خوش خدمتی ابومازن به مصر و عربستان

مهر: طرح تشکیل ارتش عربی به ابتکار مصر مطرح شده است. این طرح با استقبال عربستان همراه بود و این دو کشور در همسوسازی سایر متحدان خود در اتحادیه عرب سعی در عملیاتی کردن این نیروی مشترک دارند. نبیل العربی دبیر کل اتحادیه عرب پیشتر در نشستی با روسای ستاد مشترک ارتش کشورهای عربی در مقر اتحادیه عرب در قاهره تاکید کرده بود که بر اساس منشور سازمان ملل متحد ویژگی ها و شرایط منطقه عربی به گونه ای است که حق دفاع از خویش را به آن اعطا می کند. نکته قابل توجه در سخنان نبیل عربی این است که این نیروی مشترک عربی را یک ائتلاف نظامی جدید می خواند و می گوید این ائتلاف علیه هیچ طرفی نیست و این نیرو بایستی قادر به واکنش سریع برای حمایت از امنیت کشورهای عضو باشد. نبیل عربی با استناد به اساسنامه اتحادیه عرب می گوید نمی توان امنیت ملی را از امنیت قومی و امنیت دیگر کشورهای عربی تفکیک کرد. به رغم ادعای طرحان این نیروی مشترک اما این ارتش برای حمایت از ملتهای عرب نیست. حمله عربستان و کشورهای عربی به یمن و حمله قبلی برای سرکوب انقلاب بحرین، نشان می دهد اقدامات نظامی عربی مشترک برای حفظ امنیت کشورهای عربی در برابر تهدیدهای خارجی و یا حمایت از ملت ها نیست. «هانی خلاف» معاون سابق وزیرخارجه مصر به درستی اذعان داشته بود که تحول آشکاری در نظریه امنیت ملی عربی به وجود آمده است. از نظر تاریخی اسرائیل تهدیدی برای امنیت کشورهای عربی است، این در حالی است که نیرویی که باید برای همین منظور ایجاد شود، ضد اسرائیل کاری انجام نمی دهد؛ این امر به معنای تغییر مفهوم امنیت ملی است. این نیرو طبیعتا باید در چارچوب اساسنامه اتحادیه عرب فعالیت کند؛ اساسنامه ای که تأکید دارد نباید در امور داخلی کشورها دخالت کرد و یا نظام‌ها را تغییر داد؛ در اینجا این سؤال به وجود می‌آید که آیا این نیرو برای حمایت از رژیم‌ها در برابر تغییر تشکیل شده است؛ این سؤالی ریشه ای است. در واقع هدف تشکیل چنین ارتشی را باید در سرکوب مطالبات کشورهایی چون بحرین، عربستان، مصر و .... سایر کشورهای دیکتاتوری دانست که با هزینه و نام «ملتهای عرب» درصدد سرکوب مطالبات مردم خود هستند. مطمئناً تشکیل این ارتش که در «شدن» آن هم چون و چرای زیادی وجود دارد نشان دهنده این است که «امنیت دولت»(state security) هم برای رژیمهای سرکوبگر عربی و هم حامیان آن ارجح بر «امنیت انسانی»(human security) است. بدین معنا که خواست و مطالبات مردم کشورهای تحت ظلم حاکمان سرکوبگر به بهانه امنیت دولت سرکوب خواهد شد و اینبار «ارتش مشترک عربی» بازوی اجرایی چنین امری خواهد بود. اما در این میان استقبال محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین از تشکیل چنین ارتشی جالب توجه می نماید. در واقع عباس تلاش دارد تا در این قافله از دوستان خود عقب نیافتد. این اقدام عباس را می توان در همسویی بیشتر او با مصر و عربستان سعودی ارزیابی کرد. اما این تلاش برای ابومازن مخاطرات چندی نیز خواهد داشت. درگیر شدن گروههای فلسطینی در مناقشات منطقه ای نشان داده که هزینه های چنین اقداماتی بالاست و از سوی دیگر باعث تشدید بدبینی ملتهای منطقه در خصوص این ماجراجویی ها خواهد بود. ورود عباس به چنین ماجراجویی هایی می تواند «هزینه اعتباری» برای او به دنبال داشته باشد. البته قبلا هم تشکیلات خودگردان چنین هزینه هایی داده است اما گویا از تاریخ درس نگرفته است.