راهبرد کلینتون برای مقابله با ایران
وزیر خارجه سابق آمریکا روز چهارشنبه برای اعلام حمایت از توافق هستهای، در نشستی به میزبانی اندیشکده بروکینگز حضور یافت.
برجام، بخشی از یک راهبرد کلان
کلینتون در نطق ابتدایی این نشست، بر حمایتش از برنامه جامع اقدام مشترک تأکید کرد و گفت: «من از توافق هستهای به عنوان بخشی از یک راهبرد بزرگتر در قبال ایران حمایت میکنم.»
وی افزود: «حالا که وضعیت توافق در کنگره مشخص شده است، باید بگویم که اجرای توافق، مهار ایران و عوامل آن و همچنین تقویت متحدانمان در منطقه، برنامه من پس از ریاستجمهوری است.»
وزیر خارجه سابق آمریکا در ادامه با «خشن و بیرحم» خواندن ایران، گفت دست تهران به خون آمریکاییها آلوده است و «دلیلی برای اعتماد به ایران وجود ندارد.
وی به روند شکلگیری مذاکرات هستهای هم اشاره کرد و گفت در سال 2012 واشنگتن به سلطان قابوس پادشاه عمان پیام داد که خواستار مذاکره با تهران است. به گفته کلینتون، پس از آنکه ترتیبات لازم برای برقراری آن مذاکرات انجام شد، گفتوگوهای محرمانهای با حضور بیل برنز و جیک سالیوان، مقامات وقت وزارت خارجه آمریکا با طرف ایرانی در عمان صورت گرفت.
کلینتون سپس گفت که همان مذاکرات بود که نهایتا به شکلگیری توافق موقت ایران و 1+5 در ژنو منجر شد.
توافق، دسترسیهایی بیسابقه به ما میدهد
وزیر خارجه سابق آمریکا در ادامه به حمایت از توافق هم پرداخت و به نمایندگان کنگره توصیه کرد از آن حمایت کنند. وی افزود: «بدون توافق، ما نظارتی بر برنامه هستهای ایران نخواهیم داشت، اما با این توافق ما دسترسیای بیسابقه به برنامه هستهای آنها خواهیم داشت و بر تمام ابعاد آن نظارت خواهیم کرد.»
کلینتون افزود: «اگر توافق را رد کنیم، این ما خواهیم بود که مقصر شناخته خواهیم شد، نه ایران. آن وقت ایران میتواند بدون هرگونه محدودیتی برنامه خود را پی بگیرد.»
وی ادامه داد: «زمانی که میخواهیم یک ائتلاف را رهبری کنیم، باید معقول و ثابت قدم باشیم.»
او همچنین گفت نباید توافق را رد کرد، بلکه باید آن را مشروط کرد و مثلا گفت: «بله، من از توافق حمایت میکنم و در عین حال راهبرد بزرگتری را برای رویارویی با رفتارهای بد ایران تعریف میکنم.»
نباید انتظار تغییر رفتار ایران را داشت
وی در ادامه گفت نباید توافق را به عنوان گامی برای تغییر روابط با ایران دانست یا اینکه «انتظار داشت که آنها پس از توافق، رفتار خود را تغییر دهند.»
کلینتون گفت که باید پس از توافق، آمریکا آماده سه سناریو از سوی ایران باشد. وی اولا مدعی شد که ممکن است که ایران برای فریبکاری و حقه زدن در جریان اجرای توافق، تلاش کند. به ادعای او، ثانیا ایران ممکن است منتظر بماند تا پس از 15 سال که برخی محدودیتهای برجام پایان مییابد، برنامه سابق خود را پی بگیرد و ثالثا، احتمال دارد که ایران حمایت خود از متحدان منطقهایاش را افزایش دهد.
او با بیان اینکه این موارد به رفتار رئیسجمهور آینده آمریکا بستگی دارد، گفت: «باید بدانیم که ایرانیها رئیسجمهور آینده تست خواهند کرد.»
وی ادامه داد: «پیام من به سران ایران این است که ایالات متحده هرگز به شما اجازه دستیابی به سلاح هستهای را نمیدهد. من به عنوان رئیسجمهور هر کاری لازم باشد، برای حمایت از خودمان و متحدانمان انجام خواهم داد و در صورتی که ایران برای دستیابی به بمب اتم تلاش کند، در استفاده از گزینه نظامی تردید نخواهم کرد.»
وزیر خارجه سابق آمریکا همچنین با اشاره به فعالیتهای منطقهای ایران، گفت در صورت رسیدن به ریاستجمهوری، «هزینه اقدامات ایران» را افزایش میدهد.
راهبرد کلینتون برای مقابله با ایران
او سپس به تشریح راهبرد 5 بخشیاش برای مقابله با ایران پرداخت. وی گفت: « اولا، من به تقویت تعهدمان به اسرائیل خواهم پرداخت ، از جمله سنت حفظ دست بالای نظامی اسرائیل در منطقه... همچنین برای تقویت سامانههای ضدموشکی اسرائیل و سامانههای کشف تونلهایی که ممکن است برای اقدامات تروریستی یا ترور مورد استفاده قرار گیرند، تلاش خواهم کرد.»
کلینتون ادامه داد: « ثانیا، باید به ایران اعلام کرد که خلیج فارس، منطقهای با منافع حیاتی برای ایالات متحده است. ما باید به حضور قدرتمند نظامی در این منطقه ادامه داده و از باز بودن تنگه هرمز اطمینان حاصل کنیم. »
او همچنین گفت که واشنگتن باید به همکاری امنیتی با کشورهای منطقه بپردازد تا ایران بداند که «در صورت تهدید این کشورها، آمریکا بیکار نمینشیند.»
وی افزود: « سوما، باید ائتلافی منطقهای علیه متحدان ایران، به خصوص حزبالله تشکیل داد. باید قوانین منع انتقال سلاح به حزبالله را تشدید کرده و منابع مالی این گروه را خشکاند... باید از متحدانمان بخواهیم که با حزبالله مانند یک سازمان تروریستی رفتار کنند، نه اینکه آن را به دو بخش سیاسی و نظامی تقسیم کنند. همچنین باید برای مقابله با حماس تلاش کنیم و ترکیه و قطر را نیز تشویق کنیم که از حمایت از آنها دست بکشند.»
او ادامه داد: «باید از کشورها بخواهیم که از همکاری با شرکتهای وابسته به سپاه پاسداران خودداری کرده و کشورها را تشویق کنیم که مسیر هواپیماهای ایرانی به مقصد یمن و سوریه را مسدود کنند.»
وی همچنین گفت در صورت رسیدن به ریاستجمهوری، تحریمهای مربوط به تروریسم را اجرا و در صورت نیاز آنها را تشدید میکند. به گفته کلینتون، او محدودیتهای تسلیحاتی علیه ایران و سوریه را نیز تشدید میکند.
کلینتون برخورد با «موارد نقض حقوق بشر» را چهارمین بند از راهبرد خود خواند و گفت: «آمریکا در سال 2009 برای حمایت از اعتراضات بسیار محدود بود، در آینده اینطور نخواهد بود.»
وی در نهایت، تقویت کشورهای همسایه ایران را پنجمین بند از راهبرد خود برای مقابله ایران خواند و مدعی شد: «ایران مانند داعش، از هرج و مرج در منطقه سود برده و از ضعف همسایگان خود بهره میبرد.»
او گفت واشنگتن باید تحریمهای مربوط به حقوق بشر را با قدرت اجرا کرده و در صورت نیاز آنها را تقویت کند.
وی در ادامه بار دیگر به مسئله امنیت اسرائیل پرداخت و گفت: «اگر یک ثانیه تصور میکردم که این توافق امنیت اسرائیل را به خطر میاندازد، از آن حمایت نمیکردم... اطمینان دارم که توافق امنیت اسرائیل را تقویت میکند.»
او همچنین تأکید کرد که «در اولین ماه ریاستجمهوریام، نخستوزیر اسرائیل را به دفترم دعوت میکنم، تا با او در مورد نحوه تقویت روابط گفتوگو کنم.»
بر اساس آخرین نظرسنجیهای صورتگرفته در آمریکا، کلینتون در میان نامزدهای اصلی دموکراتها، پیشتاز است. در رقابت با نامزدهای جمهوریخواه نیز تنها «دونالد ترامپ» نامزد جنجالی جمهوریخواهان بوده است که در یک نظرسنجی از وی پیشی گرفته است. انتخابات ریاستجمهوری آمریکا سال آینده برگزار میشود و رقابتهای درون حزبی از حالا آغاز شده است.