چرا بازار روغن نباتی ساماندهی نمی‌شود؟
وزارت جهاد کشاورزی هفته گذشته در حالی صنعت روغن نباتی را از تریبون رسانه ملی مورد هجمه انتقاد قرار داد که فعالان این صنعت می گویند قبل تر از این مباحث تمام دانه های روغنی از کشاورزان خریداری و وجه آن پرداخت شده است.
به گزارش اقتصادنیوز، همین رویکرد وزارت جهاد بهانه ای شد تا رسانه ملی نیز بدون در نظر گرفتن جایگاه این صنعت و جدای از پرداختن به اصل موضوع، فضای روانی نگران کننده ای را علیه این صنعت ایجاد کرده و التهاب جریان های ایجاد شده را به صورت نصف و نیمه و مبهم پیش روی مخاطبان قرار دهد. این در حالی است که دستکم انتظار می رفت، برای واکاوی و پرداختن به ابعاد مختلف این موضوع علاوه بر حضور نمایندگانی از وزارت جهاد کشاورزی و کمیسیون مربوطه در مجلس شورای اسلامی، نماینده ای از صنعت روغن نباتی نیز در آن برنامه حضور می یافت و دفاعیات لازم در راستای ارائه پیشنهاد افزایش قیمت ها را ارائه می کرد. در گفت و گوی خبری یاد شده نه تنها چنین اتفاقی رخ نداد، بلکه موضوعات آن بیشتر جنبه تخریبی صنعت روغن نباتی را به خود گرفته بود و تمام مسائل به صورت شتابزده مطرح و نیم بند رها می شد. در شرایط فعلی به نظر می رسد حفظ تعادل در بازار روغن نباتی آنقدر اهمیت داشته باشد که بتوان با دعوت از تمام گروه های ذی نفع و دست اندرکار به صورت جامع و مبسوط ابعاد مختلف این موضوع را مورد تحلیل و بررسی قرار داد. حال آنکه حداقل انتظار فعالان صنعت روغن نباتی برای حمایت از توسعه کشت دانه های روغنی، ایجاد شرایط مناسب در جهت رقابت پذیری این صنعت و متعادل سازی قیمت ها است. هر چند استدلال وزارت جهاد کشاورزی در رابطه با ضرورت ثبات قیمت روغن نباتی، کاهش قیمت های جهانی این محصول است، اما در مقابل به رشد هزینه های تولید داخلی هیچ اشاره ای نشده است. مهمتر از همه آنکه فعالان صنعت روغن نباتی معتقدند که ما اعلام کرده ایم که بابت خرید دانه های روغنی هزینه های دیگری نیز به این صنعت تحمیل شده بود که وزارت جهاد کشاورزی تعهد کرده بود جبران این هزینه از محل افزایش قیمت باشد و متاسفانه به رغم خرید کل کلزا و گلرنگ چنین اتفاقی نیافتاده است. همچنین به رغم خلف وعده جهاد کشاورزی از اسفندماه سال گذشته تمام دانه های روغنی خریداری و وجوه آن پرداخت شده است و باید گفت دعوا سر دانه ای است که فصل برداشت آن 20 روز دیگر است و این تهاجم فقط به منظور تحمیل هزینه «سویا» بدون حمایت از صنعت و عمل به تعهدات است. بنابراین اکنون باید برای جبران این هزینه فکر اساسی شود و دولت از محل منابع خود در قالب یارانه تولید یا روش های دیگر آن را جبران کند. فعالان صنعت روغن چه می گویند؟ فعالان صنعت روغن نباتی معتقدند که به آنها اعلام شده از محل واردات روغن خام در سال 94 مابه التفاوت دریافت کنند و انجمن صنایع روغن نباتی نیز برهمین اساس 46 هزار تن دانه کلزا خریداری کرد و تاکنون از این میزان 44 هزار تن را به صورت نقدی پرداخت کرده است. البته از ابتدای خرید تا به امروز که 6 ماه گذشته، هنوز افزایش قیمت ها محقق نشده است. فعالان این صنعت معتقدند که تاکنون فقط افزون بر 35 میلیارد تومان هزینه برای خرید دانه «کلزا» متحمل شده اند. فعالان صنعت روغن نباتی نکته دیگری را نیز مورد تاکید قرار می دهند و بر این باورند که تعامل آنها با وزارت جهاد کشاورزی هم بر این بود که انجمن، دانه های روغنی را به نرخ تضمینی خرید کند و در ازای آن امکان افزایش اندک قیمت محصولات خود را برای جبران هزینه ها داشته باشد که این موضوع هیچ ارتباطی با قیمت جهانی روغن ندارد. اگرچه فضای روانی موجود پیرامون صنعت روغن نباتی وجود رانت گسترده در زمینه واردات دانه های روغنی است، اما چنانچه هدف گذاری اصلی مقابله با این پدیده خطرناک، حمایت از تولید داخلی و خودکفایی در این صنعت است، دستکم انتظار می رود تمام دستگاه های اجرایی ذی ربط به جای پرداختن به جوسازی رسانه ای و در حاشیه قرار دادن یکی از صنایع مهم کشور، بر مبنای تعامل و همفکری برای دستیابی به راهکارهای اساسی گام بردارند.