شریک خودرو ایران، فرانسه یا آلمان

در دورانی که اقتصاد ایران گرفتار تحریم‌ها بود، تنها در سال ۲۰۱۴ نزدیک به یک‌میلیون دستگاه خودرو در ایران فروخته شد و اکنون بیش از ۱۱میلیون خودرو در جاده‌های ایران در تردد هستند و سالانه حدود یک‌میلیون دستگاه خودرو جدید فروخته می‌شود. آماری که حتی تحلیلگران خارجی نیز آن را حاکی از وجود یک فرصت تجاری قابل توجه در ایران می‌دانند که تنها چند کشور دیگر در جهان از آن برخوردارند. فرصت استثنایی بازار ایران حال با لغو تحریم‌ها فرصتی استثنایی پیش روی این صنعت قرار دارد. در حالی که مصرف‌کنندگان ایرانی منتظر ورود خودروسازان اروپایی به ایران پس از لغو کامل تحریم‌ها هستند. دو کشور آلمان و فرانسه بر سر کسب سهم بیشتر از بازار خودرو ایران رقابت سختی را با یکدیگر آغاز کرده‌اند. تلاش این دو کشور برای تصاحب بازار ایران تاکنون در قالب اعزام هیئت‌های تجاری بروز پیدا کرده است. بسیاری از کارشناسان معتقدند کشور فرانسه دیگر شریک خوبی برای ایران نیست چراکه شرکت‌های بزرگ خودروساز در این کشور به علت قابل رقابت نبودن تولیدات خود نسبت به دیگر کشورها در حال ورشکستی هستند و بازار ایران را تنها برای خروج از رکود خود می‌خواهند. مخالفان حضور فرانسه در ایران علاوه بر کیفیت پایین تولید به سابقه حضور پژو، خودروساز بدقول فرانسوی در ایران اشاره می‌کنند. آنها معتقدند پژو در شرایط سخت تحریم به یکباره ایران را تنها گذاشت و اکنون که امکان حضور دیگر برند‌ها در ایران وجود دارد نباید این فرصت را در اختیار پ‍ژو قرار داد. از طرف دیگر موافقان معتقدند شرکت‌هایی مانند رنو به همکاری محدود خود با ایران در شرایط تحریم ادامه دادند و فرانسه هم می‌تواند گزینه مناسبی برای همکاری با ایران باشد. چالش قیمت و کیفیت از طرف دیگر نمایندگان خودروسازی آلمان با حضور جدی خود در تهران نشان دادند یکی از اصلی‌ترین رقبای فرانسوی‌ها هستند. در همین حال بسیاری معتقدند کیفت خودروهای آلمانی به مراتب بالاتر از خودروهای فرانسوی است اما قیمت تمام شده پایین‌تر یکی از امتیازات خودروسازان فرانسه است. این در حالی است که تولیدکنندگان فعلی خودرو در ایران در تلاش‌اند تا قبل از افزایش حضور شرکت‌های خارجی میزان فروش خود را بالا ببرند که در این میان نباید از حضور برخی برندهای چینی در ایران نیز غافل ماند. خودروسازان چینی برای بقا در بازار ایران حتی تا ۲۰ درصد قیمت محصولات خود را کاهش داده‌اند. فرانسه قطع همکاری نکرد در همین ارتباط عضو هیات‌مدیره انجمن قطعه‌سازان در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» گفت: همکاری با فرانسه همکاری بسیار خوبی است زیرا ظرفیت‌های زیادی برای همکاری با این کشور را داریم. محمدرضا نجفی‌منش در ارتباط با سابقه قطع همکاری فرانسوی‌ها با ایران گفت: کشور فرانسه هیچ‌گاه همکاری خود را با ما قطع نکرد. فقط شرکت پژو در یک زمانی به دلیل فشارهای کشور آمریکا مجبور شد تا همکاری خود را با ما قطع کند و این شرایط گذرا بوده است و نباید به زمان حاضر آن را ارتباط داد. زیرا اگر بخواهیم توجه خود را به گذشته معطوف کنیم، باید همکاری خود را با خیلی از کشورها از قبیل عراق یا افغانستان قطع کنیم به دلیل اینکه به طور مثال در یک برهه زمانی، محمود افغان به شهر اصفهان حمله کرده بود. باید به آینده توجه کرده و به این توجه داشته باشیم که در حال حاضر در صنعت ظرفیت خالی برای همکاری وجود دارد. عضو هیات‌مدیره انجمن قطعه‌سازان در پاسخ به این سوال که میان فرانسه و آلمان کدام یک برای شراکت با ایران مناسب‌تر هستند، گفت: ما می‌توانیم با هر دو کشور همکاری داشته باشیم فقط به گونه‌ای که منافع ملی ما حفظ شود. از نظر قیمت تمام شده خودروها هم بازار ایران برای هر مدل خودرو با هر قیمت مشخص، مصرف‌کنندگان خاص خود را دارد و ما در شرایط کنونی ظرفیت خالی برای همکاری با هر دو کشور را داریم. ادامه همکاری با چین امکان‌پذیر است وی افزود: در عین حال ادامه همکاری با کشور چین هم انجام‌پذیر است زیرا خودروهای چینی هم بازار خودشان را دارند و مشتری‌های خاص خود را جلب می‌کنند. نجفی‌منش گفت: کشور ما ظرفیت‌های زیادی در قسمت خودرو دارد و همکاری با همه این کشورها برای ما قابل انجام است. اما مساله حائز اهمیت آن است که شرایط ما این است که ۴۰ درصد همکاری با این کشورها ساخت داخل و ۳۰ درصد صادرات و مابقی سرمایه‌گذاری مشترک باشد بنابراین هر کشوری که بتواند این شرایط را رعایت کند، می‌تواند با ما همکاری داشته باشد. وی با اشاره به تمایل کشورهای خارجی به سرمایه‌گذاری در بازار خودروی ایران گفت: باید اتفاقاتی که در گذشته رخ داده است را فراموش کرده و به همکاری با این کشورها و نتایج آن در آینده توجه کنیم اما همکاری‌ها باید طوری صورت گیرد تا صدمه کمتری متوجه ما شود. از طرف دیگر دبیر انجمن خودروسازان ایران با اشاره به مذاکرات ایران خودرو با شرکت پژوی فرانسه درباره نقض تعهداتش گفت: ایران خودرو درصدد گرفتن غرامت از پژو است. احمد نعمت‌بخش افزود: مدیرعامل ایران خودرو اعلام کرده در صورتی که به گرفتن غرامت از پژو موفق نشویم، قرارداد آتی به گونه‌ای تنظیم خواهد شد که این خسارت‌ها جبران شود. وی با اشاره به اینکه در هر قراردادی بند شرایط اضطراری (فورس ماژور) وجود دارد و در صورت نیاز می‌توان به آن استناد کرد، گفت: شرکت پژو نیز در قرارداد با ایران‌خودرو از بند یادشده استفاده کرد و در پی بروز تحریم‌ها و انجام نشدن برخی تعهدات ایران‌خودرو مانند حواله کردن یورو و دلار از طرف ایران، شرکت پژو قراردادش را ناتمام رها کرد. الزامی به ادامه قرارداد با پژو نیست او ادامه داد: طبیعی است که پژو بر خلاف سیاست‌های دولت فرانسه، قادر به همکاری با ایران نبود. دبیر انجمن خودروسازان ایران تصریح کرد: با توجه به اینکه در حال حاضر درهای جهان روی ایران گشوده شده است، هیچ الزامی به ادامه قرارداد با شرکت پژو نیست و باید امتیازات رقبای آن را بررسی کرد. نعمت‌بخش اظهار کرد: شرکت‌هایی که مایل به سرمایه‌گذاری در ایران هستند، باید شرایطی از قبیل صادرات ۳۰ درصدی خودروی تولیدی مشترک و سهم ۴۰ درصدی قطعه‌سازان داخلی از آن را در نظر بگیرند. همچنین خودروهای مشترک باید قیمت و کیفیت مناسب داشته باشد. به گفته وی با توجه به مناقصاتی که در نظر گرفته خواهد شد، حداقل دو سال زمان نیاز است تا این موارد اعمال شده و سرمایه‌گذاری این شرکت‌ها در داخل انجام شود و خودروی جدیدی به بازار بیاید. داود میرخانی رشتی، مشاور انجمن خودروسازان نیز در گفت‌و‌گو با خبرنگار ما در خصوص ورود خودروسازان خارجی به کشور پس از رفع تحریم‌ها خاطرنشان کرد: چینی‌ها سال‌هاست که با خودروسازان ما همکاری می‌کنند. چینی‌ها با آنکه تولیدات ارزانی دارند اما کیفیت محصولاتشان متناسب با استانداردهای اروپایی نیست. وی ادامه داد: مضاف بر آنکه قطعات تولید چین را نمی‌توان در داخل تولید کرد چراکه هزینه آن گران تمام خواهد شد. به گفته وی، چینی‌ها در زمینه انتقال دانش فنی به کشور هم سختگیر هستند و دانش طراحی ساخت قطعه را به ایران منتقل نمی‌کنند. در این میان کار کردن با چینی‌ها ارزش افزوده‌ای نیز برای ما ندارد. میرخانی رشتی خاطرنشان کرد: از این رو ادامه همکاری و تولید محصولات چینی با همان قیمت و کیفیت پایین برای مشتریان رضایتبخش نخواهد بود. وی با اشاره به ورود خودروسازان فرانسوی و آلمانی و مذاکرات با آنها تصریح کرد: اروپایی‌ها صاحب دانش فنی و تکنولوژی هستند. برای همکاری با فرانسوی‌ها و آلمانی‌ها در صنعت خودروسازی مشکلی نیست و می‌توان با هر دو کشور وارد مذاکره شد. به گفته میرخانی رشتی، کار کردن همزمان با آلمان و فرانسه به نفع ایران است چراکه این همکاری می‌تواند منجر به ایجاد رقابت میان این دو کشور بر سر بازار ایران باشد. به اعتقاد وی، در ۳۰ سال گذشته به خاطر شرایط کشور ما از همکاری با خودروسازان اروپایی محروم بودیم، شرایط فعلی می‌تواند باعث شکوفایی صنعت خودروی کشور شود. وی گفت: در زمینه انتقال دانش فنی می‌توان از اروپایی‌ها بهره برد و کمبودهای فعلی را در این خصوص جبران کرد. منبع: جهان صنعت