آیت الله طالقانی در اولین نماز جمعه انقلاب چه گفت؟ /اولین کسی که در غسالخانه بهشت زهرا غسل داده شد که بود؟/ چرایی عدم ساخت مقبره برای ابوذر زمان
طالقانی قبل از شروع نهضت امام خمینی(ره) در سال 1341 در سخنرانی تاریخی « جهاد و شهادت» درباره شرایط لازم جهت برپایی نماز جمعه سخن گفته و خاطر نشان ساخته بود که تنها با تشکیل یک حکومت اسلامی و وجود یک امام عادل برگزاری نماز جمعه واجب است.
طالقانی قبل از شروع نهضت امام خمینی(ره) در سال 1341 در سخنرانی تاریخی « جهاد و شهادت» درباره شرایط لازم جهت برپایی نماز جمعه سخن گفته و خاطر نشان ساخته بود که تنها با تشکیل یک حکومت اسلامی و وجود یک امام عادل برگزاری نماز جمعه واجب است. با پیروزی انقلاب اسلامی و به دنبال درخواست عدهای از مردم که خواستار برپایی نماز جمعه بودند، طالقانی که حتی تجربه تشکیل نماز جمعه در زندان را داشت، پس از مشورت با دوستان و عدهای از علما پیشنهاد تشکیل و برپایی نماز جمعه را در تهران و شهرستانها را به حضرت امام (ره) ارائه کرد. آیت الله طالقانی در اولین نماز جمعه انقلاب چه گفت؟ با موافقت امام خمینی(ره) اولین نماز جمعه تهران به امامت طالقانی در اولین ماه رمضان 1358 در محل دانشگاه تهران برپا شد. وی در اولین خطبه نماز جمعه، نمازجمعه را به معنی « اقامهی عدل، حق و قسط» دانسته و میگوید: « نماز جمعه مظهر کاملی است از صف توحیدی ملت اسلام و در عین حال اسلام، هوشیاری، افشاکردن دسایس دشمن و مطلع کردن همه مسلمانان به وظایف و مسئولیتهایی که لااقل در مدت یک هفته در پیش دارند... بعد از اینکه اسلام و موازین و احکام اسلام به صورتهایی دیگر و انحرافی درآمد و صف جمعه وابسته به صف طاغوت شد. شیعه در اقامهی این جماعت و اقامهی این اجتماعی توقف کرد ولی امروز که طاغوتها و طاغوتیان این کشور سرنگون شده است و رهبری، رهبری الهی است، امامت است، عدل است، قسط است باید ما و همه برادران ما در شهرها و قصبات و اطراف کشور، همانطوری که امام خمینی خواستند، این صف را تشکیل بدهند.» در سومین نماز جمعه انبوه جمعیت و مشتاقان طالقانی به قدری زیاد و فشرده بوده که خودروی حامل وی با سختی از خیابانها گذشته و با نیم ساعت تاخیر به محل دانشگاه تهران رسید. جالب اینکه وی پس از رسیدن به جایگاه اقامهی نماز با دیدن سایبان مختصری که بالای سر ایشان ساخته بودند ناراحت شده و متذکر شد: « بهتر است این بساط را بردارید. مگر من با این مردم که ساعتها در میان آفتاب گرم و سوزان نشستهاند چه فرقی دارم؟ چرا بین ما و مردم فاصله ایجاد میکنید؟» اولین کسی که در غسالخانه بهشت زهرا غسل داده شد وقتی که طالقانی در آخرین نماز جمعهاش ( هفدهم شهریور 1358) در بهشت زهرا در مراسم افتتاحیه غسالخانهِی بهشت زهرا به شوخی گفت: « شاید من اولین کسی باشم که در اینجا شسته میَشوم. مرا خوب بشویید.» هیچ کس این حرف او را که از یقیناش به مرگ زودش حاکی بود جدی نگرفت؛ همچنان که وقتی پس از دور روز جنازهی پاکش را به عنوان اولین نفر در آن غسالخانه تغسیل و تکفین کرده و تربت پاکش را درست در همان جایی که سه روز قبل در آنجا به نماز ایستاده بود یعنی وسط چهارراه و تقاطع خیابان به خاک سپردند، باز هم هیچ کس هجرت مظلومانهی آن ابوذر زمان را باور نداشت. طالقانی را برخلاف عرف معمول زمانه و سنت دیرینهی بزرگان، که اغلب در کنار مسجد یا مقبرهای آرمیدهاند، در وسط چهارراهی به خاک سپردند تا کسی برای او مقبره و کنگره نسازد؛ چراکه او در طول چهل سال مبارزه و مجاهدت همواره مخالف هرگونه تشریفات بود. او را در چهارراهی که خیابانها را به هم متصل میکردند به خاک سپردند؛ چراکه او همواره پیونددهنده جریانهای سیاسی و مذهبی و منادی وحدت بود. خاکیترین نماینده مجلس خبرگان رهبری طالقانی خواستار تشكیل مجلس در مسجد بود و با استناد به مجلس مسلمانان در صدر اسلام كه به شكل دایره روی زمین نشسته و مجلس آنها صدر و ذیل نداشت، تا جای كه واردین و نمایندگان قبایل و كشورهای خارجی رسول خدا را چون هیچ گونه امتیازی در جایگاه و لباس از دیگران نداشت نمی شناختند، خود نیز به پیروی از این سنت در اولین جلسه ی افتتاحیه مجلس خبرگان (۲۸ مرداد ۱۳۵۸) هنگامی كه با كمی تاخیر وارد مجلس شد در میان تعجب حاضرین به جای نشستن بر روی صندلی های مجلس بر روی زمین نشست و چند نفر از نمایندگان نیز به نشانه احترام با ترك صندلی هایشان روی زمین كنار وی نشستند. در فاصله تنفس جلسه اول و دوم بسیاری از نمایندگان و علما و روحانیون عضو مجلس دورادور طالقانی روی زمین نشسته و به بحث پرداختند. در این حین وقتی آیت الله بهشتی از ایشان خواستند كه در صورت امكان برای جلوگیری از سوء تعبیر طبق آیین نامه بر جایگاه خود بنشینند، طالقانی نیز در جواب داد: « قبلا به من گفتند كه این كار خلاف آیین نامه است و من جواب دادم كه جریمه آن را هر چه هست، می دهم. من دوست داشتم به جای این كاخ در مسجد جلسات برگزار می كردیم... وقتی می گوییم كه مسجد جای همه گونه جلسات بحث و بررسی و تصمیم گیری های سیاسی و نظامی است كه خودمان رعایت نمی كنیم.»