گزینه‌های روی میز «بنا» برای موفقیت در برزیل
بعد از بازگشت محمد بنا به رأس تیم ملی کشتی فرنگی و در دست گرفتن دوباره سکان هدایت این تیم، این گمانه بوجود آمد که آیا بار دیگر آقای خاص کشتی فرنگی می‌تواند تیمش را احیا کند.
خود او نیز در آخرین اظهارنظرش گفته است که تنها به من 2 ماه فرصت دهید و بعد ببینید چه تیمی تحویل مردم خواهم داد؛ این صحبت‌ها نشان از شناخت بالای بنا از شاگردانش و پتانسیل کشتی فرنگی و برنامه‌هایش دارد. هر چند که او تا زیرکی خاصی سعی دارد هیچ قولی برای مدال المپیک ندهد، اما از چشمانش خوب پیداست که چه در سر می‌پروراند.
در زیر نگاهی اجمالی و تحلیل کلی از اوضاع اوزان المپیکی کشتی فرنگی و داشته‌های محمد بنا در این اوزان خواهیم داشت و خواهیم دید که این مربی کاربلد چه گزینه‌های را روی میزش برای انتخاب خواهد داشت و چه گزینه‌هایی را از آستینش بیرون خواهد آورد. هر چند که شاید در بیشتر اوزان از همین حالا بتوان حدس زد یا پیش‌بینی کرد که کدام نفرات شانس بیشتری برای حضور در المپیک برزیل خواهند داشت، اما تمام اینها بستگی به شرایطی دارد که در روزها و ماه‌های پیش رو رخ خواهد داد؛ 10 ماه سراسر از حادثه.
* سوریان را نمی‌توان نادیده گرفت
در وزن 59 کیلوگرم همچنان مدعی اصلی حمید سوریان است و به نظر نمی‌رسد هیچ عقل سلیمی حاضر باشد خط قرمز روی نام پرافتخارترین کشتی‌گیر ایران بکشد، هر چند وجود رقیب در کنار او می‌تواند حمید را در پیمودن راه موفقیت کمک کند، اما به نظر نمی‌رسد رقیبی در شرایط فعلی توان تهدید کردن جایگاه او را داشته باشد. محسن حاجی‌پور که به عنوان ذخیره سوریان راهی لاس‌وگاس شد جدی‌ترین آلترناتیو برای سوریان در سال‌های گذشته بوده است و همواره زیر سایه مرد هفت طلائه کشتی فرنگی بوده و نتوانسته است توانایی‌های خود را نشان دهد. در کنار این دو نفر محمد نوربخش و محمد فقیری را داریم که بعد از ناکامی در مسابقات جهانی 2013 به تازگی تمرینات جدی‌اش را برای بازگشت قدرتمند به تشک کشتی آغاز کرده است. به نظر می‌رسد داشته‌های کادر فنی درا ین وزن به همین نفرات در کنار کشتی‌گیرانی مانند سامان عبدولی و شیرزاد بهشتی طلا و حتی رضا خدری که سال گذشته در جوانان جهان قهرمان شد، محدود شود.
* دست خالی کادرفنی در وزن دوم؛ امید تنها گزینه است؟
در وزن 66 کیلوگرم هم تقریبا شاهد چنین شرایطی هستیم چرا که با وجود امید نوروزی، قهرمان المپیک لندن در 60 کیلوگرم و نایب قهرمان جهان در 66 کیلوگرم در جهانی 2014 ازبکستان و با توجه به عملکرد رقیبانش در جهانی لاس‌وگاس، نمی‌توان جانشینی جدی برای او متصور بود چرا که زیدوند که نزدیک‌ترین تهدید کننده نوروزی بود حتی نتوانست یک مرحله هم در مسابقات جهانی دوام بیاورد و با شکست در همان دور نخست نشان داد که تنها گزینه پیش روی بنا و همکارانش نوروزی و تمرکز روی همین کشتی‌گیر است. البته در این وزن از محمدعلی گرایی هم نباید غافل شد؛ کشتی‌گیر شیرازی که دست پرورده محمدعلی چمیانی، مربی سازنده امید نوروزی است و در مسابقات قهرمانی آسیا به مدال نقره دست یافت، اما همانطور که بنا در گفته‌هایش تأکید دارد المپیک جای تجربه‌اندوزی نیست. شرایط در این وزن به مراتب وخیم‌تر از وزن اول است و گزینه‌های محدود دست کادر فنی را در ایجاد رقابت و انتخاب می‌بندند هر چند که امکان حضور سامان عبدولی و حتی نوربخش در این وزن هم بعید به نظر نمی‌رسد، اما شاید مهم‌ترین اتفاق در این وزن بازگشت افشین بیابانگرد به وزن سابقش باشد.
بیابانگرد بعد از کسب مدال برنز جهان در سال 2014 در وزن 71 کیلوگرم، مدال برنز بازی‌های آسیایی را در 66 کیلوگرم بر گردن آویخت تا سالی سراسر موفقیت را پشت سربگذارد، اما در جهانی 2015 با عملکردی ضعیف و دور انتظار نتوانست افتخارات سال گذشته را تکرار کند. حالا افشین برای رسیدن به آرزوهایش در المپیک، 2 راه پیش رو دارد صعود به یک وزن بالاتر یعنی 75 کیلوگرم یا بازگشت به وزن سابقش و تحمل کم‌کردن وزن در 66 کیلوگرم که به نظر می‌رسد بیابانگرد راه دوم را برگزیده و با توجه به رقیبان سرسخت در وزن 75 کیلو تصمیم گرفته است تا شانسش را برای رسیدن به المپیک در 66 کیلوگرم آزمایش کند، اما باید دید آیا این فرصت به او می‌رسد.
البته در حال حاضر مهم‌ترین دغدغه کادر فنی در این وزن مانند وزن اول کسب سهمیه المپیک باشد.
* مصاف جنگجویان در وزن سوم
75 کیلوگرم شرایط بهتری نسبت به اوزان دیگر دارد و به نظر می‌رسد داشته‌های کادر فنی نسبت به سایر اوزان بیشتر باشد. با وجود نفراتی مانند سعید عبدولی، پیام بویری و هادی علیزاده و حتی با توجه به اینکه وزن 71 کیلوگرم المپیکی نیست و آمدن مدعیان این وزن به وزن 75 کیلوگرم نفراتی مانند رامین طاهری و علی ارسلان که به تازگی مدال برنز جوانان جهان را کسب کرده است هم به این جمع اضافه خواهند شد که دایره انتخاب را در وزن سوم المپیکی وسیع‌تر از گذشته می‌کند. البته به نظر می‌رسد بویری کمی دچار مشکل است چرا که در فهرستی که از سوی فدراسیون کشتی برای عدم حضور مدعیان در لیگ فرنگی صورت گرفته نامی از بویری به عنوان مدعی این وزن که به مدال برنز بازی‌های آسیایی دست یافت، به چشم نمی‌خورد.
در این وزن هم با توجه به اینکه عبدولی موفق به کسب سهمیه در مسابقات جهانی 2015 شد و با توجه به پخته شدن این کشتی‌گیر در سال‌های اخیر به نظر می‌رسد گزینه اصلی او باشد و سایر مدعیان باید برای گرفتن دوبنده تیم ملی از او باید تلاش کنند، اما در این مدت باقیمانده راه زیادی برای رفتن وجود دارد، اما خیال کادر فنی از بابت سهمیه المپیک در این راحت است و می‌تواند تمرکز خود را برای آزمایش نفراتش بگذارد.
* اخلاقی در احاطه مثلث مدعیان
در 85 کیلوگرم هم تعداد مدعیان چندان زیاد نیست، اما به نظر می‌رسد با وجود کمیت کم، کیفیت نسبت به سایر اوزان بالاتر باشد. بدون شک گزینه اصلی برای حضور در المپیک در این وزن کسی جز حبیب‌الله اخلاقی نمی‌تواند باشد هر چند که اگر اخلاقی اسیر اشتباهات خود و غافلگیر نمی‌شد، می‌توانست به مدالی خوش‌رنگ‌تر در مسابقات جهانی برسد، اما به هر حال بعد از چند دوره متوالی ناکامی و دست خالی ماندن در مسابقات جهانی و المپیک؛ سرانجام حبیب بعد از 6 سال به مدال رسید که خود نوعی پیشرفت به حساب می‌آید، اما نباید از کنار نام کشتی‌گیری مانند حسین نوری به راحتی گذشت. اخلاقی در مرحله نهایی انتخابی تیم ملی به سختی از سد این کشتی‌گیر جوان و با انگیزه گذشت و شاید اگر نوری هم به این مسابقات اعزام می‌شد دست خالی برنمی‌گشت، اما به هر حال قرعه به نام اخلاقی افتاد.
البته تا حدود 2 ماه دیگر محرومیت 2 ساله طالب نعمت‌پور، دارنده مدال طلای 2013 جهان به پایان می‌رسد و باید او را نیز در زمره مدعیان اصلی وزن چهارم به حساب بیاوریم. رقابت اخلاقی، نوری و نعمت‌پور و تشکیل مثلث مدعیان در این وزن برای رسیدن به دوبنده تیم ملی می‌تواند اتفاقات غیرقابل پیش‌بینی را رقم بزند هر چند با این وجود هم به نظر می‌رسد کادر فنی تیم ملی کشتی فرنگی بیشتر روی گزینه‌های باتجربه، میدان دیده و امتحان پس داده در بازی‌های بزرگ المپیک نظر دارد چرا که بدون شک کسب نتیجه مهم‌تر از هر چیز دیگری است.
البته در این وزن هم نمی‌توان از نفراتی مانند مجتبی کریم‌فر، نفر سوم آسیا و همچنین داود اخباری و میلاد خسروی غافل شد کما اینکه در این وزن هم با توجه به المپیکی نبودن وزن 80 کیلوگرم شاهد کوچ کشتی‌گیران به وزن چهارم المپیکی خواهیم بود و نفراتی مانند یوسف قادریان که به تازگی در مسابقات جهانی به مدال برنز دست یافت و همچنین سامان عزیزی با مدعیان اصلی مبارزه خواهند کرد.
بدون شک اخلاقی بعد از المپیک ریو از کشتی خداحافظی خواهد کرد و اگر نتواند در این المپیک با مدالی خوش‌رنگ بازگردد حسرت آنرا تا آخر عمر به دل خواهد داشت.
* رضایی سلطان بلامنازع وزن پنجم
قاسم رضایی با توجه به نتایج درخشان سال‌های اخیر ، نشان داده همواره در زمره مدعیان جهانی بوده است و در داخل هم رقیبی جدی ندارد هر چند که نمی‌توان از نفراتی مانند علیاری و صالحی‌زاده غافل شد، اما در وزن 98 کیلوگرم هم به نظر می‌رسد تمرکز اصلی روی رضایی باشد که بعد از طلای المپیک لندن با برنز 2014 و نقره 2015 نشان داد که طلایش در لندن اتفاقی نبوده است و حالا هم می‌تواند در المپیک برزیل شانس اصلی کسب مدال آنهم از نوع مرغوب‌ترینش باشد.
به هر حال باید دید که مهدی علیاری که مدعی پوشیدن دوبنده تیم ملی در وزن پنجم المپیکی کشتی فرنگی است در نهایت چه تصمیمی می‌گیرد و آیا به وزن سابقش باز خواهد گشت یا با وجود ناکامی در مسابقات جهانی در سنگین‌وزن به حضورش در 130 کیلوگرم ادامه خواهد داد هر چند که گزینه اول محتمل‌تر به نظر می‌رسد چراکه در ترکیب اردونشینان نیز محمد بنا و همکارانش او را در زمره کشتی‌گیران 98 کیلو قرا داده‌اند. از طرفی مثلث مدعیان این وزن با حضور کشتی‌گیر جوان و با انگیزه‌ای همچون سیدمصطفی صالحی‌زاده که در آخرین انتخابی تیم ملی با تنها یک شکست و با وجود برتر مقابل علیاری، نفر اول انتخابی، سوم شد؛ کامل می‌شود هر چند که شاید انتخاب‌ها در این وزن هم قابل پیش‌بینی باشد.
در هر حال گزینه‌ها در این وزن هم به نوعی بسیار محدود است و به نظر می‌رسد در نهایت از بین این سه کشتی‌گیر، یک نفر راهی ریو شود، اما باید منتظر تصمیمات محمد بنا ماند و دید آیا او به تجربه اعتماد می‌کند یا نیروی جوانی.
* معادلات پیچیده سنگین‌وزن و ترفندهای بنا
در سنگین‌وزن اما ماجرا کاملا متفاوت است چرا که در حال حاضر از هیچ کدام از کشتی‌گیران حاضر نمی‌توان به عنوان مدعی اصلی نام برد. بعد از برنز باباجان‌زاده در مسابقات جهانی 2011 استانبول که اولین و آخرین مدال کشتی فرنگی در سنگین وزن است، دیگر ایران در این وزن رنگ مدال به روی خود ندید. بشیر در المپیک در کسب مدال ناکام ماند و سپس در سال 2013 امیر علی‌اکبری به مسابقات اعزام شد که با وجود کسب مدال طلا به علت ارتکاب به دوپینگ مدالش پس گرفته شد، در جهانی 2014 نوبت به مهدی‌زاده رسید که او هم نشان داد هنوز برای رسیدن به مدال جهانی از تجربه لازم برخوردار نیست و در نهایت این مهدی علیاری بود که راهی لاس‌وگاس شد تا او هم که از یک وزن پایین‌تر به سنگین‌وزن رفته بود توفیقی کسب نکند تا معادلات در این وزن پیچیده‌تر از قبل شود.
حالا محمد بنا مانده است و معادله‌ای پیچیده در سنگین‌وزن؛ هر چند خود او با اطمینان حرف می‌زند و می‌گوید کادر قبلی مهدی زاده و باباجان‌زاده را فراری داد و بشیر در زمان او هم همین شرایط را داشت، اما با ترفندهایی که بلد بود اجازه نمی‌داد از کشتی دور شود. باید دید آیا بنا باز هم می‌تواند از ترفندهای قدیمی‌اش برای شاگردانش که حالا 4 سال باتجربه‌تر از قبل شده‌اند، استفاده کند یا باید طرحی نو در اندازد.
البته محمد بنا در این وزن 4 کشتی‌گیر را مدعی اصلی می‌داند؛ بشیر باباجان‌زاده، بهنام مهدی‌زاده، مهدی نورزی و امیر قاسمی منجزی نفراتی هستند که بنا روی آنها نظر دارد، اما اینکه دوبنده تیم ملی به کدام کشتی گیر سپرده شود، گذشت زمان همه چیز را مشخص خواهد کرد.
در گام اول دغدغه اصلی کادرفنی کسب سهمیه المپیک در وزن ششم المپیکی است، در حال حاضر باباجان‌زاده در المپیک سیزم حضور دارد و اگر بتواند آنجا خودی نشان دهد بدون شک گزینه اصلی برای حضور در رقابت‌های گزینشی المپیک خواهد بود تا از این راه، مسیر خود را برای حضور در دومین و شاید آخرین المپیک عمر ورزشی‌اش هموار کند.