اسناد آلودگی آب آشامیدنی دماوند به فضولات انسانی منتشر شد

شرق: پس از صد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ور د‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ستور وزیر بهد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اشت برای بررسی کیفیت آب‌های معد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌نی و مهلت یک‌ماهه وی، رئیس سازمان غذاود‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ارو از توقف تولید‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ ۱۰ د‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رصد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ آب‌های معد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌نی خبر د‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ و گفت: «آب‌های معد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌نی غیراستاند‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ارد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ از بازار جمع‌آوری شد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ه است».

درست چند‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ روز پس از پایان مهلت وزیر بهد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اشت، د‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کتر رسول د‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌یناروند‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ ﺑﺎ اشاره به د‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ستور ﻭﺯﻳﺮ ﺑﻬﺪاﺷﺖ مبنی بر ﺑﺮﺭسی و ﺁﻧﺎﻟﻴﺰ ﺁﺏ‌ﻫﺎی ﻣﻌﺪﻧﻲ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﺑﺎﺯاﺭ، اﺯ ﺑﺮﺭسی و ﺁﻧﺎﻟﻴﺰ بیش از ۳۰۰ برند‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ آب معد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌نی از نظر آلایند‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ه‌های شیمیایی و میکروبی در ﻳﻚ ‌ماه اﺧﻴﺮ ﺧﺒﺮ د‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ و گفت: «از این تعد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ برند‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ آنالیزشد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ه، کمی بیشتر از ۱۰ د‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رصد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ از آب معد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌نی‌های موجود‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ د‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ارای آلایند‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ه‌های شیمیایی، میکروبی، فلزات سنگین، نیترات و نیتریت بود‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ند‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ که د‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ستور جمع‌آوری این آب‌های معد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌نی از بازار د‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ه شد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. برخی از این شرکت‌ها پس از رفع نواقص، می‌توانند‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ تحت نظارت مسئول فنی و مد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌یر کنترل کیفی خود‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ وارد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ بازار شوند‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. چنانچه شرکتی پس از تذکرات د‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ه‌شد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ه به تخلفات خود‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌امه د‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، د‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ر این خصوص اطلاع‌رسانی لازم انجام خواهد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ شد».

یکی از این آب معدنی‌ها که از خط تولید خارج شد، آب معدنی دماوند بود. برندی که باسابقه‌ترین تولید‌کننده آب‌های آشامیدنی در کشور محسوب می‌شود. توزیع آب معدنی با تاریخ تولید قدیمی و آلودگی میکروبی، ازجمله دلایل پلمب خط تولید آب معدنی «دماوند» اعلام شد. معاون وزیر بهداشت و رئیس سازمان غذا و دارو ضمن اعلام نام این شرکت‌ متخلف در تولید آب معدنی، از مردم خواست از مصرف آب معدنی دماوند پرهیز کنند و تأکید کرد: این شرکت به دلیل توجه‌نکردن به رفع آلودگی میکروبی و توقف تولید با حکم قضائی مورد پیگرد قانونی است. رسول دیناروند درخصوص تخلف شرکت آب‌ معدنی دماوند که منجر به صدور حکم قضائی و پلمب این شرکت شد گفت: باوجود اینکه شرکت تخلفش را پذیرفته بود و بایستی تولید و توزیع تا رفع نقایص متوقف می‌شد، متأسفانه علاوه بر توجه‌نکردن به دستور پلمب و عدم فعالیت، شرکت آب معدنی دماوند به تخلف خود ادامه داد و اقدام به توزیع محصولات غیرسالم خود در بازار کرد.

در همین کش‌وقوس که مردم تصمیم گرفته بودند آب دماوند را هم مثل لبنیات پالم‌دار و سبزیجات آلوده و گوشت‌های یخی و نان حاوی جوش شیرین از فهرست خریدشان حذف کنند، سازمان ملی استاندارد اعلام کرد مشکل آب دماوند حل شده است و حالا به جای آب معدنی، آب نوشیدنی تولید خواهد کرد. معاون ارزیابی کیفیت سازمان ملی استاندارد ایران گفت: آب معدنی و آب آشامیدنی هر کدام ویژگی‌های متفاوتی دارد و براساس آخرین اعلام وزارت بهداشت مشکل آن برطرف شده است. محمدرضا ممدوحی تبریزی در جمع خبرنگاران اظهار کرد: در بحث آب معدنی دماوند یک اشتباهی روی داده بود، الان آنچه عرضه می‌شود، آب آشامیدنی است. وی با اشاره به اینکه استاندارد آب آشامیدنی با آب معدنی متفاوت است، گفت: در کنترل اولیه، آب آشامیدنی تولیدی آب معدنی دماوند با ویژگی‌های آب معدنی کنترل شده بود. معاون ارزیابی کیفیت سازمان ملی استاندارد ایران ادامه داد: مغایرت موجود در کنترل‌ها مربوط به این بود که استانداردهای آب معدنی با آب آشامیدنی متفاوت است، اما وزارت بهداشت در بررسی‌ها و کنترل‌های بعدی گفت که مشکلات آب معدنی برطرف شده است. این مسئول تصریح کرد: چون نام شرکت آب معدنی دماوند، آب معدنی است، شاید این تصور وجود دارد که هر بطری که پر می‌شود، آب معدنی است، اما آب معدنی و آب آشامیدنی هرکدام ویژگی‌های متفاوتی دارد و براساس آخرین اعلام وزارت بهداشت مشکل آن برطرف شده است.

قرار شد آب آشامیدنی دماوند دوباره در خط تولید قرار بگیرد و در سوپرمارکت‌های شهر نیز عرضه شود و کسی هم به اتفاقات پیش‌آمده فکر نکند. روز یکشنبه نیز مدیرعامل این آب آشامیدنی در جمع خبرنگاران اتفاقات حول محور «دماوند» را یک سوءتفاهم نامید! میشل راسکائو مدیرعامل این کارخانه درباره نتایج آزمایش‌های آب‌های آشامیدنی دماوند گفت: دماوند هیچ‌گونه نتیجه رسمی از آزمایش‌های سازمان غذا و دارو دریافت نکرده است و این در حالی است که مدیران شرکت دماوند در اقدامی جداگانه محصولات خود را به آزمایشگاه‌های معتبر داخلی و خارجی سپرده‌اند و از آنها تأییدیه دریافت کرده‌اند. مدیرعامل شرکت دماوند افزود: تذکر شفاهی سازمان غذا و دارو منجر به سوءبرداشت برای مدیران شرکت دماوند شد و به‌این‌ترتیب شرکت مجبور به توقف خط تولید برای ٣٠ روز شد. اما پس از بیان این اظهارات از سوی مدیران آب معدنی دماوند، رسول دیناروند معاون وزیر بهداشت و رئیس سازمان غذا و دارو با تأکید دوباره بر آلوده‌بودن آب‌های تولیدی این شرکت در آزمایش‌های انجام‌گرفته از سوی این سازمان گفت: در آزمایش‌هایی که در شهریورماه روی آب‌های تولیدی این شرکت انجام شد، مشخص شد که آب‌های این شرکت به میکروب «سودوموناس» آلوده است. وی ادامه داد: وقتی نتیجه آزمایش‌ها، وجود چنین میکروبی را در آب‌های تولیدی نشان دهد، این یعنی شرایط تولید مشکل داشته و باید به‌سرعت اصلاح شود؛ بنابراین به همین منظور دستور توقیف این محصول صادر و اعلام شد که هرچه‌سریع‌تر مسئولان این شرکت نسبت به رفع آلودگی‌های میکروبی اقدام کنند. معاون وزیر بهداشت افزود: با وجود ارائه دستور توقف تولید، این شرکت دستور فوق را به‌خوبی اجرا نکرد و اقدام به توزیع محصولات خود در بازار کرد که درنهایت دستور پلمب خط تولید صادر شد. دیناروند اظهار کرد: بعد از مدتی مسئولان این شرکت به ما اعلام کردند که مشکلات مرتفع شده و آماده تولید هستیم که دوباره بازرسان ما با حضور در کارخانه اقدام به نمونه‌گیری از آب کردند که متأسفانه این‌بار وجود میکروب «ایکولای» در چاه منشأ تولید آب این کارخانه از سوی آزمایشگاه تشخیص داده شد. وی ادامه داد: وجود میکروب ایکولای در آب نشان‌دهنده آلوده‌بودن آب به فاضلاب انسانی است بنابراین بعد از مشخص‌شدن این نتایج سریعا پروانه تولید آب معدنی دماوند تعلیق و این شرکت ملزم به طی فرایندهای میکروب‌زدایی شد. رئیس سازمان غذا و دارو خاطرنشان کرد: هم‌اکنون بعد از پاکسازی خط تولید و اصلاحات دیگر، فقط اجازه تولید آب آشامیدنی و نه آب معدنی به این شرکت داده شده است. حالا ماجرای «دماوند» وارد فاز جدیدی شده است و مردم اظهار می‌کنند چگونه اجازه تولید مجدد به برندی داده می‌شود که در نتیجه آزمایشات آن فاضلاب انسانی دیده شده است. لیلا حقی، سخنگوی کارخانه دماوند در گفت‌وگو با «شرق» با اظهار بی‌اطلاعی از ادعای رئیس سازمان غذا و دارو می‌گوید: «روز گذشته در نشست خبری‌ای که داشتیم، بعد از یک ماه گفتیم ما هم شفاف حرف بزنیم و حرف‌هایی که زده شد، همان‌هایی است که به آن اصرار داریم. من سه پیام دارم. اول اینکه محصولات آب آشامیدنی دماوند کاملا سالم هستند و مطابق استاندارد و قوانین غذا و دارو تولید می‌شوند. مسئله دوم اینکه ما از آب معدنی به آب آشامیدنی تبدیل شده‌ایم. اتفاقی که یک‌سال‌ونیم است از آن می‌گذرد و ما دقیقا کمپینی برای همین موضوع داشتیم و اطلاع‌رسانی کامل داشتیم و لیبل‌هایمان را نیز عوض کردیم. ما سرمایه‌گذاری وسیعی کرده بودیم و پیشرفته‌ترین فیلتراسیون دنیا را وارد ایران و آن را نصب کردیم». حقی اظهار کرد: «وقتی شما فیلتر روی خط می‌گذارید، ناخودآگاه به دلیل اینکه املاح تغییر می‌کنند، از لحاظ قانونی به آب آشامیدنی تبدیل می‌شوید. از این اتفاق هم بسیار خوشحال بودیم به خاطر اینکه ما خیلی تحقیق کرده بودیم و همه مردم می‌گفتند دلشان آب سبک می‌خواهد. ما هم فیلتر نصب کردیم که آب سبک‌تری را به مصرف‌کننده ارائه دهیم. موضوع سوم این است که ما هیچ‌وقت نخواستیم سرکشی کنیم و با کسی لجبازی کنیم. اشتباه ما این بود که طبق دستور شفاهی که به ما داده بودند از ما خواستند محصولمان را توزیع نکنیم، ما اشتباه متوجه شدیم و به جای توزیع، تولیدمان را متوقف کردیم». حقی با تأکید بر اینکه حالا خط تولید آب دماوند راه افتاده، در پاسخ به این سؤال که ماجرای فضولات انسانی در آزمایشات آب دماوند چیست، می‌گوید: «حالا مسائل جدیدی را می‌شنویم. من اصلا نمی‌دانم چه بگویم و شوکه‌ام. و فقط می‌گویم چنین چیزی نبوده است. من با وجدان آسوده و اطمینان می‌گویم این آب را به خانه خود برای مصرف می‌برم».

سخنگوی این شرکت تولید‌کننده آب آشامیدنی همچنین در رابطه با وضعیت فروش و نحوه واکنش مردم به اخبار پیرامون محصولات این شرکت گفت: «متأسفانه در این مدت با وجود اینکه محصول ما توزیع می‌شود حتی یک بطری هم نفروخته‌ایم».

درهمین‌حال روز گذشته وزارت بهداشت مستندات مربوط به آلودگی آب آشامیدنی و معدنی دماوند به میکروب سدوموناس و فضولات انسانی را منتشر کرد. حسین رستگار، مدیرکل آزمایشگاه‌های مرجع کنترل غذا و دارو، در نشستی خبری ضمن ارائه مستندات مربوط به آزمایش‌های انجام‌شده در مورد آب‌های بسته‌بندی و به‌ویژه آب معدنی و آشامیدنی دماوند، گفت: تمامی آب‌های معدنی و آشامیدنی طی دو مرحله مورد بررسی قرار می‌گیرند. این آزمایش‌ها به‌دنبال دستور وزیر بهداشت و همچنین رئیس سازمان غذا و دارو از نیمه اول امسال برای تمام برندها آغاز شد. وی افزود: بررسی‌های انجام‌شده حاکی از آن بود که ١٠‌درصد مواردی که مورد آزمایش قرار گرفته بودند مشکلات ماژور و مینور داشتند. براین‌اساس دستور توقف خطوط تولیدی و همچنین انجام اصلاحات لازم داده شد. رستگار افزود: در مورد برند «دماوند» نیز باید گفت که آب آشامیدنی این برند دارای میکروب سودوموناس بود که این موضوع از نظر ضوابط بهداشتی و فنی قابل‌قبول نیست و باید در این شرایط خط تولید اصلاح شود. به‌این‌ترتیب دستور اصلاح خط تولید داده و مقرر شد که تمام پَچ‌های آب آشامیدنی دماوند قبل از ورود به بازار تأییدیه آزمایشگاه مرجع غذا و دارو را داشته باشند. وی در مورد آب معدنی دماوند نیز گفت: آب معدنی از آب چاه تأمین می‌شود. بررسی‌های انجام‌شده در چاه مربوطه نیز میکروب «اشرشیاکولی» و «کولیفرم» را نشان داد که این موضوع نیز از نظر استانداردهای ملی و ضوابط بهداشتی و فنی سازمان غذا و دارو پذیرفته شده نیست. به‌همین‌دلیل پروانه آب معدنی دماوند به‌کلی تعلیق شد. وی درمورد اظهارات رئیس سازمان غذا و دارو مبنی‌بر وجود فضولات انسانی در آب معدنی دماوند گفت: ویروس‌های فوق می‌توانند منشأ فضولات انسانی داشته باشد.

به گزارش فارس، رستگار با بیان اینکه آزمایشگاه مرجع کنترل غذا و دارو بسیار پیشرفته بوده و به‌لحاظ میکروبیولوژی بسیار قوی است، افزود: این آزمایشگاه مورد تأیید سازمان جهانی بهداشت است. روش‌هایی هم که در این آزمایشگاه به کار گرفته می‌شود از استانداردهای ملی برخوردارند. نتایج تمام آزمایش‌های انجام‌شده به صورت مستند موجود است. وی در پاسخ به سؤالی مبنی‌بر اینکه مسئولان شرکت آب معدنی دماوند اظهار کرده‌اند که از سازمان غذا و دارو هیچ اخطاریه‌ای دریافت نکرده‌اند، گفت: در جلسه‌ای با مدیرعامل، مسئول فنی و رئیس انجمن آب‌های بسته‌بندی تمام این موارد را به آنها اعلام کردیم و تذکرات لازم را دادیم. به‌صورت مکتوب نیز از آنها امضا گرفته و مقرر شد تا زمانی که اصلاح خط تولید آب آشامیدنی دماوند برای ما محرز نشود، تمام پچ‌های تولیدی این برند قبل از حضور در بازار تأییدیه آزمایشگاه‌های مرجع را بگیرند. در ادامه، هدایت حسینی، مدیرکل نظارت بر موادغذایی، آشامیدنی و آرایشی - بهداشتی سازمان غذا و دارو، نیز گفت: ما به‌صورت مستمر نظارت‌هایمان را در سطح عرضه و در فواصل زمانی متفاوت انجام می‌دهیم. وی در پاسخ به سؤالی درباره اظهارات شرکت آب معدنی دماوند مبنی‌بر اینکه حدود دو سال است آب معدنی دماوند تولید نمی‌شود، گفت: در ارزیابی‌های انجام‌شده در شش‌ماهه دوم سال ٩٣ و همچنین شش‌ماهه اول سال ٩٤ مواردی از این آب معدنی در بازار بود که توسط آزمایشگاه مرجع مورد آزمایش قرار گرفت و وجود آلودگی در آن مشخص شد، به‌همین‌دلیل تولید آب معدنی دماوند به صورت کامل متوقف و پروانه آن باطل شد چراکه آب معدنی باید بدون پالایش از عمق زمین وارد بطری شود و درعین‌حال باید عاری از آلودگی باشد. این در حالی است که این ضوابط در مورد آب معدنی دماوند انجام نمی‌شود. وی درباره آب آشامیدنی نیز گفت: آب آشامیدنی نیز باید مورد سالم‌سازی قرار گیرد، بنابراین به دلیل وجود میکروارگانیزم‌ها به شرکت مربوطه اخطارهای لازم داده شد و جلسه‌ای نیز با مدیران و مسئول فنی و همچنین رئیس انجمن آب‌های بسته‌بندی برگزار و موارد مربوطه به آنها اعلام شد. حسینی افزود: در مجموع درباره آب آشامیدنی دماوند خواسته‌ایم که اصلاحات لازم انجام شود. درحال‌حاضر دماوند تنها مجاز به عرضه آب آشامیدنی است.

سؤالی که در این شرایط پیش می‌آید بسیار ساده است. در هیاهوهای پیش‌آمده مقصر این اتفاق و ازبین‌رفتن اعتماد مردم چه کسی است؟ این وسط چه کسی قرار است به حق اجتماعی مردم فکر کند و چه کسی می‌تواند از آنها بخواهد محصولی را با این همه حرف و حدیث دوباره به سبد خریدشان اضافه کنند؟ سبد خریدی که هر روز کوچک‌تر می‌شود و باید یک محصول را به دلیل مسائل بهداشتی از آن حذف کرد. در شرایطی که وزیر بهداشت اعلام می‌کند جریمه کارخانجاتی که در تهیه محصولات خود از روغن پالم استفاده می‌کردند تنها سه ‌میلیون تومان بود، تکرار این اتفاقات امری بدیهی است و این وسط تنها اعتماد مردم است که دستخوش آسیب شده است.