اکران و بررسی مستند «ملخی که غول شد»

فردانیوز: پنجاه و دومین جلسه «سینما روایت» به اکران و بررسی فیلم مستند «ملخی که غول شد» با حضور کارگردان اثر «محمد تقی فهیم» جبارآذین منتقد و روزنامه نگار و عباس کریمی منتقد و کارشناس سینما برگزار شد. اجرای این مراسم بر عهده رسول شادمانی بود. در ابتدای این جلسه محمد تقی فهیم کارگردان مستند «ملخی که غول شد» گفت: فیلمی که دیده شد هیچ ارتباطی با مدیریت کنونی روزنامه کیهان ندارد و فارغ از حمایت های مالی موسسه ساخته شده است و دغدغه های فردی من به عنوان یک روزنامه نگار و منتقدی که 35 سال در این حوزه کار کرده است را به تصویرکشیده علاقه مند بودم جایی همچون روزنامه کیهان ثبت تصویری بشود. موسسه هایی که در تاریخ کشور در زمان های مختلف تاثیر گذار بوده اند و نمی توان از آن ها گذشت باید ثبت شوند. *فهیم: غولی که نمی توان قصه اش را در یک زمان کوتاه روایت کرد/ مدیر کنونی کیهان همکاری نکرد، دلایلش منطقی بود وی در ادامه گفت: سی و دو سال در روزنامه کیهان کار کردم و زیر و بم های آن را می شناختم و عمرم را انجا گذارنده بودم و دغدغه شخصی ام بود. در دوره مدیریت قبلی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی طرحی را دادم مبنی بر همین موضوع تا ساخته شود. طرحم این بود که دو فیلم را بسازیم یکی تاسیس روزنامه کیهان تا پیروزی انقلاب اسلامی، چرا که موضوعاتی را در حول محور خود دارد که به راحتی نمی توان از کنار آن گذشت. نمی توان در یک فرصت کوتاه قصه این غول را روایت کرد در نتیجه از تاسیس این روزنامه تا پیروزی انقلاب اسلامی تبدیل به یک طرح ابتدایی شد طرح دیگری که داشتم این بود که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تا پایان دوره اصلاحات که همزمان بود با رفتن صفار هرندی از روزنامه کیهان به وزارت ارشاد نیزدر یک نسخه دیگر ساخته شود. نسخه اول که ساخته شد اما همچنان نسخه دوم آن در ذهن من باقی است تا ساخته شود. ما می خواستیم از شیوه های مختلف روایی استفاده کنیم که هیچ کدام محقق نشد مدیر کنونی موسسه همکاری نکرد که دلایل منطقی هم داشتند. *آذین: من اطلاعاتی ام با شیطنت های فیهم آشنا هستم جبار آذین د ابتدا با لحنی طنز گونه گفت: صحبت کردن در یک جلسه خاص برای من کمی مشکل است چرا که فهیم از دوستان و همکاران من است و دلیل بعدی موضوع فیلم است که در مورد روزنامه کیهان بوده چرا که من سال ها اطلاعاتی بودم به معنی این که سال ها در روزنامه اطلاعات کار کرده ام. با حرف ها ساخته هایش و حتی شیطنت های فهیم اشنا هستیم. وی در این مسیر پنبه خیلی ها را زده است اما شاید باید امروز پنبه خود او را بزنیم. *«ملخی که غول شد» از بهترین اثار ساخته شده در مورد رسانه است وی در ادامه افزود: ابتدا باید گفت: باید بگویم که فیلم فهیم یک اثر خوب است. این فیلم مشخص است که هم کارگردانش دارای فکر بوده و یک کارگردانی حساب شده را در نظر داشته و هم این که فیلم نشان می دهد فیلم نامه داشته است. به این معنا که فهیم و دوستانش به روی تک تک موضوعات تامل کرده اند و آنها را نوشته اند. متاسفانه فیلم فهیم را نمی توان در همه جا نمایش داد. به دلیل این که بخشی از حقایقی که در این فیلم استفاده می شود قطعاً مانع خواهد شد که چنین فیلمی از رسانه ملی پخش شود مگر این که اصلاحاتی را وارد کند که حتماً در این شرایط فیلم از بین می رود. این فیلم یکی ازبهترین آثار ساخته شده در مورد رسانه است. * آذین: جایگاه مخاطب در روایت «ملخی که غول شد» مشخص نیست/ فهیم در قسمت های بعدی جبران کند/ کیهان به چه می اندیشید؟ او همچنین گفت: جایگاه مخاطب در روایت مشخص نیست. اگر قرار است که این فیلم در چند قسمت ساخته شود بهتر است گپ و گفتی هم با مردم عادی داشته باشیم چرا که این روزنامه برای آن ها به چاپ رسیده است. آنچه که ما از این فیلم دیدیم به نوعی روایت نیمه رسمی از روزنامه کیهان بود. انتقاد من این است که فهیم باید در قسمت های بعدی جبران کند برخی از موارد را وگر نه فیلم ناقص خواهد ماند او کهدر این فیلم به تاریخ شکل و ظاهری کیهان پرداخته اند به تاریخ مضمونی و محتوایی آن نیز بپردازند. کیهان به چه می اندیشیده است؟ تا به امروز چه کارکرده است؟ تمام نشریات از جمله کیهان و اطلاعات در خدمت سیاست های مبتذل رژیم گذشته بوده اند و در این شکی نیست. امیدوارم اگر به خدمت آن ها پرداخته می شود باید به خیانت های آن ها نیز پرداخته شود تا یک مرجع کامل را در اختیار داشته باشیم. *کریمی: نام فیلم با محتوای ازملخ تا غول درست بوده/ «ملخی که غول شد» سیر فرهنگی یک ملت را نشان می دهد عباس کریمی منتقد سینما نیز در ادامه این جلسه گفت: فیلم نام خوبی دارد و کارگردان از چاپ ملخی برای نام فیلم استفاده کرده است که به نظرم خوب بوده و این تضاد بین ملخ تا غول شدن یک روزنامه جذابییت زا است. به نظر می رسد که زمان فیلم در شرایط کنونی کمی زیاد است آن هم با توجه به این که فیلم به یک موضوع می پردازد. بنا بر این مخاطب فیلم مخاطب خاصی است مثلاً اگر یک مخاطب غیر رسانه ای هرم وارونه را در فیلم ببیند برایش سوال پیش می اید که هرم وارونه چیست؟! سوال های متعددی برای مخاطب عام پیش خواهد آمد. اما دیدن این فیلم برای فردی که اهل رسانه است جذابیت دارد. البته صحنه های آگهی ها و برخی از مسائل بسیار هوشمندانه انتخاب شده بود و سیر فرهنگی یک ملت را به خوبی می توان در آن دید. در مجموع از موسیقی در فیلم استفاده خوبی شده بود. او همچنین گفت: نماهای آرشیوی استفاده شده بود با توجه به این که دست کارگردان برای در اختیار داشتن تصاویر دیگر بسته بود اما باز هم می توانستیم با برخی از نماهای خارجی حال و هوای دیگری به فیلم بدهیم. بحث های دیگری در مورد مواردی همچون فونت و دیگر مسائل روزنامه کیهان در فیلم مطرح شد که اگر جزیی تر بود در زمان فیلم نیز تاثیر بهتری می گذاشت. فهیم نیزدر پایان جلسه گفت: در مقابل صحبت هایی که دوستان انجام دادند حرف خاصی ندارم به نظرم کم لطفی شد و صحبت های جدی کمی در مورد فیلم صورت گرفت. به نظرم در نقد فیلم باید همه چیزجدی برگزار شود و دوستان ملاحضاتی انجام دادند که در نقد جایی ندارد. *جامعه هدف «ملخی که غول شد» مردم عامی نیستند او هم چنین اظهار داشت: اما جامعه هدف ما در ساخت فیلم مخاطب عام نبود و ما به این نتیجه قبل از ساخت رسیدیم که هر چقدر کیهان را به شخصیت در یک فیلم نزدیک کنیم باز هم نمی تواند مخاطب عام را درنظر بگیرد. اما الطفاتی به آنها داشتیم و به همین دلیل از موسیقی نیز کمی بیشتر از معمول استفاده شده است. ده هزار صفه از روزنامه کیهان را اسکن کردیم تا تیتر مناسب را انتخات کنیم. در این فیلم کلام راه خودش را می رود و تصویر مسیر دیگری را نیز طی می کند.به نظرم این فیلم را باید سه بار دید، اما قبول دارم کمی فیلم دشوار شده است. به نظرم در مورد این موسسه مهم نه یک فیلم بلکه ده ها فیلم باید ساخته شود. *چگونه صاحب رسانه متعهد در جامعه شویم/ چرا باید تایمز جامعه ما را تشریح کند؟! وی در ادامه افزود: فیلم قرار است که بگوید ما چگونه صاحب یک روزنامه و رسانه متعهد در جامعه خودمان می شویم؟ متاسفانه کمیت رسانه ها به لحاظ عدد فدای کیفیت شده است. استاد شاگردی دیگر در فضای مطبوعات وجود ندارد. روزنامه نگاران ازسیاستمدارن پیش تازترند. چرا باید تایمز جامعه ما را تشریح کند؟! چرا باید رسانه های ما از آن ها مواردی را بشنوند و متوجه شوند که در ایران چه می گذرد؟! نباید این اتفاق بیافتد. رسانه های بیگانه تبدیل به منبع داخلی ما شده اند وما فقط آن ها را انتشار می دهیم. ما باید برای جهان منبع ساز باشیم. روزنامه کیهان این کار را انجام می داد و منبع ساز بوده است و ما تنها مصرف کننده شده ایم. رزونامه نگار حرفه ای باید برای دنیا منبع باشد و این فیلم به این نکته اشاره دارد. پنجاه و دومین جلسه سینما روایت روز یکشنبه 18 مرداد ماه در مجتمع فرهنگی اسوه برگزار شد.