زایش آمریکایی داعش با مرگ طالبان

روزنامه جوان نوشت: سه روز بعد از انتشار خبر مرگ ملاعمر رهبر طالبان، گروه تروریستی داعش این بار از مرگ ایمن الظواهری رهبر القاعده خبر داده و گزارش‌هایی غیر رسمی هم از مرگ جلال‌الدین حقانی بنیانگذار شبکه حقانی منتشر شده است. «ملا اختر منصور» رهبر جدید گروه طالبان دیروز در اولین پیام صوتی خودش، بر اتحاد در داخل طالبان تأکید کرد ولی گزارش‌های غیر رسمی متوالی از اختلافات جدی بر سر رهبری طالبان منتشر شده و برخی منابع نیز می‌گویند سران طالبان ممکن است به جای ملا اختر که از روش شورایی انتخاب نشده، رهبری جدید تعیین کنند. تحلیلگران می‌گویند در ورای تضعیف طالبان یک طرح منطقه‌ای با همکاری پاکستان و امریکا در حال رقم خوردن است که بر اساس آن، داعش جایگزین طالبان می‌شود. به گزارش «جوان»، ظاهراً گروه تروریستی داعش که طی ماه‌های اخیر به طور قابل ملاحظه‌ای در داخل افغانستان فعال شده، بزرگ‌ترین برنده اعلام خبر مرگ ملاعمر رهبر طالبان است. به نظر می‌رسد داعشی‌ها خودشان هم برای دامن زدن به خبرها بسیج شده‌اند. روز دوشنبه در حالی که خبر مرگ ملاعمر از روی خط رسانه‌ها پاک نشده بود، چند تن از رهبران داعش در پیامی که در پایگاه‌های اینترنتی وابسته به این گروه منتشر شد، گفتند تأیید خبر مرگ ملا عمر، بشارت‌دهنده خبر مرگ ایمن الظواهری است و این خود باعث می‌شود «‌مجاهدین» در سراسر جهان با ابوبکر بغدادی(رهبر داعش) بیعت کنند. همزمان با انتشار این خبر، منابع پاکستانی هم ازمرگ جلال الدین حقانی بنیانگذار و رهبر اصلی شبکه حقانی خبر دادند؛ موضوعی که طالبان بلافاصله آن را تکذیب کرد. یک منبع اطلاعاتی پاکستان و یک عضو ارشد طالبان دیروز به رادیو مشال پاکستان گفت که جلال الدین حقانی 5/1 سال قبل در اثر بیماری درگذشته ولی طالبان با صدور تکذیبیه‌ای اعلام کرد جلال الدین حقانی قبلاً بیمار بود اما الان در سلامت کامل به‌سر می‌برد و هیچ مشکلی هم ندارد. جلال‌الدین حقانی در سال 1996 میلادی پس از تشکیل حکومت طالبان در افغانستان به آنها پیوست و بعد از سقوط طالبان به ایجاد شبکه حقانی پرداخت که این شبکه تاکنون در پاکستان فعالیت دارد. طالبان؛ برگ سوخته خبر مرگ ملاعمر، جلال الدین حقانی و ایمن الظواهری که هر سه جزو رقبای اصلی داعش در افغانستان، پاکستان و احتمالاً یکی دیگر از کشورهای منطقه هستند، این دیدگاه را تقویت کرده که انتشار همزمان مرگ این سه با هدف افزایش قدرت داعش در افغانستان و پاکستان صورت می‌گیرد. کارشناسان معتقدند جدید‌ترین بازیگری که از تقویت نقش داعش حمایت می‌کند، دستگاه اطلاعاتی ارتش پاکستان (‌ای‌.اس.آی) است که پیش‌تر از نقش آفرینی طالبان بهره‌مند می‌شد. حالا سمت و سوی تحلیل‌ها این است که افزایش قدرت داعش باعث شده دستگاه اطلاعاتی ارتش پاکستان، طالبان را مهره‌ای سوخته تلقی کرده و در برآورد‌های خود، سمت و سو را به طرف داعش نشانه برود. پیش از این، شماری از اعضای مجلس سنای افغانستان ابراز نگرانی کرده بودند ای.اس.آی پاکستان در ولایت ننگرهار داعش را تغذیه مالی می‌کند و داعش با خانواده هایشان در51ولسؤالی این ولایت جابه‌جا شده‌اند. وحید مژده، کارشناس مسائل افغان در کنار نقش آفرینی اسلام آباد در تقویت داعش و روند جایگزینی آن، امریکا را هم در این باره صاحب نقش می‌دانند. مژده می‌گوید که تلاش برای انشعاب گروه طالبان از اوایل سال جاری میلادی(2015) با هماهنگی و همکاری داعش از سوی پاکستان و امریکا آغاز شده است. انشعاب طالبان سبب پایان‌پذیری جنگ در افغانستان نخواهد شد بلکه گروه تندروتری از طالبان جایگزین این گروه خواهد شد. او می‌گوید: «پاکستان برای ایجاد یک گروه کوچک برای مصالحه با دولت کابل تلاش می‌کند و معتقد است اکثر اعضای گروه طالبان از طریق اسلام‌آباد به داعش ملحق خواهند شد و از آن پس، تمام فعالیت‌های تروریست‌ها سبب اتهام‎زنی به پاکستان نخواهد شد.» ژنرال جان کمپ‌بل، فرمانده نیروهای امریکایی مستقر در افغانستان سوم خرداد ماه 1394 گفته بود داعش، فعالانه سرگرم سربازگیری در این کشور است و افراد زیادی از گروه طالبان از رهبر خود ملا عمر سرخورده شده و به داعش پیوسته‌اند. همان موقع برخی ناظران این سخنان فرمانده امریکایی را نه یک برآورد نظامی-میدانی بلکه یک تصمیم تلقی کردند: «وقتی کمپ‌بل می‌گوید داعش سرگرم سرباز‌گیری است، یعنی اینکه امریکا به دنبال تقویت داعش است.» حدود دو ماه بعد، روزنامه لس آنجلس تایمز اواخر تیر ماه 1394 گزارش کرد ظهور جنگجویان در افغانستان می‌تواند برنامه‌های کاخ سفید را در مورد خروج نیروهای باقیمانده امریکایی تا پایان سال آینده از افغانستان مختل سازد. در کنار هماهنگی اعلام نشده اسلام آباد- واشنگتن، برخی ناظران نقش ناپیدای عربستان را هم در تقویت داعش در افغانستان جدی می‌دانند. شبکه تلویزیونی الجزیره در گزارشی مفصل که آوریل 2015 منتشر شد اعلام کرد :عربستان نقش محوری در سازمان دادن داعش وگروه‌های تکفیری در جنگ‌های سوریه و عراق دارد و می‌کوشد با هدایت داعش به منطقه قفقاز شمالی و آسیای‌مرکزی از تبعات حضور این نیروها در منطقه پیرامونی خود بکاهد. همزمان با حمایت بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی از روند تضعیف طالبان، روند تضعیف طالبان در داخل این گروه، سرعتی قابل توجه به خود گرفته است. دیروز «ملا اختر منصور» رهبر جدید طالبان جایگزین پیام صوتی خود را منتشر و در آن بر اتحاد بین تمامی اعضای این گروه تأکید کرد. سمیع یوسفزی خبرنگار مجله نیوزویک و دیلی بیست که این پیام را شنیده، در شبکه اجتماعی توئیتر نوشته: ملا اختر منصور ضمن رد مذاکرات صلح، بر تداوم جنگ که وی آن را جهاد می‌خواند، تأکید کرده است. با این حال، گزارش‌های قابل توجهی از احتمال تشکیل شورا در مورد رهبری ملا اختر منتشر شده است. به گزارش فارس، پایگاه خبری گندهارا با اشاره به اظهارات یکی از مقامات سابق طالبان، نوشت: رهبر تازه منتخب شده طالبان با مخالفت‌های شدیدی توسط اعضای این گروه مواجه شده است. «ملا عبدالمنان نیازی» فرماندار سابق طالبان در ولایت‌های بلخ و هرات گفت: «ملا اختر منصور» رهبر جدید طالبان طی نشستی در 30 جولای تنها توسط تعداد انگشت‌شماری از اعضای این گروه انتخاب شده است. وی با اشاره به اینکه رهبر جدید به زودی توسط شورا انتخاب خواهد شد، خاطرنشان کرد: بر‌اساس قوانین و اصول اسلامی، هر گاه رهبری بمیرد باید برای انتخاب جانشین وی شورا تشکیل شود و از آنجا که برای انتخاب ملا محمد اختر منصور چنین اقدامی صورت نگرفته، حکم رهبری وی از لحاظ شرعی باطل است.