانشنامه­ها است.

محمدامین زارعی، مدیرمسئول مؤسسه و مدیر طرح گردآوری و تألیف این دانشنامه با تأکید بر اهمیت انتخاب رشته تحصیلی و انتخاب شغل به‌عنوان یکی از مهم­ترین تصمیم­گیری­های زندگی هر فرد، بیان می‌کند: «در سال­های اخیر فعالیت­های گسترده­ای در زمینۀ انتخاب رشته داوطلبان ورود به دانشگاه­ها صورت گرفته است. اغلب این اقدامات در دو شکل کمک به داوطلبان برای کسب نمره بهتر در آزمون ورودی دانشگاه­ها و ارائه اطلاعاتی در مورد این‌که با چه نمره­ای احتمال قبول شدن در چه رشته‌محل­هایی وجود دارد خلاصه شده است. بنابراین به نظر می­ رسد مسئله ارائه اطلاعات موردنیاز به داوطلبان برای شناخت رشته­های دانشگاهی و مشاغل مرتبط با آن­ها مورد غفلت واقع‌ شده است.

عدم آگاهی از ویژگی­های روان‌شناختی خود، ویژگی ­های رشته تحصیلی و ویژگی­های مشاغل موجب تردید یا حتی اشتباه در انتخاب و تصمیم ­گیری­های مربوط به آینده تحصیلی و شغلی می‌گردد. لذا آن‌چه می­ تواند این مسیر را هموار سازد، مشاوره و راهنمایی به‌موقع در جهت هدایت تحصیلی و شغلی برای اخذ تصمیمات هوشیارانه است».

دانشنامه «مجموعه علوم تربیتی» در چهار فصل به شرح زیر تنظیم شده است:

در فصل اول تاریخچه علمی علوم تربیتی شامل تعاریف، مکاتب، سیر تحولات و نظریات صاحب‌نظران و مراکز آموزشی و پژوهشی این رشته، تحت عنوان «کلیات» ارائه شده است. در فصل دوم با عنوان «رشته و گرایش­ها» به معرفی رشته علوم تربیتی و گرایش­های آن در مقاطع کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری پرداخته شده است که شامل هدف از ایجاد هر رشته، ضرورت ارائه آن، نقش و توانایی مورد انتظار از دانش­­آموختگان این رشته، طول دورۀ تحصیلی، منابع آزمون، فهرست دروس، منابع دروس غیرعمومی و امکان ادامه تحصیل می‌شود. «اطلاعات آموزشی و پژوهشی» عنوان فصل سوم است که در آن فهرستی از مهم­ترین دوره ­های آموزشی مرتبط با مجموعه علوم تربیتی، نرم­افزارهای پرکاربرد، اطلاعات مربوط به مؤسسات پژوهشی کشور و همچنین اطلاعات مؤسسات پژوهشی منتخب جهان، نشریات علمی داخلی و بین­المللی نمایه شده در مؤسسه اطلاعات علمی (ISI) و انجمن­های علمی مرتبط با این رشته در اختیار دوستداران علم قرار گرفته است و در نهایت در فصل چهارم به ارائه فهرست مشاغل تخصصی این رشته و سازمان­ها و بنگاه­ های شغلی مرتبط با آن تحت عنوان «فرصت­های شغلی علم» پرداخته شده است.

افرادی که در تهیه بخش­های مختلف کتاب و تکمیل آن همکاری داشته­اند عبارت­اند از: حسین فیروزی، مصطفی باباپور، محمدحسین محمدیان، محمدصادق ابراهیمی، هادی بهرام­بیگی، عرفان مصلح، مهدی مزارعی و سید محمد موسوی (همکاران ستادی پروژه)، زهرا آراسته نظر (پژوهشگر فصل اول مجموعه علوم تربیتی) و قاسم کشاورز (داور علمی فصل اول مجموعه علوم تربیتی).