نخواستیم از «تکه‌های سنگین‌سرب» حمایت شود چون به دنبال مصادره بودند/ پیام دهکردی در نقش «چمران» + عکس
ایوب آقاخانی نویسنده و کارگردان "تکه‌های سنگین سرب" که از 12 شهریور در تئاتر شهر روی صحنه می رود گفت: این شخص برآمده از تاریخ جنگ ما است. اما باید گفته شود که شهید چمران خیلی پیچیده تر از یک قهرمان جنگی است. بنابراین اصلا فکر نکنید که تکه های سنگین سرب شباهتی به آثار دیگر دارد. برخورد ما با این اثر برخوردی تاریخی است.
سرویس فرهنگی فردا- ایوب آقاخانی از جمله نمایشنامه نویسان موفق تئاتر ایران است که اکثر آثار خود را در مقام کارگردان نیز به صحنه برده و به عنوان بازیگر هم طی سال‌های اخیر در آثار تئاتری و تلویزیونی تجربیات مستمری داشته است .
ایوب آقاخانی در گفت و گو با خبرنگار فرهنگی فردا با اشاره به نمایشنامه تئاتر "تکه های سنگین سرب" اظهار کرد: از اواسط سال 1392 پژوهش در مورد موضوع نمایشنامه را شروع کردم و در زمستان سال 93 نمایش نامه را نوشته و در اسفند ماه نسخه نهایی را به پایان بردم.
وی با اشاره به انتخاب بازیگران افزود: در حین نگارش نمایشنامه به شخصیتی که قرار است نقش شهید چمران را بازی کند فکر می کردم و در ذهن من کسی جز پیام دهکردی ایفای نقش نمی کرد. فکر می کردم اگر وی نقش را بپذیرد نتیجه بهتری خواهد داشت. پس از صحبت با دهکردی، وی آمادگی خود را برای ایفای نقش در هر زمان از سال را اعلام کرد.
آقاخانی گفت: از نقش پیام دهکردی برای ایفای نقش مصطفی چمران مطمئن بوده، اما در انتخاب بازیگر زن دچار تردید بودیم. زیرا برای این شخصیت به دنبال زن کم سن و سالی بودیم که ناشناخته باشد. زیرا اصرار داشتم بازیگری که قرار است نقش مقابل چمران را بازی کند باید که حدالامکان ترفندهای بازیگرانه اش برای مخاطب لو نرفته باشد و مخاطب به خاطر آشنایی با بازی وی به پیش گویی، قضاوت و حدس روی نیاورد. برایم گنگ بودن شخصیت مقابل شهید چمران مهم بود.
کارگردان تئاتر "تکه های سنگین سرب" تصریح کرد: با کش و قوس های فراوان "عارفه لک" برای این نقش انتخاب شد. بازیگر تازه کار و البته شاعر که این یکی از ویژگی هایی بود که می توانست در گرفتن نسخه نهایی و خروجی به من کمک کند.
وی خاطر نشان کرد: از هفته آخر تیرماه کار تمرین را با دو بازیگر آغاز کردیم و کمتر از یک هفته به اجرا فرصت داریم. زیرا قرار است "تکه های سنگین سرب از 12 شهریور ساعت 20 در تالار چهارسو تئاتر شهر برای اجرا روی صحنه برود. البته فروش بلیط این تئاتر از چند روز قبل آغاز شده است.
آقا خانی در پاسخ به این سوال که "تکه های سنگین سرب" به کدام مقطع از زندگی مصطفی چمران می پردازد، گفت: اجازه بدهید این تا روز اجرا مشخص نشود. اما نمایش بر اساس پژوهش هایی درباره زندگی شهید چمران است و تمرکز بیشتر آن بر حضور وی در لبنان پیش از پیروزی انقلاب اسلامی است. در این بین بیشترین مکث زمانی رخ می دهد که چمران امور خیریه ای را در لبنان اداره می کند و اتفاقاتی در زندگی شخصی وی رخ می دهد.
کارگردان "رویاهای رام نشده " همچنین در پاسخ به این سوال که تنها دو بازیگر در این نمایش به ایفای نقش می پردازند، گفت: به نظر من این حسن است، زیرا نشان می دهد که چقدر با آثار مشابه فرق داریم که همین مورد، وجه توفیق ما خواهد بود. اما باید بگویم کار من اصلاً، کاری دفاع مقدسی نیست. این نمایش درباره یکی از چهره های تاریخی و ملی ایران معاصر بوده که تا به حال کسی از این زاویه به آن نپرداخته و نه مورد توجه و نظر افرادی می تواند واقع شود که درگیر هیجانات یدوئولوژیک هستند. "تکه های سنگین سرب" نمایشی روانشناختی و عاشقانه درباره شخصیتی مستند است.
وی ادامه داد: این شخص برآمده از تاریخ جنگ ما است. اما باید گفته شود که شهید چمران خیلی پیچیده تر از یک قهرمان جنگی است. بنابراین اصلا فکر نکنید که تکه های سنگین سرب شباهتی به آثار دیگر دارد. برخورد ما با این اثر برخوردی تاریخی است.
نویسنده "کاپوچینوی ایرلندی " یادآور شد: با نوشتن چنین نمایشنامه ای به دنبال اثبات این ادعا بودم که جنگ محدود به کلیشه های موجود نیست که تا به امروز با آنها مخاطبان را فراری داده ایم. در واقع می توان تئاتری قوی و عمیق با موضوع جنگ تهیه کرد. من فکر می کنم، زمان بازنگری در الگوها و کلیشه های موجود در این ژانر فرا رسیده است. کاری که اروپا و غرب در همان ابتدای برخورد با جنگ خود در زمینه هنر کرد و بنابر این آثار درخشان بی شماری در کارنامه خود دارد. اما متاسفانه کارهای ما به خاطر اصرار بر حرکت در سطح ایدوئولوژیک، لزوما کارهای قابل اعتنایی نیستند.
آقاخانی در پاسخ به این سوال که "تکه های سنگین سرب" مورد حمایت قرار گرفت، گفت: از هیچ جا حمایت نشدیم. این نمایش از گروه تئاتر پوشه و به تولید مرکز هنرهای نمایشی روی صحنه خواهد رفت. به این معنا که مثل یک تئاتر متعارف و یا هر تئاتر دیگری که ایوب آقا خانی می توانسته کار کند و گروه پوشه را روی صحنه ببرد. این نمایش نیز چنین مسیری را طی می کند. البته اعتراف می کنم که تلاشی هم برای حمایت هم نکردیم. زیرا در حقیقت اصلاً به این موضوع فکر نکردم.
وی افزود: زیرا بسیاری از افرادی که در صدد حمایت بودند، به دنبال مصادره آن هستند. من امضای خودم را به هیچ بشری، نهاد و یا ارگانی نمی فروشم و اصلاً حوصله این موضوع که فکر کنند اثر و یا فکر من برای آنهاست را ندارم. تکه های سنگین سرب همچنان روی پای خودایستاده است.
کارگردان تئاتر "تکه های سنگین سرب" درباره استقبال از از نمایش نیز خاطر نشان کرد: آرزو می کنم که مخاطبان اثر بدون هیچ گونه قضاوت و پیش داوری در مورد آن در سالن حضور داشته باشند که اگر چنین باشد من مطمئنم بازخورد خوبی خواهیم داشت. اما نباید این نکته فراموش کرد که در جامعه امروز خیلی ها به بهانه جویی در مورد اثر هنری می پردازند.
آقاخانی در پاسخ به این سوال که اهمیت اثر در شخصیت شهید چمران است و یا در محتوای اثر، گفت:
زاویه نگاه این اثر به یک شخصیت مستند از جنگ، نوع تفسیر و قرائت ما از آن سبب تمایز و تفاوت نمایش می شود. شاید نویسندگان دیگر نیز به نگار چنین موضوعی بپردازند، منبع پژوهشی یکی است، اما آنچه که سبب تمایز ما می شود جایی از واقعه است که دوربین را در آن قرار می دهیم. بدون شک تنها تفاوت ما زاویه دید و نوع نگاه ما و مکث روانشناختی ما روی شخصیت است.
وی در پایان اظهار امیدواری کرد که نگاه های متفاوت در موضوع های تکراری از طرف مسئولین فرهنگی هموار شود و تاکید کرد: در تهیه این اثر هنری حمایت مهندس مهدی شفیعی مدیر کل هنرهای نمایشی بسیاری از مشکلات را حل کرد. امیدوارم این نوع نگاه سالم تئاتری و فنی در عین نگاههای کلان سیاسی بتوانند در فضای فرهنگی ما تکثیر شوند و باعث تولید آثاری شوند که رمزهای جدید را در ژانرهای ظاهراً تمام شده تولید و تعریف کنند.
علاقه مندان جهت تهیه بلیط تئاتر "تکه های سنگین سرب" به کارگردانی ایوب آقاخانی و با بازی پیام دهکردی و عارفه لک می توانند از طریق سایت ایران کنسرت و یا گیشه تئاتر اقدام نمایند.