سود تاخیر در پرداخت ماهانه یارانه نقدی کجاست؟!

سرویس اقتصادی شفاف: یارانه نقدی از همان اوایل آغاز به کار دولت دهم با تاخیرهایی در پرداخت مواجه شد که انتقادهای شدید افکار عمومی را به همراه داشت چرا که این تاخیرها عملا باعث شد تا تکلیف یک ماه یارانه نقدی مردم مشخص نباشد. حالا این مساله در دولت روحانی نیز تکرار می شود.ماجرا هم از این قرار است که در حالی که دولت یازدهمی ها همه از پرداخت یارانه نقدی به عنوان مشکل بزرگ دولت یاد کرده اند و حتی از شب پرداخت یارانه نقدی به عنوان شب عزای دولت یاد کرده اند، به تازگی محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور اعلام کرده، 27 یا ۲۸ شهریور یارانه نقدی پرداخت می‌شود در حالی که زمان پرداخت آن طبق رویه گذشته بیست و دوم هر ماه بود . نوبخت گفته است مبلغ یارانه نقدی مانند ماه‌های گذشته 45500 تومان است. در این میان، به گفته عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، تاخیرهای مکرر در پرداخت یارانه نقدی دست خالی دولت در تامین منابع برای اجرای این قانون را نشان می‌دهد. جعفر قادری در گفت‌وگو با میزان با بیان اینکه تاخیر در پرداخت یارانه نقدی از سوی دولت تنها به دلیل نبود منابع لازم برای این کار است، اظهار داشت: ادامه روند کنونی و فشار به برخی وزارتخانه‌ها برای تامین منابع این قانون برخلاف اهداف قانون هدفمند کردنیارانه‌ها است. قادری با بیان اینکه ادامه روند کنونی امکانپذیر نخواهد بود، گفته است تا زمانی‌که دولت برای حذف 10 میلیون نفر از جامعه آماری یارانه‌بگیران اقدام نکند با کسری منابع برای پرداخت یارانه نقدی روبه‌‌رو خواهد بود و تاخیرهای مکرر به‌وجود آمده در پرداخت یارانه نشان‌دهنده همین موضوع است.در این میان نکته اینجاست که عدم پرداخت یارانه نقد ی در موعد مقرر به دلیل مبلغ کلان آن سود زیادی برای دولتی ها دارد . در دولت دهم بر یارانه نقدی چه گذشت؟ هنوز از یادها نرفته است که بیستم آبان سال ۸۹ بود که برای نخستین بار یارانه نقدی به حساب سرپرستان خانوار واریز شد. قرار بر این بود که یارانه نقدی به صورت ماهانه پرداخت شود.در مرحله اول پرداخت یارانه نقدی نیز این مبلغ به صورت دوماهه و قبل از اجرای طرح به حساب مردم واریز شد، اما به‌تدریج با گذشت زمان، واریز یارانه‌های نقدی به جای دو ماه به یک ماه تبدیل شد و زمان واریز هم از ابتدای هر ماه به اواسط ماه تغییر کرد.نخستین تاخیر درست ۴۰ روز بعد از پرداخت یارانه مرحله اول روی داد.تاخیر پرداخت یارانه در آخرین روز پاییز ۸۹، دور از ذهن نبود، چون هنوز آمارهای ستاد هدفمندی در حال تکمیل بود. اما سومین مرحله از پرداخت یارانه نقدی زمانی اتفاق افتاد که ۵۱ روز از زمستان سپری شده بود.این زمان آنقدر جابه‌جا شد که در نهایت در مرحله چهارم دوباره به اول ماه بازگشت و اول اردیبهشت سال ۹۰ موعد پرداخت یارانه نقدی شد. پس از این بود که مسئولان قول مساعد دادند که یارانه نقدی زین پس اول هر ماه پرداخت شود اما عملا این اتفاق رخ نداد.بهانه هم این بود که با توجه به اینکه اول هر ماه موعد دریافت حقوق است، شبکه شتاب توانایی این حجم مراجعه کننده را نخواهد داشت.این بود که پس از مرحله پنجم و ششم، در مرداد ماه سال ۹۰، یارانه نقدی در یازدهم ماه پرداخت شد. شاید اصلی ترین نتیجه این تاخیر یعنی پرداخت یارانه در ۱۱ هر ماه و قابل برداشت بودن ان در روز دوازدهم این موضوع است که سیستم بانکی در یک دوره ۱۲ روزه رقمی معادل ۳.۲ هزار میلیارد تومان که حجم یارانه نقدی ماهیانه حدود ۷۲ میلیون نفر ایرانی محسوب می شود را در اختیار دارد که خواب ۱۲ روزه این مبلغ در سیستم بانکی بر اساس نرخ رسمی سود اعلام شده از سوی بانک مرکزی برای سال ۹۰ (حداقل سود عقود مبادله ای ۱۱ درصد) حداقل رقمی معادل ۱۲ میلیارد تومان سود برای سیستم بانکی یا دولت در آن روزها در بر داشت. در نهایت نیز ستاد هدفمندی یارانه‌ها اعلام کرد که برای برطرف شدن مشکل سیستم بانکی و کاهش حجم فعالیت‌ها در روزهای خاصی از ماه، یارانه نقدی نیمه و نهایتا تا هجدهم هر ماه به حساب خانوار واریز می‌شود. در فاصله ماه‌های مهر تا پایان سال ۹۰ تقریبا این قول دولتی‌ها اجرایی شد و یارانه نقدی در فاصله نهم تا هجدهم هر ماه به حساب سرپرستان خانوار واریز شد؛ اما در این میان نکته بسیار ظریفی وجود داشت که از دید بسیاری پنهان نماند. شاید در نگاه نخست، روزهای واریز شدن یارانه نقدی تفاوتی نکند؛ اما در پرداخت‌هایی که سقف انتهایی ندارند، یعنی باید به‌صورت مداوم پرداخت شوند، تغییر در روز پرداخت و تبدیل شدن پرداخت قبل از ماه به آخر ماه بعد، به معنای پرداخت نشدن یک ماه مستمری می‌باشد. به عبارت دیگر، دولت دهم به جای آنکه یارانه ماه آبان را در اواخر مهر پرداخت کند، این یارانه را در اواخر آبان پرداخت می‌کند و به همین ترتیب در ماه آذر و دی نیز تاخیر ایجاد می‌شود و در عمل یک ماه پرداخت نقدی انجام نمی‌شود و حالااین مساله می رود در دولت یازدهم تکرار شود. گفتنی است، پرداخت یارانه‌ها بیست و دوم هر ماه انجام می‌شد که پس از آن به بیست و چهارم هر ماه منتقل شد، یارانه ماه قبل نیز 26 مرداد بود و اکنون یارانه شهریور ماه به گفته نوبخت 27 یا 28 شهریور واریز خواهد شد و معلوم نیست سود این تاخیرها کجا می رود!