با تیک عصبی کودک چگونه برخورد کنیم؟

ایسنا: یک روان‌شناس گفت: تیک نوعی انقباض غیرارادی عضلانی است که معمولا در پی تنش‌های خانوادگی تشدید می‌شود. رویا ابراهیمی، با تاکید بر این‌که تیک گاهی به صورت مزمن و گاهی بسیار زودگذر در کلام، حالت یا حرکت کودکان دیده می‌شود، اظهار کرد: تیک ساده مدت کوتاهی به طول می‌انجامد و به ندرت بیشتر از یک ثانیه طول می‌کشد. این انقباض بیشتر هنگام هیجان رخ می‌دهد و گاهی ممکن است ترکیبی از چند حرکت همزمان باشد؛ در واقع تیک‌های حرکتی ساده و معمولی اغلب عبارتند از چشمک زدن، حرکت گردن، بالا انداختن شانه و حرکت شکلک گونه صورت که گاهی با تیک‌های آوایی مثل صاف کردن گلو، سرفه یا بالا کشیدن بینی همراه است. این روان‌شناس ادامه داد: اغلب کودکانی که در مدرسه یا خانه دچار استرس و ناراحتی و نگرانی هستند دچار تیک‌های مکرر می‌شوند. البته این حالت زمانی رخ می‌دهد که کودکان سعی در جمع‌آوری تمرکز نسبت به چیزی یا انجام فعالیتی خارج از توان خود دارند، ولی به محض این‌که در یک فعالیت غرق می‌شوند یا اراده خود را نسبت به آن کنترل می‌کنند از چند دقیقه تا چند ساعت قابل کنترل می‌شوند. وی تصریح کرد: این کودکان حتما باید تحت مراقبت و نظارت باشند تا به اشتباه منجر به بازی گرفتن و خنده و شوخی دیگران نشوند، این در حالی است که پسرها بیشتر از دخترها به تیک مبتلا می‌شوند و سن شیوع آن هفت تا 11 سالگی است. ابراهیمی افزود: در رابطه با شناخت و علت تیک تحقیقات بسیاری صورت گرفته و همگی گواه این است که مادران بچه‌های مبتلا به تیک چند برابر سایرین در طول بارداری مسایلی از قبیل استرس را تحمل کرده‌اند. این در حالی است که متاسفانه گاهی علایم تیک توسط خانواده و معلمان درست درک نمی‌شود و این افراد سعی می‌کنند کودک را با تنبیه و تحقیر درمان کنند که همین مساله به نوبه خود موجب تشدید استرس در ارتباطات بین فردی کودک و در نتیجه افزایش حرکات غیرارادی شود. این روان‌شناس خاطرنشان کرد: اختلال تیک مراقبت و درمان خاص خود را می‌طلبد. در واقع جهت درمان تیک، مراقبت مداوم اهمیت زیادی دارد؛ چراکه تمرکز بیش از حد اطرافیان روی این مسئله آن را تشدید می‌کند. در این راستا لازم است تا زمانی که تیک در عملکرد فرد اختلال جنبی به وجود نیاورده یا موجب آشفتگی هیجانی مشخصی نشده، اعضای خانواده از تمرکز روی آن خودداری کنند و معلمان نیز در محیط و فضای کلاس مراقب رفتار سایر همکلاسی‌ها باشند. وی تاکید کرد: بهترین و اولین اقدام جهت رفع تیک‌ها در کودکان رفتاردرمانی و روان‌درمانی است. در واقع با توجه به آسیب‌هایی که تیک روی کودک از نظر روحی ایجاد می‌کند حتما باید تحت مراقبت و نظارت باشند تا زمینه را برای خنده دیگران فراهم نکنند. هر چند به خصوص در مورد تیک‌های گذرا مشاهده شده که این اختلال در گذر زمان و به خودی خود درمان شده است، ولی به علت عوارض ثانوی به خصوص در رابطه با ایجاد تعامل و رویارویی با دیگران باید تحت نظارت، مراقبت و درمان قرار گیرد.