تجربه سرمایه‌گذاری خارجی در کشورها

دنیای اقتصاد: سرمایه‌ در کنار نیروی کار از عوامل اساسی رشد اقتصادی به شمار می‌رود و به انواع مختلفی از داخل کشور یا از آن سوی مرزها تامین می‌شود.

سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی که یکی از انواع اصلی سرمایه‌گذاری از آن سوی مرزها است، عبارت است؛ سرمایه‌گذاری یک شرکت یا شخص حقیقی در کشوری دیگر جهت تجارت یا تولید. این نوع سرمایه‌گذاری معمولا به دو طریق، سرمایه‌گذاری سهامی (غیرمستقیم) و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی صورت می‌گیرد. در واقع، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، نوعی سرمایه‌گذاری است که به منظور کسب منفعت دائمی و همیشگی در موسسه‌ای مستقر در کشوری غیر از کشور سرمایه‌گذار صورت می‌گیرد و نتیجه آن کسب حق رای موثر در مدیریت شرکت است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی روی متغیرهای اقتصادی از جمله افزایش رشد اقتصادی، انتقال تکنولوژی، افزایش اشتغال، توسعه صادرات، کاهش واردات و تاثیر مثبت در تراز پرداخت‌ها اثرگذار است.

از سوی دیگر برای ورود سرمایه‌گذار و جریان سرمایه همراه وی به درون کشور، پیش‌شرط‌هایی لازم است. از جمله این شروط می‌توان به وجود زیرساخت‌های مناسب، ثبات سیاسی- اجتماعی، وجود شفافیت در قوانین و مقررات، ریسک پایین، امنیت و برخی موارد دیگر از این دست اشاره کرد. برای جذب سرمایه‌گذار خارجی باید پیش‌‌شرط‌های فوق را رعایت کرد و دولت باید به انجام وظایف و تکالیف تعیین شده در مقابل افراد و شرکت‌های سرمایه‌گذار خارجی متعهد باشد.

در طول سال‌های متمادی میزان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران با وجود داشتن مزیت‌های فراوان جغرافیایی، جمعیتی، منابع و سایر ویژگی‌های دیگر بسیار ناچیز بوده است. این امر تلویحا به این معنا است که کشور ما نیازمند اصلاحات ساختاری اقتصادی در زمینه قوانین و مقررات، پشتیبانی از سرمایه‌گذاری خارجی، تجارت خارجی و آزادسازی اقتصادی است تا بتواند سرمایه‌گذاران خارجی را به خود جذب کند و از مزایای این نوع سرمایه‌گذاری در جهت رشد و اعتلای کشور بهره‌برداری کند.

کشورهای بسیاری از این شیوه برای دستیابی به سرمایه استفاده کرده‌اند یا انجام طرح‌هایی را برای این کار در دست دارند که در اینجا به برخی از آنان اشاره می‌کنیم.