نامه‌هایی که آرامش سلطان سعودی را بر هم زدند

ایران: از آخرین باری که شاهزادگان سعودی علیه پادشاه خود قیام و ملک سعود را از سلطنت خلع کردند. 51 سال می‌گذرد و اکنون خبر می رسد که ملک سلمان، پادشاه عربستان سعودی با چالش های جدی در شبکه خاندان حکومتی روبرو شده است. انتشار سه نامه به قلم شاهزادگان ناراضی و مصاحبه انتقادی یک عضو خاندان سلطنتی با رسانه‌های خارجی بر گمانه‌زنی‌ها در خصوص متزلزل شدن جایگاه ملک سلمان افزوده است. گزارش روزنامه تایمز لندن حاکی است، انتقادها از ملک سلمان، پادشاه عربستان به دلیل حمله پرهزینه به یمن و همچنین وقایع اخیر در مراسم حج همچون سقوط جرثقیل در مسجد الحرام و فاجعه منا نه تنها در خارج از مرزهای این کشور که حتی خاندان آل‌سعود رو به افزایش است.

به طور معمول تا پیش از این هیچ کس راهی به اسرار درون پرده خاندان سلطنتی عربستان نبرده، اما اکنون راز مگوی اختلافات بین شاهزادگان آل سعود با انتشار چندین نامه و مصاحبه برملا شده است. سه نامه‌ای که در چند هفته اخیر در میان خانواده سلطنتی عربستان در گردش بوده فاش می‌کند، ملک سلمان 79 ساله دچار مشکلات جدی شده و از سوی دو ولیعهدش آلت دست قرار گرفته است.

تایمز گزارش کرده است: نامه اول را دو تن از شاهزادگان سعودی نوشته بودند. آنها خواستار برکناری ملک سلمان پادشاه سعودی و دو تن از جانشینانش که بازوی قدرت او نیز محسوب می‌شوند، شده و گفته بودند بسیاری از اعضای خاندان سلطنتی عربستان براین باورند که شاه این کشور دچار بیماری زوال عقل است. نامه دوم را نوه «عبدالعزیز ابن سعود» بنیانگذار عربستان سعودی نوشت.

او در نامه خود که خطاب به سیزده تن از پسران در قید حیات «ابن سعود» نوشته شده و در خلال نامه‌اش آنها را به کودتا علیه ملک سلمان تحریک کرده است، نوشت: این امری پنهانی نیست که ملک سلمان دچار مشکل بسیار جدی در سلامتی اش به دلیل مشکلات مغزی شده است.

در این دو نامه، شاهزادگان جدا از اینکه تأکید می‌کنند؛ سلمان بیمار است، از جنگ یمن ناراضی به نظر می‌رسند. آنان در همین باره نوشته‌اند: «چگونه ما ورود به یک جنگ حساب نشده و دارای خطر را پذیرفته ایم...، چگونه ما پذیرفته ایم که سرنوشت ما بستگی به هوا و هوس جوانان داشته باشد و چگونه ما مصرف بی‌اندازه از بودجه دولتی از جمله دو برابر شدن هزینه‌های دولتی در سال گذشته را پذیرفته ایم.»

اشاره نویسندگان این نامه‌ها از به کار بردن کلمات «هوا وهوس جوانان» به «محمد بن سلمان» 30 ساله است که ملک سلمان پست وزارت دفاع را به او سپرده است و علاوه بر آن در ماه آوریل گذشته نیز به سمت جانشین ولیعهد انتخاب شد. او همچنین علاوه بر داشتن مسئولیت شرکت نفتی آرامکو، ریاست شورای اقتصادی و امور توسعه عربستان را بر عهده دارد. محمد بن سلمان متهم است، به همراه شاهزاده «محمد بن نایف»، ولیعهد، معاون دوم نخست وزیر و وزیر کشور عربستان سعودی، به اسم ملک سلمان، تصمیمات مهم داخلی و سیاست بین‌الملل را ازجمله حمله به یمن اتخاذ می‌کنند.

اما در سومین نامه نیز که در اختیار روزنامه تایمز لندن قرار گرفته و توسط یکی دیگر از نوادگان ابن سعود نوشته شده، عنوان شده است بیشتر پسران و نوادگان بنیانگذار عربستان سعودی از این نامه‌ها حمایت کرده و خوشحال هستند که برخی افراد این ابتکار را به خرج داده‌اند. این روزنامه افزود: این نامه آخری، به دنبال سقوط جرثقیل در مکه که سبب کشته شدن بیش از یکصد نفر شد و نیز به دنبال فاجعه منا که در پنجشنبه هفته گذشته رخ داد و درجریان آن صدها نفر کشته شدند، منتشرشده است.

تایمز افزود: به گفته منابع آگاه، شاهزاده «احمد عبدالعزیز» (از فرزندان ملک عبدالعزیز وملکه حصه دختر احمد سدیری است) از جمله نامزدهای مطرح برای جانشینی ملک سلمان است. براساس گزارش‌های منتشر شده، شاهزاده احمد بن عبدالعزیز با توجه به سلسله مراتب حاکمیت خود را ولیعهد قانونی عربستان می‌داند و به همین دلیل با محمد بن نایف ولیعهد و محمد بن سلمان جانشین ولیعهد بیعت نکرده است.

دیروز نیز یکی از نویسندگان اولین نامه، در مصاحبه‌ای با روزنامه گاردین خواستار تغییر رژیم عربستان شده و گفته عربستان از زمان روی کار آمدن ملک سلمان، پادشاه عربستان در ژانویه سال جاری میلادی دچار یک ناآرامی جدی شده است. بنا بر گزارش رسانه‌ها در ماه‌های اخیر داعش با گسترش دامنه عملیات خود به خاک عربستان چند حمله انتحاری و انفجاری انجام داده است که از آن جمله می‌توان به حمله به مسجد امام علی(ع) در قطیف و یک پاسگاه نیروهای امنیتی در ابها اشاره کرد.

آخرین موج نارضایتی در خاندان سلطنتی سعودی به سال 1964 میلادی بازمی‌گردد که در جریان آن فیصل بن عبدالعزیز آل سعود معروف به ملک فیصل برادرش سعود بن عبد العزیز آل سعود را در یک کودتا از سلطنت خلع کرد.

افشای توافق محرمانه انگلیس و عربستان برای کرسی شورای حقوق بشر

ویکی‌لیکس اسنادی از تبانی دولت انگلیس با عربستان سعودی برای حمایت از عضویت ریاض در شورای حقوق بشر سازمان ملل را در سال ۲۰۱۳ افشا کرد.

اسناد تازه منتشر شده ویکی‌لیکس از این امر حکایت دارد که عربستان سعودی با وجود انتقادات پی در پی مجامع حقوق بشری به این کشور، با انجام توافقی محرمانه با دولت انگلیس توانسته است در شورای حقوق بشر سازمان ملل در سال 2013 یک کرسی را به خود اختصاص دهد.

براساس گزارش «اسپوتنیک»، یک سند دیگر نشان می‌دهد که دولت انگلیس احتمالاً رشوه‌ای معادل 100 هزار دلار در ازای هزینه‌های فراخوان اختصاصی برای نامزد شدن عربستان سعودی به عنوان یکی از اعضای شورای حقوق بشر سازمان ملل برای دوره 2014 تا 2016 دریافت کرده است. این اقدام در حالی صورت گرفته که دولت عربستان طی سال‌های اخیر از سوی سازمان عفو بین‌الملل به عنوان بزرگترین ناقضان حقوق بشر به رسمیت شناخته شده است.

خبر دیگر از عربستان حاکی است، دفتر پادشاهی عربستان از مرگ برادر بزرگتر و مشاور ویژه پادشاه این کشور خبر داد. مراسم تشییع جنازه نواف بن عبدالعزیز، برادر بزرگتر و مشاور ویژه سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان بعد از نماز عشا در مسجد الحرام برگزار شد.