کلکسیون تجهیزات آمریکایی و اسرائیلی در ارتش ترکیه

مهر: منطقه غرب آسیا در طول سالیان بسیار بستر درگیری و ناامنی های فراوانی بوده است. گسترش تروریسم و ناامنی های ساخته و پرداخته کشورهای غربی سالهاست که گریبان گیر این منطقه است. ایجاد اختلاف و درگیری در خاورمیانه علاوه بر اینکه باعث تامین امنیت رژیم صهیونیستی خواهد شد باعث به وجود آمدن بازار خوبی نیز برای تجهیزات نظامی ساخت کشورهای غربی می شود. به همین علت در سلسله گزارش هایی به صورت تفصیلی به توان و قدرت ارتش های کشورهای این منطقه(که عمدتا با تکیه بر تولیدات کشورهای خارجی و تهی از محصولات داخلی است) به خصوص همسایگان جمهوری اسلامی ایران خواهیم پرداخت. در قسمت قبل به ارتش جمهوری آذربایجان پرداختیم، در این قسمت ارتش ترکیه را بررسی خواهیم کرد.

ارتش امپراطوری عثمانی تا قبل از فروپاشی متشکل از ۲ میلون و ۸۰۰ هزار سرباز بود، پس از جنگ جهانی اول در قرارداد صلحی که بین طرفین امضا شد امپراطوری عثمانی ملزم شد قوای مسلح خود را به ۵۰ هزار نفر تعدیل کند این قرارداد آغازی بر استقلال ترکیه شد و مصطفی کمال پاشا که در آن دوران تشکیلاتی را برای مقاومت در برابر ارتش های بیگانه در جریان تهاجم به عثمانی سازماندهی کرده بود بعنوان قهرمان ملی معروف شد. وی جمهوری ترکیه را بر مبنای سکولاریسم در سال ۱۹۲۳ پایه گذاری کرد و پس از آن به «آتاتورک» ملقب شد.

پس از استقلال ترکیه نیروهای مسلح این کشور تحت عنوان TSK زیر نظر وزارت دفاع تشکیل شد. طبق قانون اساسی ترکیه، رئیس جمهور فرمانده کل قوا می باشد. پس از رئیس جمهور عالی ترین مقام نظامی ترکیه رئیس ستاد مشترک ارتش ترکیه است که وظیفه سیاستگذاری، هماهنگی و فرماندهی بین کلیه ی قوای مسلح این کشور را برعهده دارد. ارتش ترکیه شامل سه نیروی زمینی، هوایی و دریایی است که دو واحد دیگر بنام ژاندارمری و گارد ساحلی نیز جزو نیروهای مسلح ترکیه محسوب می شوند که فرماندهی آن ها زیر نظر وزارت کشور است. ترکیه از سال ۱۹۵۲ به عضویت ناتو در آمده و همکنون یکی از اعضای آن است.

نیروی زمینی ترکیه بعنوان بزرگترین بخش ارتش این کشور از ۹ سپاه با استعداد نیروی انسانی ۳۱۴ هزار نفر تشکیل شده است. این نیرو شامل ارگان های مختلفی مانند تیپ های تکاور، مکانیزه، پیاده، زرهی، توپخانه و صلح بان است. علاوه بر این در حدود ۶۰ هزار سرباز ترکیه در قبرس تحت عنوان نیروی حافظ صلح در حال خدمت هستند. این درحالی است که در سال ۲۰۰۴ ستاد مشترک ارتش ترکیه دستور به انحلال ۴ تیپ از نیروی زمینی این کشور را داد.

نیروی زمینی ارتش ترکیه مطابق بسیاری دیگر از ارتش های منطقه عمدتا از تجهیزات وارداتی استفاده می کند، بطوریکه در بخش زرهی این نیرو از تانک های آمریکایی M-۶۰، M-۴۸ و تانک های آلمانی لئوپارد ۱ و ۲ استفاده می شود. در بخش زرهی طی سالهای گذشته ترکیه تلاش هایی در زمینه ساخت تانک انجام داد که منجر به ساخت تانک «آلتای» در صنایع اتوکار این کشور شد و گفته شده که تا پایان سال ۲۰۱۸ میلادی هزار عراده از این تانک تحویل نیروی زمینی ارتش ترکیه خواهد شد.

در بخش موشک های بالستیک، ترکیه توانسته با توسعه موشک های J-۶۰۰T با نام مستعار Yildiriim با برد های مختلف نیاز موشکی خود را برطرف سازد. موشک های J-۶۰۰ که در صنایع Roketsan این کشور تولید می شود در نمونه ی اول بردی معادل ۱۵۰ کیلومتر و در نمونه ی دوم بردی ۳۰۰ کیلومتری را دارد. همچنین ساخت نمونه سوم که بردی معادل ۹۰۰ کیلومتر خواهد داشت نیز در دست انجام است. از دیگر موشک های بالستیک ترکیه نیز MGM-۱۴۰ آمریکایی است که هم اکنون در خدمت ارتش این کشور است.

نیروی هوایی ترکیه دومین ارگان نظامی این کشور است. این نیرو از ۶۰ هزار نفر پرسنل و بیش از ۶۰۰ فروند هواپیمای جنگنده، بمب افکن، شناسایی، ترابری و آموزشی تشکیل شده است. بر اساس گزارش های موجود از ۱۶۰ میلیارد دلار بودجه سالانه مدرن سازی نیروهای مسلح ترکیه ۴۵ میلیارد دلار آن به نیروی هوایی اختصاص دارد که هدف ترکیه سرمایه گزاری در طرح های مشترک خارجی مانند جنگنده ی آمریکایی F-۳۵ است.

صنایع هوافضای ترکیه در سال ۱۹۸۴ میلادی تاسیس شد که در آن خط مونتاژ جنگنده های آمریکایی F-۱۶ وجود دارد که مونتاژ این جنگنده ها در بلاک های «۳۰ و ۴۰ »و «۵۰ و ۵۰» پلاس در آن تحت نظارت افسران آمریکایی صورت می گیرد. ترکیه یکی از ۵ کشوری است که آمریکایی ها در آن خط مونتاژ F-۱۶ را برپا کرده اند. جنگنده F-۱۶ ستون فقرات نیروی هوایی ترکیه است که در دو مدل C و D در اختیار این کشور است. ترکیه بیش از ۲۰۰ فروند از این جنگنده را در اختیار دارد.

جنگنده بمب افکن F-۴E تحت عنوان ترمیناتور که توسط رژیم صهیونیستی برای ترکیه ارتقاء داده شده از دیگر تجهیزات نیروی هوایی این کشور است. در پروژه ترمیناتور سامانه های جدید الکترونیکی و اویونیکی مانند نمایشگر سربالا (HUD)، رادار جدید (M-۲۰۲۳)، سامانه ناوبری INS/GPS و ... بر روی هواپیمای F-۴ نصب شده است. عمده تغییرات این هواپیما توسط صنایع هوافضای رژیم صهیونیستی انجام شده و هدف از آن طولانی تر کردن عمر این هواپیما تا سال ۲۰۲۰ میلادی بوده است. گرچه تمامی این اقدامات در عمل نتوانست برای ترکیه کارایی داشته باشد بطوریکه در آغاز بحران سوریه و ماجراجویی های ترکیه، پدافند سوریه موفق شد یک فروند از هواپیماهای F-۴ ترکیه را ساقط کند که منجر به کشته شدن هر دو خلبان آن شد.

رادار پرنده و هواپیمای هشدار زودهنگام بوئینگ ۷۳۷ نیز که توسط ایالات متحده مدرنیزه شده نیز از جمله پرنده های این نیرو است. در قراردادی ۶۳۰ میلیون دلاری بین ترکیه و بوئینگ آمریکا تعداد ۴ فروند هواپیمای B-۷۳۷ برای تبدیل به رادار پرنده و شنود و دریافت سیگنال در نظر گرفته شد که هم اکنون در حال خدمت در ارتش ترکیه هستند. یکی دیگر از نکات قابل توجه در نیروی هوایی ترکیه حضور پهپاد های اسرائیلی است که از دو مدل «پریدیتور» و «هرون» استفاده می کند.

نیروی دریایی ترکیه با استعداد ۴۸ هزار نفر پرسنل و ۲۰۰ شناور رزمی-پشتیبانی و ۵۰ فروند پرنده سومین نیروی ارتش ترکیه است. این نیرو از سه پایگاه اصلی؛ ناوگان شمال، ناوگان جنوب و مرکز آموزش دریایی و تربیت فرماندهی تشکیل شده و دارای شش بخش اصلی شامل فرماندهی واکنش سطحی، زیرسطحی، گشت واکنش سریع، مین روبی، لجستیک و هوادریا است. فرماندهی ناوگان شمال آن در استانبول و ناوگان جنوب در ازمیر مستقر است.

عمده تجهیزات نیروی دریایی ترکیه خارجی بوده که توسط مستشاران خارجی با مشارکت ترک ها بهینه سازی شده است. بعنوان مثال ناوچه های کلاس «GabYa» که به استعداد ۸ فروند در اختیار این نیرو است در واقع همان ناوچه های کلاس «هازارد» آمریکایی هستند که پس از ارتقاء تغییر نام داده اند. ۴ فروند ناوچه ۳۳۰۰ تنی کلاس «بارباروس» و ۴ فروند ناوچه کلاس «یاووز» از دیگر تجهیزات این نیرو هستند. ناوچه های سبک کلاس «آدا» و «اوروس» نیز از تجهیزاتی است که در ترکیه توسط مستشاران خارجی مدرنیزه شده است.

دربخش زیر سطحی نیروی دریایی ترکیه از زیردریایی های «تایپ ۲۰۹» در سه مدل که قابلیت شلیک اژدر و موشک را دارند استفاده می کند. تعداد اعلام شده ی این زیردریایی ها ۱۳ فروند است. در کنار ناوگان سنگین سطحی و زیرسطحی نیروی دریایی ارتش ترکیه ناوگان سبک آنها شامل قایق های گشتی و رزمی نیز در تناژ های مختلف وجود دارد که بسیاری از آنها در صنایع دریایی ترکیه با مشارکت شرکت های خارجی ساخته می شود. یگان هوادریای این نیرو نیز برای ماموریت های گشتی از هواپیمای ATR-۷۲ استفاده می کند که مشترکا ساخت ایتالیا و فرانسه می باشد. هلیکوپترهای بل-۲۱۲ و «سی هاوک» نیز ماموریت های رزمی این یگان و یا سایر یگان ها مانند تفنگداران دریایی را انجام می دهند.

در پایان می توان ارتش ترکیه را یک کلکسیون آمریکایی-اسرائیلی در نظر گرفت. حتی اگر اروپا را هم به این صفت اضافه کنیم بیراه نیست چرا که ساختار این ارتش بر پایه تجهیزات غربی و نفرات غربی است. البته طی سالهای اخیر ترکیه تلاش فراوانی در زمینه ی بومی کردن دانش تولید تجهیزات نظامی کرده که درخور توجه است اما با این حال قسمت اعظم و گسترده ای از ارتش این کشور ساختار غربی و بعضا صهیونیستی دارد.